1765 lines
106 KiB
Plaintext
1765 lines
106 KiB
Plaintext
locale: 'pl'
|
||
|
||
format:
|
||
timezone: 'Europe/Warsaw'
|
||
|
||
header: true
|
||
|
||
pronouns:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'zaimki'
|
||
default: 'on'
|
||
any: 'dowolne'
|
||
plurals: true
|
||
honorifics: true
|
||
multiple:
|
||
name: 'Formy wymienne'
|
||
description: >
|
||
Wiele osób niebinarnych używa zamiennie więcej niż jednej formy
|
||
(np. męskich i żeńskich albo żeńskich i neutralnych)
|
||
i albo można się do nich zwracać w dowolnej z nich.
|
||
Niektóre lubią gdy używa się wobec nich na zmianę różnych form.
|
||
examples: ['on&ona', 'on&ono', 'ona&ono', 'on&onu', 'ona&onu', 'ono/jego&ono/jej']
|
||
emoji:
|
||
description: 'Emojiself'
|
||
history: '{https://lgbta.wikia.org/wiki/Emojiself_Pronouns=Emojiself} to formy stworzone dla komunikacji online, nie są wymawialne.'
|
||
morphemes:
|
||
pronoun_n: '#'
|
||
pronoun_g: '#'
|
||
pronoun_g_acc: '#'
|
||
pronoun_d: '#'
|
||
pronoun_a: '#'
|
||
pronoun_i: '#'
|
||
pronoun_l: '#'
|
||
pronoun_all: ''
|
||
adjective_n: '#'
|
||
adjective_n_alt: '#'
|
||
adjective_ll: ''
|
||
adjective_middle: ''
|
||
verb_end_inter: '#'
|
||
verb_end_about: '#'
|
||
verb_middle_inter: '#'
|
||
verb_middle_about: '#'
|
||
verb_nasal: 'ą'
|
||
verb_go: 'szł'
|
||
verb_o: 'o'
|
||
honorific: '#'
|
||
examples: ['💫', '💙', '🐿']
|
||
template: 'Otwórz dowolny z przykładów i podmień emoji w URLu na swoje.'
|
||
null:
|
||
description: '{/unikanie=Unikanie form nacechowanych płciowo}'
|
||
history: >
|
||
Niektóre osoby niebinarne preferują używanie form unikających precyzowania płci
|
||
zamiast tych nacechowanych czy to binarnie czy niebinarnie.
|
||
Warto też używać ich mówiąc o osobach, których płci nie znamy.
|
||
Choć w silnie zgenderyzowanym języku polskim jest to względnie trudne do zrobienia
|
||
i może lekko zmieniać znaczenie zdania,
|
||
to jednak wcale nie jest niemożliwe.
|
||
routes: ['unikanie']
|
||
ideas:
|
||
-
|
||
header: 'Zmiana podmiotu zdania'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'usłyszałam dzwonek telefonu', 'zadzwonił telefon' ]
|
||
- [ 'przestraszyłem się nagłego hałasu', 'jakiś nagły hałas mnie przestraszył' ]
|
||
- [ 'powinieneś skoczyć do sklepu', 'trzeba by skoczyć do sklepu' ]
|
||
-
|
||
header: 'Strona bierna'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'zgubił telefon', 'telefon został zgubiony' ]
|
||
- [ 'znalazłam telefon', 'telefon został znaleziony' ]
|
||
-
|
||
header: 'Forma bezosobowa'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'pani w urzędzie powiedziała mi', 'w urzędzie powiedziano mi' ]
|
||
- [ 'znalazłam telefon', 'znaleziono telefon' ]
|
||
- [ 'jak jesteś zalogowany, to możesz edytować wpisy', 'jak się jest zalogowanym, można edytować wpisy' ]
|
||
-
|
||
header: 'Bezosobowe użycie 3. os. mnogiej'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'pani w urzędzie powiedziała mi', 'w urzędzie powiedzieli mi' ]
|
||
-
|
||
header: 'Podmiot logiczny w celowniku'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'przypomniałem sobie', 'przypomniało mi się' ]
|
||
- [ 'zmarzłam', 'zrobiło mi się zimno' ]
|
||
- [ 'zrobiłem', 'udało mi się zrobić' ]
|
||
-
|
||
header: 'Bezokolicznikowy czas przyszły'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'będę robiła', 'będę robić' ]
|
||
- [ 'będę jadł', 'będę jeść' ]
|
||
-
|
||
header: 'Czas teraźniejszy i przyszły zamiast przeszłego'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'gdy robiłem wczoraj obiad, skaleczyłem się nożem', 'robię wczoraj obiad i jak się nie skaleczę' ]
|
||
-
|
||
header: 'Imiesłowy'
|
||
examples:
|
||
- [ 'usiadłem na kanapie', 'usiadłszy na kanapie' ]
|
||
- [ 'wypiłam herbatę', 'wypiwszy herbatę' ]
|
||
- [ 'posprzątałem mieszkanie', 'mieszkanie posprzątane' ]
|
||
-
|
||
header: 'Unikanie trybu przypuszczającego'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'czy mógłbyś mi pomóc?', 'czy możesz mi pomóc?' ]
|
||
- [ 'może bym tak pojechała na wakacje?', 'może pojadę na wakacje?' ]
|
||
-
|
||
header: 'Osobatywy i inne normatywne neutralne rzeczowniki'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'zarządca', 'osoba zarządzająca' ]
|
||
- [ 'kandydaci i kandydatki', 'osoby kandydujące' ]
|
||
- [ 'proszę przyjść do szkoły z mamą lub tatą', 'proszę przyjść do szkoły z opiekunem' ]
|
||
- [ 'mama i tata Ani są bardzo mili', 'rodzice Ani są bardzo mili' ]
|
||
- [ 'dziennikarze oko.press', 'redakcja oko.press' ]
|
||
- [ 'fani Mariny', 'fandom Mariny' ]
|
||
-
|
||
header: 'Skrócone zaimki'
|
||
description: 'Choć historycznie formy te są męskie, to współcześnie są na tyle rzadko używanie, że warto próbować je reinterpretować.'
|
||
examples:
|
||
- [ 'to dla niego', 'to dlań' ]
|
||
- [ 'mieszkam u niej', 'mieszkam uń' ]
|
||
-
|
||
header: 'Skrócone zaimki + strona bierna'
|
||
description: 'Choć historycznie formy te są męskie, to współcześnie są na tyle rzadko używanie, że warto próbować je reinterpretować.'
|
||
examples:
|
||
- [ 'zrobiła', 'było przezeń zrobione' ]
|
||
-
|
||
header: 'Staropolska, rzeczownikowa odmiana przymiotników'
|
||
description: 'Choć historycznie formy te są męskie, to współcześnie są na tyle rzadko używanie, że warto próbować je reinterpretować.'
