[pl][blog][endorsements] gevisser
This commit is contained in:
parent
fcebb4724c
commit
3f89a8b17d
|
@ -0,0 +1,88 @@
|
|||
# Mark Gevisser – Różowa linia
|
||||
|
||||
<small>2022-06-15 | [@andrea](/@andrea)</small>
|
||||
|
||||
![Okładka recenzowanej książki](/img-local/blog/gevisser-różowa-linia.png)
|
||||
|
||||
Jeśli mam opisać „Różową linię” jednym słowem, musi to być słowo „perspektywa”.
|
||||
Gevisser daje perspektywę.
|
||||
|
||||
Przeszłom w życiu niejedną niebezpieczną, traumatyczną czy zwyczajnie smutną sytuację
|
||||
związaną z moją gejowością, niebinarnością czy poliamorycznością.
|
||||
Ale nie oszukuję się – i tak jestem cholernie uprzywilejowane!
|
||||
Jako obywatelcze Unii Europejskiej mogłom bez większych przeszkód zamieszkać w dowolnie przyjaznym mi kraju wspólnoty.
|
||||
Jako osoba z talentem do programowania nie muszę się przesadnie martwić o ekonomiczne perturbacje.
|
||||
Przez wszystkie przeciwności losu idę, mając ogromne wsparcie mojej polikuły.
|
||||
Jak na queera w tym queerfobicznym świecie? Ciężko narzekać.
|
||||
|
||||
Od czasu do czasu przydaje się takie rozszerzenie horyzontów poza swoją wygodną kanapę.
|
||||
Bo ciężko sobie wyobrazić, jak to jest być transpłciową kobietą w Moskwie;
|
||||
jak to jest organizować pierwsze gejowe zaręczyny w Malawi;
|
||||
jak wygląda życie hidźry czy kothiego…
|
||||
Ciężka praca Marka Gevissera przy zbieraniu tych historii i doświadczeń zdecydowanie pomaga
|
||||
wejść w buty innych osób queerowych z różnych zakątków świata,
|
||||
wyjść poza swoją europejską bańkę.
|
||||
|
||||
Przedstawione historie są fascynujące! Przerażające… podnoszące na duchu… zagrzewające do walki… otwierające oczy…
|
||||
Ciężko się zdecydować na jeden epitet, ponieważ samych historii jest mnogość.
|
||||
Ale chyba najważniejsze, co je łączy: są warte przeczytania.
|
||||
|
||||
Autor podchodzi do sprawy bardzo rzetelnie, troszczy się o poprawne nazwenictwo, zaimki, fakty, przypisy, prywatność opisywanych osób.
|
||||
Warto zauważyć, że do polskiego wydania załączył specjalne posłowie celnie opisujące nasze lokalne realia.
|
||||
Kawał świetnej, rzetelnej roboty!
|
||||
|
||||
A tłumaczenie? Z tłumaczeniem było ciężko… Ale absolutnie nie z winy tłumacza – Adrian również wykonał świetną robotę!
|
||||
Widać dbałość o szczegóły, otwartość na feedback, dążenie do inkluzywności i poprawności.
|
||||
Świetnie mi się z nim współpracowało.
|
||||
|
||||
Problemem jest natomiast złożoność samego tematu. Mark Gevisser w przedmowie wspomina,
|
||||
że oryginał tekstu w sporej części opiera się na tłumaczeniach z pięciu lokalnych języków,
|
||||
że wymagał znajomości całej masy kontekstu kulturowego,
|
||||
że ciężko złapać w tłumaczeniu manieryzmy danej osoby, nie zatracić jakichś szczegółów.
|
||||
Ciężko jest też nie przekładać europejskich norm i etykietek na daną kulturę,
|
||||
jednocześnie nie alienując osób czytających.
|
||||
Trzeba rozważyć, jak opisywać społeczność queerową/LGBTQ+ jako ogół, a jak konkretne osoby,
|
||||
które mogą danych etykietek nie lubić lub preferować inne.
|
||||
|
||||
A Adrian Stachowski musiał na to nałożyć jeszcze jedną warstwę językową i kulturową –
|
||||
przełożyć to już skomplikowane dzieło na język mocniej zgenderyzowany.
|
||||
|
||||
Dla przykładu: kwestia _hidźr_ i _kothich_. Te tożsamości można by przełożyć na europejskie standardy
|
||||
jako „trans kobieta” i „zniewieściały homoseksualny mężczyzna” – ale byłoby to ogromne uproszczenie!
