[pl][blog] skąd nazwa

locale/pl/blog/skąd-nazwa-kolektywu.md

@@ -0,0 +1,86 @@
+# Rada Języka Neutralnego? Skąd taka nazwa?
+
+<small>2021-08-15 | [@andrea](/@andrea)</small>
+
+![Logo RJN](/img/logo-full.png)
+
+Nie jest tajemnicą ani zagadką, że nazwa naszego kolektywu nawiązuje do
+[Rady Języka Polskiego przy Polskiej Akademii Nauk](https://pl.wikipedia.org/wiki/Rada_J%C4%99zyka_Polskiego).
+Warto jednak wyjaśnić, co nami przy tym wyborze kierowało.
+
+Bo to nie jest tak, że chcemy RJP wyśmiać; wręcz przeciwnie!
+Radę Języka Polskiego bardzo szanujemy,
+i to nie tylko ze względu na jej niewątpliwie ogromną wiedzę ekspercką z zakresu języka,
+ale nawet i przez to, jak często swoim autorytetem potwierdza nasze wysiłki w kształtowaniu polszczyzny.
+RJP wydała (już w 2003 roku!) pozytywną [opinię o formach „byłom”, „byłoś”](https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=317:byom-byo&catid=44&Itemid=208);
+prof. Kłosińska [poinformowała w GW](https://wyborcza.pl/7,75410,26361697,prof-klosinska-dzban-to-slowo-nacechowane-pejoratywnie.html),
+że RJP pozytywnie opiniuje wnioski do USC o zmianę imienia na neutralne płciowo;
+a prof. Bralczyk [proponuje osobom niebinarnym używanie neutrum](https://ksiazki.wp.pl/w-tvp-wysmiewali-osoby-niebinarne-profesor-bralczyk-rozumie-dlaczego-6616979703601760a).
+
+Nie idziemy na wojnę z RJP, nie chcemy się pod nią podszywać,
+ani nie aspirujemy do posiadania autorytetu choćby zbliżonego do tego, którym Rada się cieszy.
+
+Wybrałośmy nazwę „Rada Języka Neutralnego”, **by wyśmiać powszechną w Polsce wiarę w odgórne sterowanie językiem**.
+
+Duży autorytet RJP i jej osób członkowskich oraz fakt, że została powołana na mocy ustawy,
+sprawiają, że jest ona często traktowana jako organ narzucający zasady i kontrolujący polszczyznę.
+Pierwszy z brzegu przykład:
+
+> [@KamilKaliszuk na Twitterze](https://twitter.com/KamilKaliszuk/status/1424424943903809539):  
+> „Słowa i wszelkie zmiany zatwierdza Rada Języka Polskiego.”
+
+Tymczasem, jeśli tylko zajrzymy do [_Ustawy o języku polskim_](http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19990900999)
+czy [spytamy przewodniczącą RJP](https://youtu.be/LPfoDrgpYQo?t=423),
+dowiemy się, że Rada Języka Polskiego pełni funkcje opiniodawczo-doradcze – niczego nie nakazuje ani nie zakazuje.
+
+> Rozdział 3  
+> Rada Języka Polskiego i jej kompetencje  
+> Art. 12. 1. Instytucją opiniodawczo-doradczą w sprawach używania języka
+> polskiego jest Rada Języka Polskiego, zwana dalej „Radą”, działająca jako komitet
+> problemowy w rozumieniu art. 34 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej
+> Akademii Nauk (Dz. U. poz. 469, z późn. zm.2)
+
+Język nie jest kształtowany odgórnie.
+To, że twoja polonistka jak mantrę powtarzała ci
+„nie zaczyna się zdania od »a więc«”,
+czy „mówi się »tę książkę«, a nie »tą« książkę”,
+oznacza wyłącznie, że odejmie ci za to punkty na klasówce czy maturze,
+a nie, że _nie masz prawa_ złożyć literek w taki, a nie inny sposób.
+Świadczy wyłącznie o silnie [preskryptywistycznym](https://pl.wikipedia.org/wiki/Preskryptywizm_(j%C4%99zykoznawstwo))
+podejściu do języka w polskim systemie oświaty,
+a nie o tym, że parę osób w Pałacu Staszica ma władzę nad twoim językiem, długopisem czy klawiaturą.
+
+Język jest kształtowany przez… osoby używające języka. Czyli także ciebie i mnie!
+Nowe słowa, zwroty, formy gramatyczne i zmiany fonetyczne nieustannie pojawiają się w użyciu:
+jako neologizmy w literaturze, jako zapożyczenia z innych języków, jako elementy slangów i gwar…
+Roznoszą się, zyskują na popularności, są przez językoznawców [dostrzegane](https://www.nowewyrazy.pl/haslo/dukaizm.html), badane i opisywane.
+Ewolucja języka trwa tak długo, jak język żyje.
+Polszczyzna ewoluowała na długo przed powstaniem RJP czy jakiegokolwiek innego ciała eksperckiego;
+i będzie ewoluowała bez pytania RJP o zgodę.
+
+Jaka jest więc w tym wszystkim rola naszego kolektywu?
+Obserwujemy pojawiające się w społeczności osób niebinarnych zmiany językowe i pomysły na formy,
+którymi mogłyby się posługiwać. Katalogujemy je, opisujemy, wyszukujemy przykłady użycia,
+budujemy słownik form potencjalnych,
+promujemy język niebinarny i neutralny płciowo w mediach oraz na naszych społecznościówkach,
+edukujemy społeczeństwo o niebinarności i żądamy szacunku do tożsamości i zaimków drugiego człowieka.
+
+Robimy to oddolnie.
+
+I to działa!
+Spójrzmy chociażby na wykres liczby wpisów w [Korpusie Niebinarnej Polszczyzny](/korpus) według daty publikacji tekstu kultury.
+Nie są to wprawdzie pełne dane (nie damy rady znaleźć i spisać wszystkiego), ani zbyt duża próbka (obecnie 247 tekstów),
+ale dają pojęcie, jak bardzo urosła w społeczeństwie świadomość niebinarności oraz popularność języka niebinarnego.
+Pojedyncze wpisy pojawiają się już od 1795 roku, natomiast w ostatnich latach liczba tekstów drastycznie szybuje w górę,
+do niemal stu rocznie w 2021!
+
+![Wykres opisany powyżej](/img/pl-korpus-wykres.png)
+
+Osoby niebinarne mają potrzebę dostosować swój język do swojej tożsamości.
+A społeczeństwo zaskakująco szybko zdaje się tę potrzebę zaczynać dostrzegać i respektować.
+Rada Języka Neutralnego natomiast stara się wykorzystywać internet, by cały ten proces usprawnić.
+
+Oddolnie.
+
+I nasza nazwa ma zwracać uwagę właśnie na to: że oddolnie też się da;
+że język należy do nas wszystkich; że każde z nas może być „Radą Języka”.

locale/pl/translations.suml

@@ -917,7 +917,7 @@ contact:
             - >
                 Inicjatywy zaimki.pl / {https://pronouns.page=pronouns.page}
                 oraz {https://facebook.com/neutratywy=Słownik Neutratywów Języka Polskiego}
-                są tworzone przez kolektyw „Rada Języka Neutralnego”.
+                są tworzone przez kolektyw „Rada Języka Neutralnego” ({/blog/skąd-nazwa-kolektywu=→ skąd nazwa?}).
         logo: 'Logo kolektywu to połączenie symbolu transpłciowości z chmurką dialogową symbolizującą język.'
         members: 'Obecny skład'
         member: 'Osoba członkowska kolektywu'