|
||
examples:
|
||
- [ 'jestem szczęśliwa!', 'jestem szczęśliw!' ]
|
||
- [ 'czemu jesteś taki zmartwiony?', 'czemu jesteś tak zmartwion?' ]
|
||
-
|
||
header: 'Wyrzutnia / elipsa'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'coś bym dziś porobiło', 'coś bym dziś' ]
|
||
-
|
||
header: 'Skróty'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'Katarzyna Nowak', 'K. Nowak' ]
|
||
- [ 'Szanowny Pan Białek', 'Sz. P. Białek' ]
|
||
- [ 'Towarzyszka Q', 'Tow. Q' ]
|
||
-
|
||
header: 'Liczebniki zbiorowe'
|
||
normative: true
|
||
examples:
|
||
- [ 'dziesięciu pracowników', 'dziesięcioro pracujących' ]
|
||
mirror:
|
||
route: 'lustrzane'
|
||
name: 'Zaimki lustrzane'
|
||
description: >
|
||
Osoba używająca zaimków lustrzanych chce, by zwracano się do niej / mówiono o niej takimi formami, jakich samx się używa.
|
||
example:
|
||
- 'Osoba A używa zaimków lustrzanych.'
|
||
- 'Osoba B używa {/ona=rodzaju żeńskiego}, więc zwracając się do osoby A lub mówiąc o niej będzie używała form żeńskich.'
|
||
- 'Osoba C używa {/onu=dukaizmów} wymiennie z {/ono=rodzajem neutralnym}, więc zwracając się do osoby A lub mówiąc o num będzie używała form postpłciowych bądź neutralnych.'
|
||
others: 'Pozostałe formy'
|
||
|
||
pronunciation:
|
||
enabled: true
|
||
voices:
|
||
PL:
|
||
language: 'pl-PL'
|
||
voice: 'Ewa'
|
||
engine: 'standard'
|
||
|
||
sources:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'korpus'
|
||
submit: true
|
||
mergePronouns:
|
||
ono/jej: 'ono'
|
||
ono/jejgo: 'ono'
|
||
# ono/jeno: 'ono'
|
||
ono/jenu: 'ono'
|
||
vono/vego: 'ono'
|
||
ono/eno: 'ono'
|
||
extraTypes: ['neutratywy', 'dukatywy', 'osobatywy', 'iksatywy', 'unikanie']
|
||
|
||
nouns:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'rzeczowniki'
|
||
routeMain: 'neutratywy'
|
||
collapsable: false
|
||
plurals: true
|
||
pluralsRequired: true
|
||
declension: true
|
||
submit: true
|
||
templates: true
|
||
subroutes:
|
||
- 'neutratywy'
|
||
- 'dukatywy'
|
||
- 'osobatywy'
|
||
- 'iksatywy'
|
||
|
||
community:
|
||
route: 'terminologia'
|
||
|
||
inclusive:
|
||
enabled: true
|
||
categories: ['nieheteronormatywność', 'transpłciowość', 'interpłciowość', 'feminizm', 'niepełnosprawność', 'rasa i narodowość', 'ubóstwo', 'zdrowie psychiczne']
|
||
route: 'inkluzywny'
|
||
|
||
terminology:
|
||
enabled: true
|
||
published: true
|
||
categories:
|
||
- 'orientacja seksualna'
|
||
- 'orientacja romantyczna'
|
||
- 'orientacja tertiarna'
|
||
- 'płeć'
|
||
- 'ekspresja płciowa'
|
||
- 'model relacji'
|
||
- 'język'
|
||
- 'pociąg'
|
||
- 'polityka'
|
||
- 'uprzedzenia'
|
||
route: 'terminologia'
|
||
|
||
names:
|
||
enabled: true
|
||
published: false
|
||
route: 'imiona'
|
||
legally: true
|
||
count: true
|
||
countSex: { M: 'mars', K: 'venus' }
|
||
countOrdinal: { 1: 'pierwsze imię', 2: 'drugie imię' }
|
||
namedays: true
|
||
|
||
faq:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'pytania'
|
||
|
||
links:
|
||
enabled: true
|
||
split: true
|
||
route: 'linki'
|
||
blogRoute: 'blog'
|
||
academicRoute: 'nauka'
|
||
mediaRoute: 'media'
|
||
|
||
blog: true
|
||
zine:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'zin'
|
||
open: false
|
||
academic:
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=317:byom-byo&catid=44&Itemid=208'
|
||
headline: 'Opinia Rady Języka Polskiego o formach „byłom”, „byłoś”, itp.'
|
||
quote: >
|
||
Nigdzie nie występuje zastrzeżenie, że nie tworzy się form 1. i 2. osoby rodzaju nijakiego w czasie przeszłym.
|
||
Tak więc z punktu widzenia gramatycznego formy <em>byłom, byłoś, robiłom, robiłoś, widziałom, widziałoś</em> itd.
|
||
są poprawne, zgodne z systemem językowym.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://pts-seksuologia.pl/sites/strona/83/stanowisko-pts-ws-sytuacji-spolecznej-zdrowotnej-i-prawnej-osob-transplciowych'
|
||
headline: 'Stanowisko Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego ws. sytuacji społecznej, zdrowotnej i prawnej osób transpłciowych'
|
||
quote: >
|
||
Na jakość życia osób transpłciowych silnie wpływa sposób, w jaki odnoszą się do nich inni.
|
||
Ich doświadczenia w relacjach społecznych wyraźnie pokazują, jak ważne jest poszanowanie potrzeby każdego człowieka,
|
||
by zwracano się do niego zgodnie z przeżywaną tożsamością, w tym tożsamością płciową.
|
||
Dotyczy to między innymi przyjętej przez daną osobę formy imienia, form rodzajowych wypowiadanych wobec niej zdań,
|
||
a także zwracania się do niej zwrotami typowymi wobec płci, w której psychologicznie funkcjonuje.
|
||
\[…]
|
||
Tożsamość płciowa – pojęcie to rozumiemy jako poczucie przynależności osoby do określonej płci,
|
||
przeżywanie i identyfikowanie siebie jako kobiety, mężczyzny albo osoby innej płci.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.doi-10_2478_v10167-011-0010-y'
|
||
headline: 'Wpływ Androcentrycznych i Inkluzywnych Płciowo Konstrukcji Językowych Na Skojarzenia z Płcią'
|
||
extra: 'Katarzyna Bojarska; Instytut Psychologi, Uniwersytet Gdański'
|
||
quote: >
|
||
Analizowano płeć 491 postaci narysowanych pod wpływem instrukcji androcentrycznej i inkluzywnej.
|
||
Męskie formy leksykalne były odbierane jako sugerujące płeć męską,
|
||
podczas gdy język inkluzywny sprzyjał wyrównywaniu rozkładu skojarzeń z płcią.
|
||
Płeć postaci zależała też od płci autorów rysunków.
|
||
Dodatkowe źródło skojarzeń z płcią stanowiła kategoria społeczna, do której należała postać.
|
||
Proporcja postaci kobiecych była zaniżona w stosunku do rozkładu oczekiwanego
|
||
zarówno w warunkach instrukcji androcentrycznej (bardziej), jak i inkluzywnej (mniej).
|
||
Wyniki zostały poddane interpretacji z perspektywy poznawczej.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
lang: ['en']
|
||
url: 'https://anglica-journal.com/resources/html/article/details?id=207730'
|
||
headline: 'Misgendered in Translation?: Genderqueerness in Polish Translations of English-language Television Series'
|
||
extra: ' – Szymon Misiek; Uniwersytet Warszawski; ANGLICA. An International Journal of English Studies'
|
||
quote: >
|
||
In recent years, the English-speaking world observed growing awareness
|
||
of the gender non-binary/genderqueer community.
|
||
Among other things, this involved the issue of inclusive language,
|
||
e.g. the <em>singular they</em> pronoun has been declared the word of the year
|
||
by the American Dialect Society in 2015, and by Merriam-Webster in 2019.