|
||||
Język, jakim je będziemy opisywać, z natury będzie musiał upraszczać i być oparty o jakieś arbitralne decyzje.
|
||||
Na przykład, niezależnie od zaimków używanych przez konkretne osoby używające tych etykietek, musimy zdecydować,
|
||||
jakiego rodzaju gramatycznego użyjemy dla samej etykietki czy dla zbiorowości:
|
||||
„ta hidźra zrobiła” czy „ten hidźra zrobił”? „tych hidźrów” czy „tych hidźr”?
|
||||
„ci kothi” czy „te kothi”?
|
||||
|
||||
Jedna z moich osób partnerskich pochodzi z Nepalu, ale wie też co nie co o wyrażaniu płci w języku polskim –
|
||||
konsultowałom z nią zatem (jak i oczwiście z resztą kolektywu) moje sugestie dla tłumacza.
|
||||
O ile w kwestii hidźr byłośmy wszystkie niemal pewne, że najlepiej użyć rodzaju żeńskiego i żeńskoosobowego,
|
||||
o tyle słowo „kothi” już sprawia większe problemy. Użycie rodzaju męskiego, choć zgodne z każdą popularną definicją kothich,
|
||||
cementowałoby zachodnie, spłycające sprowadzanie ich do „gay men” – mimo że osoby bohaterskie reportażu
|
||||
używają form żeńskich i mówią, że czują się kobietami.
|
||||
Sam autor książki, homoseksualny mężczyzna, też mówi o sobie _kothi_, a używa rodzaju męskiego.
|
||||
Naszą sugestią było pomieszanie męskich rzeczowników z żeńskimi zaimkami – podkreślając tym samym pewną podwójną,
|
||||
niedookreśloną naturę ich tożsamości; jednocześnie ułatwiając osobom czytającym rozróżnienie ich od hidźr
|
||||
bez popadania w zbyt prosty dualizm hidźry-żeński / kothi-męski.
|
||||
|
||||
Pytań i uwag było oczywiście sporo więcej.
|
||||
Czy kontest uzasadnia [użycie „trans” jako przyrostka zamiast przymiotnika](/inkluzywny#transkobieta)?
|
||||
Kiedy użyć rodzaju neutralnego, a kiedy neologicznych rodzajów gramatycznych?
|
||||
Nie wiem jeszcze, które z naszych uwag, i w jaki sposób, zostały zastosowane, ani jak ostateczna wersja będzie wyglądała.
|
||||
Ale podobno nasz wkład bardzo pomógł, co niezmiernie nas cieszy.
|
||||
|
||||
Na pewno nie ręczę za stuprocentową poprawność i inkluzywność tekstu – jest tak obszerny i podejmuje się tak zawiłych tematów,
|
||||
że bardzo by mnie zdziwiło, gdyby nic wątpliwego czy dwuznacznego nie dało się rady weń wkraść
|
||||
(zresztą proszono nas o przejrzenie tylko wybranych rozdziałów).
|
||||
Ale to właśnie jest świetna okazja, by przytoczyć mantrę, którą często głosimy:
|
||||
„nie wieczna poprawność, a codzienna uważność”. Liczy się szacunek do człowieka i jeno tożsamości.
|
||||
Liczy się wysiłek włożony w próbę zrozumienia i wiernego przekazania czyjegoś doświadczenia.
|
||||
I z czystym sercem mogę się podpisać pod tym, że wszystkie zaangażowane osoby, od autora, przez tłumacza, po redakcję,
|
||||
włożyły przeogromny wysiłek w to, by _Różowa linia_ jak najlepiej opisywała świat, w którym żyją
|
||||
bohaterki, bohaterowie i bohaterza tych reportaży. Chapeau bas!
|
||||
|
||||
_Różowa linia_ Gevissera to książka leżąca na przecięciu tożsamości i języka –
|
||||
czyli w tym samym metaforycznym miejscu, co <span class="text-nowrap">zaimki.pl</span> 😉.
|
||||
To również chyba najobszerniejszy geograficznie opis obecnych zmagań społeczności queerowej – nieocenione źródło wiedzy i doświadczenia.
|
||||
To reportaż niewątpliwie warty przeczytania, warty zrozumienia, i warty polecenia.
