[pl][blog] osobatywy-nie-takie-straszne

assets/style.scss

@@ -144,6 +144,9 @@ blockquote {
     padding-left: $spacer;
     font-size: 1em;
     font-style: italic;
+    em, i {
+        font-style: normal;
+    }
 }
 
 .form-group {

locale/pl/blog/osobatywy-nie-takie-straszne.md

@@ -0,0 +1,61 @@
+# Osobatywy nie takie straszne
+
+<small>2022-03-29 | [@tymk](/@tymk)</small>
+
+Konstrukcje takie jak „osoba partnerska” czy „osoba towarzysząca”
+są łatwym i normatywnym sposobem na neutralne płciowo opisanie człowieka lub grupy.
+Analogicznie do feminatywów nazwałośmy je [osobatywami](/osobatywy).
+Dziś chciałobyśmy przybliżyć parę mniej oczywistych zagadanień związanych z tymi formami.
+
+Do tworzenia osobatywów można użyć wielu innych rzeczowników jak np. człowiek, postać, sława, gwiazda, twarz (np. firmy) itd.
+
+> Demi Lovato to ~~sławna piosenkarka popowa~~ sława _lub_ gwiazda popu. 
+
+> Maria M. jest ~~okropny~~ okropnym człowiekiem.
+ 
+Jednak „osoba” to najbardziej uniwersalny rzeczownik do tego celu, więc przez resztę tekstu to jego będziemy używać.
+
+Osobatywy mogą się wydawać długie i skomplikowane, ale bardzo łatwo jest je skracać, np.:
+
+> Zbychu jest osobą studencką _lub_ studiującą na … → Zbychu studiuje na … 
+
+> Pięcioro<sup>[1]</sup> osób pracujących dla Ikei zaginęło → Pięcioro pracujących dla Ikei zaginęło
+
+No ale co jeżeli mamy do czynienia z bardziej złożonymi epitetami, jak zamienić je na osobatywy?
+Weźmy na przykład „starsze chorąże sztabowe” (słowo „chorąże” pełni tutaj rolę rzeczownika).
+
+1. Wszystkie przymiotniki przed rzeczownikiem zostają bez zmian. → starsza osoba, st. os.
+2. Rzeczownik zostaje zamieniony w przymiotnik (w tym przypadku już mamy przymiotnik). → starsza osoba chorąża, st. os. chor.
+3. Przymiotniki za rzeczownikiem zostają zamienione przysłówki i „wciśnięte” pomiędzy „osobę”, a przymiotnik. → starsza osoba sztabowo chorąża, st. os. sztab. chor.
+
+> Maria jest starszą osobą sztabowo chorążą. Jestem taki dumny!
+
+Kolejny przypadek – rzeczowniki wielokrotne np. _Zbychu jest projektantum i stylistum_, _Zbychu jest projektantum-stylistum_.
+Tak jak w przymiotnikach łączymy je w jeden przymiotnik używając najczęściej spójnika „o-” np.
+_Zbychu jest biału i czarnu_, _Zbychu jest biało-czarnu_.
+Więc przy tworzeniu osobatywu robimy tak samo.
+
+> Nikita jest osobą projektancko-stylistyczną (_lub osobatyw imiesłowowy_: osobą projektująco-stylizującą).
+> Myślisz, że zrobi mi fajny zaczes?
+
+A co z osobatywem od słów takich jak „monakijczyk/monakijka”?
+Osobatywy zazwyczaj to epitety z przymiotnikiem „za” rzeczownikiem,
+tak więc mamy do czynienia z trzema możliwościami zapisu „osoby z Monako”:
+ - monakijska osoba – osoba odnosząca się do państwa lub miasta Monako, 
+   występuje tu przymiotnik jakościowy [„przed” rzecz.], więc <u>nie jest to osobatyw</u>,
+  oznacza jakąkolwiek osobę w jakikolwiek sposób związaną z Monako,
+ - osoba monakijska – osoba mieszkająca w mieście Monako, monakijka lub monakijczyk,
+ - Osoba Monakijska – osoba obywatelska państwa Monako, Monakijczyk lub Monakijka.
+
+Należy pamiętać że w przypadku osobatywów od wyrazów pisanych z dużej również <u>oba wyrazy</u>
+piszemy z dużej litery – tak jak „Morze Bałtyckie”.
+
+<hr/>
+<small>
+<sup>[1]</sup> Zaleca się używanie liczebników zbiorowych mówiąc o grupach mieszanych lub nieznanych płciowo, a więc przy osobatywach:
+<ul>
+    <li><u>cztery</u> kucharki,</li>
+    <li><u>czterej</u> kucharze <em>lub</em> <u>czterech</u> kucharzy,</li>
+    <li><u>czworo</u> osób kucharskich.</li>
+</ul>
+</small>