|
||
There is also growing media representation of characters using <em>singular they</em> in popular culture.
|
||
This, however, poses a challenge to translators, as some languages – like Polish –
|
||
are much more heavily gendered and lack an obvious equivalent of <em>singular they</em>.
|
||
This article analyses Polish translations of three English-language television series
|
||
featuring non-binary characters and discusses good practices one can employ
|
||
when dealing with similar trans- lation challenges.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
headline: 'Neutrativa im Polnischen. Theorie – Norm – Usus'
|
||
extra: ' – Michał Dudas; Johannes Gutenberg Universität Mainz (Hausarbeit zur Erlangung des Akademischen Grades Master of Arts)'
|
||
lang: ['de']
|
||
quote: >
|
||
Äußerst positiv zu bewerten sind folgende Punkte.
|
||
(a) Die Seite bietet eine optimale Auswahl an Informationen und guten Übersichten,
|
||
wodurch sie auch für Laien sprachlich zugänglich ist.
|
||
(b) Die Autorys (sowie andere, die zum Projekt beitragen)
|
||
weisen m. E. ein erhöhtes Sprachbewusstsein auf (z. B. im Bereich der komplexen Morphonologie).
|
||
(c) Die Sprachexperimente basieren u. a auf den Leistungen der Übersetzer*innen
|
||
und die Modifikationen versuchen gleichzeitig, die poln. Flexion von der M–F-Binarität loszulösen,
|
||
ohne das System zu sprengen.
|
||
(d) Formularfelder laden die User*innen zur Kooperation ein.
|
||
(e) Schließlich verwenden die Autorys auf der Seite konsequent die nichtbinären Formen.
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://gufaculty360.georgetown.edu/s/contact/00336000014RaQuAAK/iwona-sadowska'
|
||
lang: ['en']
|
||
headline: 'Polish: A Comprehensive Grammar – Iwona Sadowska; Georgetown University (to be published in 2022)'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=YOEB6Ixp048'
|
||
headline: 'Nie-binarny język polski – seminarium naukowe (Queer UW)'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/gdynaukajestkobieta/videos/193680249317891'
|
||
headline: 'Tip-top. Krok w stronę feminatywów.'
|
||
extra: 'Sybil (Gdy Nauka jest Kobietą UAM)'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://ksiazki.wp.pl/w-tvp-wysmiewali-osoby-niebinarne-profesor-bralczyk-rozumie-dlaczego-6616979703601760a'
|
||
headline: 'Opinia prof. Bralczyka nt. form neutralnych'
|
||
quote: >
|
||
Jeśli więc osoba niebinarna nie chce wyrażać się ani w rodzaju męskim, ani w rodzaju żeńskim,
|
||
językoznawca proponuje jej, przynajmniej w liczbie pojedynczej, użycie rodzaju nijakiego.
|
||
- Czy wprowadzać jakoś dodatkowy rodzaj gramatyczny? Uważam, że nie. Że to nie jest w języku potrzebne.
|
||
Jeżeli razi kogoś określenie męskie czy żeńskie w liczbie pojedynczej,
|
||
to może stosować neutrum - "ono". Co prawda my akurat traktujemy "to" jako często nieosobowe,
|
||
ale przecież mamy rodzaj nijaki w odniesieniu do chłopięcia, czy dziewczęcia.
|
||
Mówimy "to" dziecko, "to" dziewczę" i to jest rodzaj nijaki.
|
||
Dlatego rodzaj nijaki może być teoretycznie zastosowany w odniesieniu do osób, które są niebinarne.
|
||
-
|
||
icon: 'presentation'
|
||
url: 'https://przepisy.bn.org.pl/materialy-metodyczne/prezentacje'
|
||
headline: 'Zastosowanie Deskryptorów Biblioteki Narodowej w katalogowaniu publikacji z zakresu językoznawstwa'
|
||
extra: ' – Jan Kowalski; link do zaimki.pl w materiałach szkoleniowych Biblioteki Narodowej'
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://www.nowewyrazy.pl/haslo/dukaizm.html'
|
||
headline: 'Hasło „dukaizm”'
|
||
extra: ' – Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego'
|
||
quote: >
|
||
środ. «forma gramatyczna służąca do opisu osób o nieokreślonej płci, inspirowana powieścią „Perfekcyjna niedoskonałość” Jacka Dukaja»
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: '/docs-local/Praca Magisterska Magdalena Daniec.pdf'
|
||
headline: 'Czy w społeczeństwie dychotomicznym płciowo jest możliwość akceptacji niebinarności płciowej? Badania świadomości respondentów w kwestii projektowania pytań o płeć'
|
||
extra: ' – Magdalena Maria Daniec; Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie (praca magisterska; stworzona przy udziale naszego kolektywu i opublikowana za zgodą autorki)'
|
||
quote: >
|
||
Przeprowadzone przeze mnie badania pokazały potencjalne początki przemian
|
||
społecznych. Badani, którzy bez pomocy, na przykład w formie przykładowej
|
||
kategoryzacji, w większości byli w stanie podzielić płeć w sposób niebinarny pokazują
|
||
odchodzenie od dychotomicznego pojmowania płci. Jest to strategia przekraczania
|
||
binarności, pozwalająca na wprowadzenie trzeciej kategorii płciowej lub w niektórych
|
||
przypadkach rozdrobnienie kategorii płciowych.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://journals.umcs.pl/et/article/view/11729'
|
||
headline: 'Niebinarność płciowa w języku polskim. Badanie pilotażowe'
|
||
extra: ' – Szymon Misiek; Uniwersytet Warszawski; Ethnolinguistics. Problems of Language and Culture'
|
||
quote: >
|
||
Niniejszy artykuł ma na celu zarysowanie zjawiska niebinarności płciowej
|
||
i doświadczeń językowych osób niebinarnych posługujących się językiem polskim.
|
||
W części pierwszej mowa o pojęciu niebinarności płciowej,
|
||
w drugiej – omawiane są jego językowe aspekty,
|
||
w trzeciej – prezentowane wyniki przeprowadzonego prez autora badania ankietowego wśród polskojęzycznych osób niebinarnych;
|
||
w części czwartej następuje podsumowanie rozważań i wskazanie możliwych kierunków dalszych badań.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://ispan.waw.pl/ireteslaw/handle/20.500.12528/1616'
|
||
headline: 'Nijakość w języku i neutralność w literaturze jako sygnał odmienności kulturowej?'
|
||
extra: 'Eliza Pieciul-Karmińska; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu'
|
||
quote: >
|
||
Tłumaczka musiała więc arbitralnie wyznaczać płeć
|
||
(np. baśniowych zwierząt, takich jak: mysz, pies, kot czy ropucha),
|
||
i często zdarzało się jej nadawać płeć żeńską zwierzętom, które były podległe,
|
||
a męską – dominującym bohaterom,
|
||
co związane było z jej założeniami wstępnymi dotyczącymi ról kulturowych.
|
||
\[…]
|
||
Niniejsza analiza przykładów literackich jest także osobistym rozliczeniem
|
||
z własnym brakiem odwagi do eksperymentów formalnych.