|
|
@ -1,6 +1,6 @@
|
|||
# Mason Deaver – Wszystkiego, co najlepsze
|
||||
|
||||
<small>2022-05-25 | [@andrea](/@andrea)</small>
|
||||
<small>2022-07-27 | [@andrea](/@andrea)</small>
|
||||
|
||||
![Okładka recenzowanej książki](/img-local/blog/deaver-najlepsze.png)
|
||||
|
||||
|
@ -64,7 +64,7 @@ Może i przeczytałom tak na porządnie jakąś jedną trzecią tej książki, a
|
|||
Ale i tak ją uwielbiam. I tak kupię papierowe wydanie, gdy tylko zostanie opublikowana, i postawię dumnie na półce.
|
||||
Bo choć nie jest to książka dla trzydziestoletnieno mnie –
|
||||
to moje licealne ja zapewne przeczytałoby ją wielokrotnie od deski do deski.
|
||||
To jest ten relatable content, którego dekadę z hakiem tak bardzo bym potrzebowało temu.
|
||||
To jest ten relatable content, którego dekadę z hakiem temu tak bardzo bym potrzebowało.
|
||||
|
||||
---
|
||||
|
||||
|
@ -72,7 +72,7 @@ Szczerze mówiąc, to zamierzałom tu się skupić na kwestiach językowych –
|
|||
Nawet nie mam dobrego pomysłu na płynne przejście do tematu zaimków. Więc przejdźmy niepłynnie.
|
||||
|
||||
Otóż projekt okładki i układu książki podesłało mi Wydawnictwo Poznańskie,
|
||||
prosząc [kolektyw Rada Języka Neutralnego](/kolektyw-rjn) o objęcie jej mecenatem.
|
||||
prosząc [kolektyw Rada Języka Neutralnego](/kolektyw-rjn) o objęcie jej mecenatem merytorycznym.
|
||||
Do książki dołączona jest przedmowa tłumacza, Artura Łukszy, która jest tak cudowna, że pozwolę ją sobie zacytować w całości:
|
||||
|
||||
> Język kształtuje naszą rzeczywistość, pozwala nam nazwać rzeczy i zjawiska, które widzimy,
|
||||
|
@ -105,7 +105,7 @@ Do książki dołączona jest przedmowa tłumacza, Artura Łukszy, która jest t
|
|||
> (choć może nie zdają sobie z tego sprawy), a także całej redakcji We need YA za wsparcie, nie tylko w kwestiach językowych.
|
||||
|
||||
Tłumaczenie angielskiego [„singular they”](https://en.pronouns.page/they) na język polski jest zadaniem niełatwym.
|
||||
Osoby tłumaczące często idą (a raczej: szły? 🤞) na łatwiznę i zwyczajnie wymazują niebinarność danej postaci.
|
||||
Niestety, osoby tłumaczące często idą (a raczej: szły? 🤞) na łatwiznę i zwyczajnie wymazują niebinarność danej postaci.
|
||||
Tu jest ona tak integralną częścią opowieści, że choćby Artur chciał, to by się nie dało.
|
||||
|
||||
Widać jednak, że niczego wymazywać nie chciał. Ba! Pozwolił niebinarności Ben błyszczeć!
|
||||
|
|
|
@ -1294,7 +1294,7 @@ links:
|
|||
Tłumacz Artur Łuksza zdecydował się na przełożenie
|
||||
{https://en.pronouns.page/they=„singular they”} jako formy {/ono/jeno=„ono/jeno”},
|
||||
a w przedmowie dziękuje ekipie zaimków.pl za pomocne materiały.
|
||||
{/kolektyw-rjn=Rada Języka Neutralnego} objęła książkę mecenatem.
|
||||
{/kolektyw-rjn=Rada Języka Neutralnego} objęła książkę mecenatem merytorycznym.
|
||||
review: 'mason-deaver-wszystkiego-co-najlepsze'
|
||||
gevisser-pink-line:
|
||||
author: 'Mark Gevisser'
|
||||
|
@ -1309,7 +1309,8 @@ links:
|
|||
- >
|
||||
{/@andrea=Andrea}, na prośbę tłumacza Adriana Stachowskiego, dokonało redakcji merytorycznej
|
||||
części książki dotyczącej tożsamości płciowej, zwłaszcza w zakresie terminologii i użycia zaimków.
|
||||
{/kolektyw-rjn=Rada Języka Neutralnego} objęła książkę mecenatem.
|
||||
{/kolektyw-rjn=Rada Języka Neutralnego} objęła książkę mecenatem merytorycznym.
|
||||
review: 'mark-gevisser-różowa-linia'
|
||||
bugsnax:
|
||||
author: ~
|
||||
title: 'Bugsnax'
|
||||
|
|
Binary file not shown.
After Width: | Height: | Size: 999 KiB |
Reference in New Issue