|
||
Skontrastowanie doniosłości niemieckiego <em>neutrum</em> i ułomności koniugacyjnej rodzaju
|
||
nijakiego w polszczyźnie miało nie tylko uzmysłowić „niesymetryczność”
|
||
przekładanych światów, lecz również dodać tłumaczom odwagi do twórczych
|
||
działań na języku. Użycie końcówek fleksyjnych rodzaju nijakiego także
|
||
w 1 i 2 osobie w tekstach literackich, zwłaszcza tych kierowanych do dzieci,
|
||
pozwoli nie tylko zachować oryginalną funkcję stosowanych środków gramatycznych,
|
||
lecz również otworzyć stereotypową, dychotomiczną perspektywę
|
||
na wymiar szerszy – uniwersalny i „ogólnoludzki”.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://ispan.waw.pl/ireteslaw/handle/20.500.12528/1612'
|
||
headline: 'Kategorie gramatyczne a językowy obraz świata'
|
||
extra: 'Anna Pajdzińska; UMCS'
|
||
quote: >
|
||
Uczona nie wyklucza jednak roli stosunków społecznych w kształtowaniu się kategorii męskoosobowości,
|
||
uznając, że kategoria ta „może być traktowana jako świadectwo uprzywilejowanej pozycji mężczyzn
|
||
w dawnej Polsce; zrównuje ona gramatycznie kobiety ze światem nie-osób: por. szafy,
|
||
drzewa, psy, kobiety <em>stały</em>, ale mężczyźni <em>stali</em>”
|
||
\[…]
|
||
Różnice między językami zasadzają się przecież nie na tym, co można,
|
||
a czego nie można w nich wyrazić, lecz na tym, co użytkownik musi, czego zaś
|
||
nie musi przekazać. Dlatego też jest tak ważne, by w badaniach językowego
|
||
obrazu świata w większym stopniu uwzględniać pojęcia zgramatykalizowane.
|
||
Ukierunkowują one uwagę wspólnoty językowej na określone aspekty rzeczywistości,
|
||
a za sprawą swego obligatoryjnego charakteru wpływają również
|
||
na wierzenia i sztukę.
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/KatedraPerformatykiUniwersytetJagiellonski/videos/398502548530853'
|
||
headline: 'Moja biologia to nie Twoja mitologia. (Nie)wiedza a miejsce (dla) innych'
|
||
extra: 'Katedra Performatyki, Uniwersytet Jagielloński (o języku niebinarnym od około 1:00:00)'
|
||
links:
|
||
-
|
||
icon: 'globe-europe'
|
||
url: 'https://pronoun.is/'
|
||
lang: ['en']
|
||
headline: 'Pronoun.is'
|
||
extra: '– anglojęzyczna inspiracja dla tej strony.'
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://avris.it/blog/genderneutralizacja-polszczyzny'
|
||
headline: 'Genderneutralizacja polszczyzny?'
|
||
extra: '– artykuł opisujący, dlaczego język neutralny płciowo jest ważny, i zbierający pomysły na stworzenie takiego.'
|
||
quote: >
|
||
Język, którego używamy, wpływa na to, jak myślimy.
|
||
Ciężko nam zatem będzie traktować wszystkich równościowo,
|
||
jeżeli nasza podświadomość będzie dzieliła wszystkich napotkanych ludzi na dwie kategorie.
|
||
No i żeby jeszcze były tylko dwie kategorie… Niektórzy ludzie nie należą do żadnej z tych dwóch opcji
|
||
(“and if that surprises you, you need to get out more” – Tom Scott).
|
||
Dla nich język polski jest jeszcze mniej łaskawy niż dla kobiet.
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://avris.it/blog/czemu-każdy-powinien-mieć-zaimki-w-bio'
|
||
headline: 'Czemu każda cis osoba sojusznicza powinna mieć zaimki w bio'
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://www.przemyslenia-maniaka.pl/2019/11/maniak-marudzi-27-niebinarne-tumaczenia.html'
|
||
headline: 'Maniak marudzi #27: Niebinarne tłumaczenia'
|
||
extra: '– artykuł pokazujący, że „nie da się przetłumaczyć they/them na polski” to tylko wymówka.'
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://opowiadania.org/wp-content/uploads/2020/09/opo16_gazeta_rd.pdf'
|
||
headline: 'Ludzie z komputera, ludzie z internetu'
|
||
extra: '– Michał Radomił Wiśniewski o „wojnie kulturowej” o zaimki, o naszym projekcie i o dukaizmach.'
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'http://wasowska.net/2020/09/rowni-wobec-jezyka-o-jezyku-neutralnym-plciowo/'
|
||
headline: 'Równi wobec języka – o języku neutralnym płciowo'
|
||
extra: '– artykuł Agnieszki Wąsowskiej'
|
||
-
|
||
icon: 'comment-alt-edit'
|
||
url: 'https://hackmd.io/@tranzycja/Hybqz17uv'
|
||
headline: 'Transpłciowa młodzież w polskiej szkole'
|
||
quote: >
|
||
Jeśli chcesz rozbudzić w uczniach zainteresowanie językiem polskim, spróbuj odejść choć na jedną lekcję
|
||
od sztywnych reguł i z pomocą kategorii Literatura strony zaimki.pl
|
||
porozmawiać o ewolucji języka i neutratywach. Może uczniowie spróbują wymyślić własne?
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=BX8ld20YeUc'
|
||
headline: 'Wideoesej „Mistycyzmu Popkulturowego”'
|
||
extra: 'o tym, jak polscy tłumacze (nie) radzą sobie z formami gramatycznymi w przypadku postaci niebinarnych'
|
||
-
|
||
icon: 'gamepad-alt'
|
||
url: 'https://twitter.com/neutratywy/status/1329918251560787968'
|
||
headline: 'Gra „Bugsnax”'
|
||
extra: 'w której występuje postać niebinarna używająca {/onu=dukazimów}.'
|
||
-
|
||
icon: 'microphone-stand'
|
||
url: 'https://6kolorowgier.pl/od-poczatku-wiedzialam-ze-nie-chce-przepuszczac-flooftyenu-przez-magiel-ciswashingu-wywiad-z-ola-lubinska-tlumaczka-pierwszej-gry-wideo-z-dukaizmami/'
|
||
headline: '„Od początku wiedziałam, że nie chcę przepuszczać Floofty’enu przez magiel ciswashingu” – wywiad z Olą Lubińską, tłumaczką pierwszej gry wideo z dukaizmami'
|
||
extra: '– <strong>6 kolorów gier wideo</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Od początku wiedziałam, że nie chcę przepuszczać Floofty’enu przez magiel ciswashingu.
|
||
To jednak łatwiej było stwierdzić w teorii, niż zastosować w praktyce,
|
||
bo tak naprawdę nie miałam w tamtym czasie pojęcia, czy polszczyzna dysponuje już jakimiś formami niebinarnymi,
|
||
a jeśli tak, to jak się ich używa. Z pomocą przyszła mi nieoceniona strona Zaimki.pl i jej ekipa,
|
||
która cierpliwie odpowiadała na wszystkie moje pytania.
|
||
Gdy już znalazłam rzetelne źródło i miałam z kim o tym pogadać, to okazało się, że możliwości jest całe mnóstwo.
|
||
-
|
||
icon: 'info-circle'
|
||
url: 'https://docs.google.com/document/d/1xkX0LE1EiwGqRyVFsMImmY2XnsO7f8jFUjUbUC77r6Y/edit'
|
||
headline: 'Poradnik, jak urzędowo zmienić imię w Polsce'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://wyborcza.pl/7,75410,26361697,prof-klosinska-dzban-to-slowo-nacechowane-pejoratywnie.html?disableRedirects=true'
|
||
headline: 'Prof. Katarzyna Kłosińska o neutralnych płciowo imionach'
|
||
quote: >
|
||
Od kilku lat coraz częściej dostajemy z urzędu stanu cywilnego prośby o opiniowanie imion neutralnych płciowo.
|
||
Najczęściej chodzi o nastolatki, których płeć biologiczna jest inna niż psychiczna,
|
||
są w trakcie procedury korekty płci lub nie identyfikują się ani jako kobieta, ani mężczyzna.
|
||
Chcą zmienić imię na takie, które nie będzie się kończyło ani na „a”, jak w polszczyźnie imiona kobiece,
|
||
ani na spółgłoskę, przypisaną imionom męskim.
|
||
Choć polska tradycja nie zna takich imion, to opiniujemy je pozytywnie,
|
||
bo w zderzeniu dwóch wartości: dobrostanu człowieka wynikającego z jego problemów z tożsamością i tradycji językowej,
|
||
należy uznać tę pierwszą za wyższą.
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://www.interakcja.org.pl/slownictwo/'
|
||
headline: 'Fundacja Interakcja o słownictwie dotyczącym interpłciowości'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=UvRdZKk3RLM'
|
||
headline: 'Czy język polski jest seksistowski?'
|
||
extra: ' – Mateusz Adamczyk o asymetrii rodzajowo-płciowej, androcentryzmie językowym, inkluzywności, i o tym, czemu „osoba” jest bardziej włączająca niż „człowiek”.'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=hCQhZI3Llts'
|
||
headline: 'Feminatywy? Tak, ale...'
|
||
extra: ' – Mateusz Adamczyk; pod koniec jest też o potrzebie reprezentacji niebinarności w języku'
|
||
quote: >
|
||
Jak pokazują współczesne badania, formy generyczne silniej kojarzą nam się z mężczyznami niż z kobietami,
|
||
i dlatego nie ma tutaj tej symetrii, ani w języku, ani poza nim.
|
||
Dlatego właśnie tworzenie i używanie feminatywów jest ważne, społecznie potrzebne,
|
||
na co zresztą zwraca uwagę także Rada Języka Polskiego.
|
||
-
|
||
icon: 'sticky-note'
|
||
url: 'https://www.consilium.europa.eu/media/35436/pl_brochure-inclusive-communication-in-the-gsc.pdf'
|
||
headline: 'Inkluzywna komunikacja w Sekretariacie Generalnym Rady'
|
||
extra: ' – broszura Rady Unii Europejskiej'
|
||
quote: >
|
||
Komunikacja to narzędzie o wielkiej mocy: kształtuje postawy, wyobrażenia i zachowania;
|
||
odzwierciedla świat, w którym chcielibyśmy żyć i pracować.
|
||
Słowa i obrazy są więc ważne: jeśli nie będziemy świadomi schematów myślowych, które sprawiają,
|
||
że wybieramy daną formę językową lub daną ilustrację, możemy komunikacją dyskryminować.
|
||
Język się zmienia – słowa ewoluują, a wraz z nimi powinien ewoluować sposób, w jaki się nimi posługujemy.
|
||
Język wrażliwy na płeć lub neutralny płciowo oraz wolny od uprzedzeń pozwala odchodzić od niedzisiejszych
|
||
wyobrażeń o mężczyznach, kobietach, osobach z niepełnosprawnościami czy innych grupach społecznych.
|
||
Dokument ten ma być zbiorem wskazówek, jak używać słów i ilustracji. Zawiera przykłady z języka polskiego
|
||
istotne z punktu widzenia Sekretariatu Generalnego Rady jako miejsca pracy.
|
||
-
|
||
icon: 'books'
|
||
url: 'https://www.transfuzja.org/publikacje'
|
||
headline: 'Publikacje fundacji Trans-Fuzja'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://youtu.be/LPfoDrgpYQo?t=423'
|
||
headline: 'O opiniodawczo-doradczej roli Rady Języka Polskiego'
|
||
extra: ' – jej przewodnicząca, dr hab. Katarzyna Kłosińska'
|
||
quote: >
|
||
Rada Języka Polskiego jest instytucją opiniodawczo-doradczą
|
||
w zakresie używania języka polskiego, a więc właśnie opiniuje, doradza, konsultuje, wydaje ekspertyzy, opinie,
|
||
ale wydaje nakazów ani zakazów.
|
||
-
|
||
icon: 'atlas'
|
||
url: 'https://tranzycja.pl/'
|
||
headline: 'Tranzycja.pl'
|
||
extra: ' – Repozytorium wiedzy o transpłciowości i tranzycji'
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://jakmowicolgbt.pl'
|
||
headline: 'Poradnik „Jak pisać i mówić o osobach LGBT+”'
|
||
-
|
||
icon: 'sticky-note'
|
||
url: 'http://www.todziala.org'
|
||
headline: 'Kampania: To działa!'
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://pl.m.wikisource.org/wiki/Brzydkie_kacz%C4%85tko_(Mirandola)'
|
||
headline: 'Brzydkie Kaczątko, Hans Christian Andersen'
|
||
extra: ' – przykład opowiadania pomagającego osłuchać się z użyciem rodzaju nijakiego/neutralnego w normatywnym kontekście'
|
||
quote: >
|
||
— O, dzięki Bogu, że jestem takie brzydkie! — zawołało kaczątko. — Pies mnie nawet tknąć nie chciał.
|
||
I zamknąwszy oczy, leżało cichutko, przytulone do trzciny, pośród huku wystrzałów, duszącego dymu
|
||
i świszczącego śrutu, który śmierć roznosił. Późno uciszyło się na krwawym stawie,
|
||
lecz wystraszone kaczątko jeszcze przez kilka godzin nie śmiało ruszyć się z miejsca.
|
||
Na koniec cisza je uspokoiła, podniosło głowę, otworzyło oczy, a nie widząc nikogo, zaczęło uciekać,
|
||
ile mu sił starczyło, dalej, dalej, dalej!
|
||
mediaGuests:
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://queer.pl/artykul/204685/zaimkipl-strona-jezyk-polski-niebinarnosc'
|
||
headline: 'Zaimki.pl: powstała strona ułatwiająca dostosowanie języka polskiego osobom niebinarnym. Rozmawialiśmy z jej twórcą i twórczynium – <strong>Queer.pl</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'radio'
|
||
url: 'https://pod.co/haloradio/joanna-frejus-2020-08-23-17-00'
|
||
headline: 'Osoby redaktorskie Słownika Neutratywów u Joanny Frejus w <strong>Halo.Radio</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/watch/?v=3605197302863422'
|
||
headline: 'Niebinarność i język – rozmowa z twórczami strony zaimki.pl w <strong>Queerowy Maj</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=wpxlmYBZywM'
|
||
headline: 'Jestem osobą niebinarną – rozmowa z Sybilem w <strong>Starej Piekarni</strong>'
|
||
extra: '– o Słowniku Neutratywów i zaimki.pl od 6:20'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=HOQazoVKf3c'
|
||
headline: 'Sybil u Wojtka Szota w audycji Godzina bez fikcji (<strong>Reset Obywatelski</strong>)'
|
||
quote: >
|
||
Są różne problemy, jedne są bardziej podstawowe, inne mniej, ale wszystkie możemy rozwiązywać jednocześnie.
|
||
Bo to nie jest tak, że w momencie, w którym rozwiązujemy te bardziej poważne problemy, u kogoś nie znajdzie się siła by rozwiązać te mniejsze.
|
||
Są osoby, które nie są w stanie rozwiązać tych dużych problemów, ale są w stanie rozwiązać te mniejsze.
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=OKI_7pbziLM'
|
||
headline: 'Czy TERF to slur? – rozmowa z Tess w podcaście <strong>Pok0chawszy mówi</strong>'
|
||
extra: '– o Słowniku Neutratywów i zaimki.pl od 1:20:00'
|
||
quote: >
|
||
Pomysł był dość prosty, analogiczny do feminatywów, że skoro feminatywy wkluczają kobiety do obecności w języku,
|
||
to tak samo powinno się wkluczać osoby niebinarne, które w tym momencie w języku polskim reprezentacji nie mają.
|
||
Inicjatywą Słownika Neutratywów Rady Języka Neutralnego na ten rok jest walka o to, żeby mówić
|
||
„rodzaj neutralny” zamiast „rodzaj nijaki”, ponieważ „nijaki” jest formą obelgi, obrazy,
|
||
jak coś jest nijakiego, to krytykujemy. A przecież rodzaju nijakiego jest np. słowo „dziecko”,
|
||
a nie chcemy obrażać dzieci.
|
||
-
|
||
lang: ['es']
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://open.spotify.com/episode/286zTXBHA0ChWNaWSwgFa0'
|
||
headline: 'El lenguaje inclusivo de lxs polacxs – Ausir i Dante w hiszpańskojęzycznym podcaście <strong>Proyecto Polonia</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/lobby.lgbtq/videos/117221526885267'
|
||
headline: 'Konferencja prasowa <strong>Lobby LGBTQ</strong> ws. transfobii w Gazecie Wyborczej'
|
||
extra: '– przemówienie Archiego'
|
||
quote: >
|
||
Każdego dnia walczymy o widoczność osób będących pod parasolem transpłciowości
|
||
przez tworzenie bezpiecznej i komfortowej przestrzeni językowej,
|
||
dokładamy wszelkich starań, by rodzaj neutralny nie był rodzajem infantylnym,
|
||
by zaimki inne niż ona i on przestały brzmieć dziwnie.
|
||
Robimy to wszystko po to, by żadna osoba nie czuła się i nie była osobą wykluczoną,
|
||
dlatego właśnie popieramy i podpisałośmy list otwarty do Gazety Wyborczej.
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/330540866965366/videos/977896432960282'
|
||
headline: 'Osoby, łosie i dukaty – wstęp do neutralnej płciowo i niebinarnej polszczyzny'
|
||
extra: '– wykład Sybila, <strong>Nowa Siła Kuratorska</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://fakty.tvn24.pl/fakty-po-poludniu,96/demi-lovato-mowi-ze-jest-osoba-niebinarna,1061387.html'
|
||
headline: 'Demi Lovato ogłasza, że jest osobą niebinarną'
|
||
extra: '– Sybil w <strong>TVN24</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/teczuj/videos/2996967110625524'
|
||
headline: 'Panel ekspercki: język neutralny | język osób niebinarnych'
|
||
extra: 'Archie i Andrea, <strong>Tęczuj</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/SCORP.IFMSA.Poland/posts/2952524161684978'
|
||
headline: 'Webinar „O co chodzi z tymi zaimkami?”'
|
||
extra: 'Sybil i Andrea, <strong>Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/gdynaukajestkobieta/videos/193680249317891'
|
||
headline: 'Tip-top. Krok w stronę feminatywów.'
|
||
extra: 'Sybil, <strong>Gdy Nauka jest Kobietą UAM</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://spoti.fi/3DsrA0J'
|
||
headline: 'Język niebinarny dla początkujących'
|
||
extra: ' – Archie w podcaście <strong>Dobrze zrozumieć</strong> w ramach kampanii {http://www.todziala.org=<strong>To działa!</strong>}'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/kulturarownosci/videos/6496303737054192/'
|
||
headline: 'Nauczyłoś się? Podstawy języka neutralnego'
|
||
extra: ' – wykład Sybila na Festiwalu Równych Praw 2021, <strong>Kultura Równości</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/zaimki-osobowe-uzywane-wobec-osob-transplciowych-cisplciowych-niebinarnych-neutratywy/fs5cdl5'
|
||
headline: 'Wkurzająca maniera czy początek rewolucji? O co chodzi z zaimkami neutralnymi płciowo'
|
||
extra: ' – <strong>Newsweek</strong>'
|
||
quote: >
|
||
NEWSWEEK: To początek rewolucji w języku?<br/>
|
||
KAFKA: Formy neutralne nie są nowe, a po prostu nie są bardzo powszechne w języku polskim.
|
||
I to mamy nadzieję zmienić. Co prawda wymaga to trochę pracy,
|
||
czasu i przede wszystkim chęci, ale nie jest tak straszne jakby mogło się wydawać.<br/>
|
||
ADNREA: Tak. „Rewolucja” nie musi być strasznym słowem.
|
||
Chcemy zmienić świat na choć odrobinę lepszy, przyjaźniejszy, inkluzywniejszy.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://queer.pl/artykul/206004/miedzynarodowy-dzien-zaimkow-rozmowa-z-rada-jezyka-neutralnego-prowadzaca-strone-zaimkipl'
|
||
headline: 'Międzynarodowy Dzień Zaimków: rozmowa z Radą Języka Neutralnego, prowadzącą stronę zaimki.pl'
|
||
extra: ' – <strong>Queer.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Queer.pl: Czy Waszym zdaniem jest szansa, aby język polski dostosował się w bliższej
|
||
lub dalszej przyszłości do języka niebinarnego?
|
||
Chociażby w języku angielskim kwestia ta jest o wiele łatwiejsza z uwagi na bezpłciowe formy czasowników.<br/>
|
||
\[…]<br/>
|
||
Archie: Zdaje się być to możliwe. Nie poświęcałobyśmy na ten projekt tyle czasu i energii,
|
||
gdybyśmy nie wierzyły w jego powodzenie. Grupa osób, które korzystają ze strony zaimki.pl
|
||
jest na tyle duża, że jesteśmy w stanie stwierdzić, jak wielkie jest zapotrzebowanie
|
||
na niebinarną polszczyznę i przestrzeń do wyrażania siebie. Tak jak już wcześniej wspomniałośmy,
|
||
język to żywy twór, zmienia się, a my pomagamy to ustrukturyzować.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://6kolorowgier.pl/o-jenu-dukaizmy-w-tlumaczeniu/'
|
||
headline: 'O jenu! Dukaizmy w tłumaczeniu!'
|
||
extra: '– <strong>6 kolorów gier wideo</strong>'
|
||
quote: >
|
||
A co dalej? W którą stronę ten cały proces pójdzie? Pozostaje nam obserwować i szanować to,
|
||
jeżeli prawdziwa osoba bardziej odnajduje się w dukatywach, iksatywach, neutratywach, osobatywach,
|
||
liczbie mnogiej czy w dowolnych innych formach. Możemy tylko próbować zebrać i ustrukturyzować
|
||
pojawiające się propozycje, aż w końcu z tej “pierwotnej zupy” powstanie nowy uzus.
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/PalacPotockichKrakow/videos/332716851726383'
|
||
headline: 'W(y)kluczenia: Wszystkie się zmieścimy. Rozmowa o inkluzywnej polszczyźnie'
|
||
extra: ' – Sybil Grzybowskie wraz z Pawłem Cywińskim, Kamilem Kopacewiczem i Olą Migalską, <strong>Pałac Potockich</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Ja też może od razu jeszcze dodam tak ad vocem do tych emoji, czy też do tego tworzenia konstruktów,
|
||
z perspektywy osoby należącej do jednej ze stygmatyzowanych mniejszości,
|
||
że to \[bardzo istotne], jakiego języka użyjemy, patrząc na ten ładunek emocjonalny czy te konstrukty,
|
||
jakie tworzą się w głowach osób odbierających.
|
||
Język może realnie zagrażać lub też ratować życie, po prostu.
|
||
mediaMentions:
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://queer.pl/artykul/205052/niebinarne-postaci-w-uniwersum-gwiezdnych-wojen-jak-unika-sie-neutratywow-w-polskim-tlumaczeniu'
|
||
headline: 'Niebinarne postaci w uniwersum "Gwiezdnych wojen". Jak unika się neutratywów w polskim tłumaczeniu? – <strong>Queer.pl</strong> na podstawie naszego artykułu'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://vibez.pl/wydarzenia/osoby-transplciowe-kim-sa-i-jak-sie-do-nich-zwracac-oto-krotki-poradnik-6577363618974496a'
|
||
headline: 'Osoby transpłciowe - kim są i jak się do nich zwracać? Oto krótki poradnik – <strong>Vibez.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Pomocne mogą się też okazać neutratywy, czyli słowa i zwroty, które nie są nacechowane płciowo.
|
||
Niestety nasz język jest ubogi w formy niebinarne, takie jak choćby angielskie zaimki they/them,
|
||
dlatego tworzenie takich słów jest naprawdę potrzebne.
|
||
Z pomocą przychodzi jedna z nowych inicjatyw, czyli Słownik Neutratywów Języka Polskiego.
|
||
Na ich stronie znajdziecie formy neutratywnych zaimków, słów, a także przykłady ich użycia np. w tekstach kultury.
|
||
Odwiedźcie też ich profil na Instagramie.
|
||
Tłumaczą tam chociażby to, dlaczego zwrot transseksualistka nie jest najlepszy
|
||
i dlaczego powinno się mówić o korekcie płci, a nie "zmianie płci".
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,26594089,od-pewnego-czasu-gdy-prowadze-jakies-spotkanie-zwracam-sie.html'
|
||
headline: 'Od pewnego czasu, gdy prowadzę jakieś spotkanie, zwracam się do zebranych per „panie, panowie i osoby niebinarne” – Wojciech Orliński w dodatku do Gazety Wyborczej <strong>Duży Format</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Wprawdzie już nie prowadzę słowniczka neologizmów, dalej się jednak uważnie przyglądam przemianom języka.
|
||
Za najciekawsze słowo roku 2020 uważam "neutratyw".
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://rss.com/podcasts/bezwstydny/75056/'
|
||
headline: 'Niebinarność, neutratywy i prawa człowieka – Rozmowa z W. Dynarskim (<strong>Bezwstydne</strong> Podcast)'
|
||
extra: '– <span class="text-nowrap">o zaimki.pl</span> i neutratywach w okolicach 13:40'
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=aOyaeI30uKA'
|
||
headline: 'Inkluzywny język – Rozmowa z Kahą z Inkluzywnej Mowy (podcast <strong>SZAJN na głos</strong>)'
|
||
extra: '– <span class="text-nowrap">o zaimki.pl</span> i neutratywach w okolicach 11:11'
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://sjp.pwn.pl/mlodziezowe-slowo-roku/haslo/130-tysiecy-zgloszen-w-plebiscycie-Mlodziezowe-Slowo-Roku-2020-Komentarz-Anny-Ewy-Wileczek-po-miesiacu;6952033.html'
|
||
headline: '130 tysięcy zgłoszeń w plebiscycie Młodzieżowe Słowo Roku 2020! Komentarz Anny Ewy Wileczek – po miesiącu'
|
||
extra: ' – <strong>PWN</strong> notujące pojawienie się form neutratywnych'
|
||
quote: >
|
||
\[Młodzież] Dokonuje jednoznacznej identyfikacji osób
|
||
– od neutralnych: typiarz/typiara/, ziomal/ziomówa oraz „neutratywnie” motywowanego ziomczę
|
||
– po nacechowane pozytywnie formy typu: hotówa ‘atrakcyjna osoba najczęściej płci męskiej’
|
||
lub chad ‘niezwykle przystojny chłopak, obiekt powszechnej adoracji’,
|
||
a także przykłady negatywnych waloryzacji.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://przekroj.pl/kultura/od-zjarania-swiata-rozmowa-z-marcelim-szpakiem-maciej-stroinski'
|
||
headline: 'Od zjarania świata – Rozmowa z Marcelim Szpakiem w <strong>Przekroju</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Drugi ogromny poligon neopolszczyzny to wszelkiej maści queerowe i gender-benderowe fora, grupy i strony,
|
||
\[…] tam wykuwa się całkowicie nowa forma języka, dostosowana do opisywania zjawisk dotychczas
|
||
po polsku nieopisanych lub opisywanych na głębokich zapożyczeniach z angielszczyzny \[…]
|
||
Totalnie kibicuję tym dzieciakom, bo nie walczą z językiem dla popisów formalnych,
|
||
dogłaskania własnego ego czy czystej radości trollingu (choć są wśród nich też trolle wybitne),
|
||
tylko potrzebna im taka polszczyzna, w której mogą opisać siebie we własnych kategoriach,
|
||
a nie tych, które narzuca „normatywna” większość.
|
||
Cieszy mnie, że te środowiska się coraz lepiej organizują, podejmują coraz szerzej zakrojone inicjatywy,
|
||
jak choćby „Słownik Neutratywów Języka Polskiego” na fejsie,
|
||
i wydaje mi się to jednym z najciekawszych frontów walki o komunikacyjną przejrzystość polszczyzny w tym stuleciu,
|
||
o to, by język obejmował i wyrażał wszystkich, a nie tylko absolwentów kultury patriarchatu.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://babaodpolskiego.pl/2021/01/17/neutratywy/'
|
||
headline: 'Neutratywy – blog <strong>Baba od polskiego</strong>'
|
||
quote: >
|
||
W spektrum możliwości neutralnego języka możecie odnaleźć się na stronie zaimki.pl
|
||
(to także portal dla wszystkich, którzy w języku szukają przestrzeni dla siebie).
|
||
Osoby niebinarne nie mają z jego użyciem problemów, to wpis dla osób cispłciowych,
|
||
które – nie oszukujmy się – nawet przy wielkiej empatii nie poczują tego samego dyskomfortu, co osoby niebinarne.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://queer.pl/news/205242/niebinarny-spis-powszechny-dolacz-do-badania-nad-niebinarnoscia-w-jezyku-polskim'
|
||
headline: 'Niebinarny spis powszechny - dołącz do badania nad niebinarnością w języku polskim – <strong>Queer.pl</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://gazetalubuska.pl/on-ona-onu-trzy-plcie-to-tylko-metafora-czy-osoba-lgbt-czuje-sie-w-gorzowie-bezpiecznie/ar/c15-15436719?fbclid=IwAR1NuRd7YQXFXMdz7UilI7Rsj0NSyzqQap6D_5dIPk_iE4S1a86jthhyMGE'
|
||
headline: 'On, ona, onu. „Trzy płcie to tylko metafora”. Czy osoba LGBT czuje się w Gorzowie bezpiecznie? – <strong>Gazeta Lubelska</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'tv'
|
||
url: 'https://youtu.be/p6hSUwqZ7v0?t=410'
|
||
headline: 'Lewica na froncie walki z językiem polskim'
|
||
extra: ' – prześmiewczy (ale, o ironio, edukacyjny i robiący nam zasięgi) materiał o zaimki.pl w rządowej reżimówce <strong>#Jedziemy w TVP Info</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Tym razem lewica połączyła siły, aby stworzyć nowy język polski.
|
||
Jeżeli włożyli Państwo dużo pracy jako dzieci w celu nauczenia się na przykład poprawnego używania zaimków i końcówek,
|
||
to niestety muszą Państwo zacząć uczyć się tego od nowa.
|
||
Pomocna ma być w tym strona zaimki.pl.
|
||
(…)
|
||
Z pewnością za chwilę będzie to obowiązkowe w szkołach, nasze dzieci będą miały łatwiej,
|
||
o ile przed tym szaleństwem ich nie uchronimy.
|
||
(…)
|
||
Tego jest bardzo dużo, można sobie poczytać. Oczywiście zachęcam do odwiedzin na stronie internetowej zaimki.pl;
|
||
można tam poćwiczyć język polski w jego przyszłej, nowej odsłonie.
|
||
response: >
|
||
Nasza reakcja: {https://twitter.com/neutratywy/status/1370484817859596291=Tweet}
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://ksiazki.wp.pl/w-tvp-wysmiewali-osoby-niebinarne-profesor-bralczyk-rozumie-dlaczego-6616979703601760a'
|
||
headline: 'W TVP wyśmiewali osoby niebinarne. Bralczyk komentuje'
|
||
extra: ' – <strong>WP.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Jeśli więc osoba niebinarna nie chce wyrażać się ani w rodzaju męskim, ani w rodzaju żeńskim,
|
||
językoznawca proponuje jej, przynajmniej w liczbie pojedynczej, użycie rodzaju nijakiego.
|
||
- Czy wprowadzać jakoś dodatkowy rodzaj gramatyczny? Uważam, że nie. Że to nie jest w języku potrzebne.
|
||
Jeżeli razi kogoś określenie męskie czy żeńskie w liczbie pojedynczej,
|
||
to może stosować neutrum - "ono". Co prawda my akurat traktujemy "to" jako często nieosobowe,
|
||
ale przecież mamy rodzaj nijaki w odniesieniu do chłopięcia, czy dziewczęcia.
|
||
Mówimy "to" dziecko, "to" dziewczę" i to jest rodzaj nijaki.
|
||
Dlatego rodzaj nijaki może być teoretycznie zastosowany w odniesieniu do osób, które są niebinarne.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://oko.press/mlodzi-coraz-czesciej-identyfikuja-sie-jako-lgbt-to-rewolucja-z-szacunku-i-empatii/'
|
||
headline: 'Młodzi coraz częściej identyfikują się jako LGBT+. To rewolucja z szacunku i empatii'
|
||
extra: ' – <strong>OKO.press</strong>'
|
||
quote: >
|
||
„W tym sensie queer jest dla mnie przede wszystkim kulturą życzliwości.”
|
||
A pierwszą jej praktykę stanowi pytanie o czyjeś zaimki \[link do zaimki.pl].
|
||
To mały, ale wyraźny sygnał, że nie chcę powodować czyjegoś cierpienia,
|
||
nawet jeśli nie wszystko, co o sobie mówi, jest dla mnie zrozumiałe.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://wpolityce.pl/polityka/543316-feminatywy-sa-juz-passe-problemem-lewicy-sa-neutratywy'
|
||
headline: '"Tęsknię za jenu śmiechem", czyli o zmaganiach lewicowej rewolucji z gramatyką postpłciową'
|
||
extra: ' – <strong>wPolityce.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Nie wie już czy się śmiać czy płakać.
|
||
Obawiam się, że to lewicowe szaleństwo nie ma końca lub gdzieś tam przy granicach absurdu
|
||
będzie musiała czyhać policja myśli, bo inaczej nie da się nad tym zapanować.
|
||
response: >
|
||
Nasza odpowiedź: {/blog/czytanie-ze-zrozumieniem=Czytanie ze zrozumieniem}
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.plotek.pl/plotek/7,154063,27103090,demi-lovato-oglasza-jestem-osoba-niebinarna.html'
|
||
headline: 'Demi Lovato robi coming out na Instagramie: Identyfikuję się jako osoba niebinarna'
|
||
extra: ' – <strong>Plotek.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Demi używa zaimków "they/them", które na polski w kontekście osób niebinarnych możemy tłumaczyć różnorako
|
||
- nie mamy wypracowanego jednego, konkretnego uzusu.
|
||
Za stowarzyszeniem Miłość Nie Wyklucza polecamy przejrzenie strony zaimki.pl
|
||
i jej propozycje tłumaczeń m.in. zaimków i rzeczowników nacechowanych płciowo.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://kultura.gazeta.pl/kultura/7,127222,27108402,nowa-samantha-w-seksie-w-wielkim-miescie-do-ekipy-dolacza.html'
|
||
headline: 'Nowa Samantha w "Seksie w wielkim mieście"? Do ekipy dołącza niebinarna postać'
|
||
extra: ' – <strong>Gazeta.pl Kultura</strong>'
|
||
quote: >
|
||
W języku polskim w kontekście osób niebinarnych nie mamy wypracowanego jednego, konkretnego uzusu.
|
||
Jedną z możliwości jest stosowanie znaku zastępującego, np. "pisałxm" lub "pisał_m".
|
||
Często używa się też rodzaju neutralnego ("pisałom", "ono pisało") lub form męskich i żeńskich na zmianę.
|
||
Więcej o zaimkach niebinarnych możesz przeczytać na zaimki.pl.
|
||
-
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=V-uZqrT8ovw'
|
||
headline: 'Jak mówić, by nie wykluczać.'
|
||
extra: ' – <strong>Mówiąc Inaczej</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://vibez.pl/wydarzenia/dlaczego-demi-lovato-jest-piosenkarko-czyli-jak-mowic-o-osobach-niebinarnych-6641697426492384a'
|
||
headline: 'Dlaczego Demi Lovato jest piosenkarko? Czyli jak mówić o osobach niebinarnych'
|
||
extra: ' – <strong>Vibez</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Im częściej będzie się to działo, tym łatwiej oswoimy się z „piekarko”, „lekarcze” i „hedoniszcze”.
|
||
Czy dla mnie te słowa wciąż brzmią inaczej i trochę dziwne? Tak. Ale cieszę się, że istnieje narzędzie,
|
||
które pozwala mi je poznawać i ich używać, dzięki czemu nie ranię osób, dla których są one ważne.
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4971035/gender-queer-autobiografia'
|
||
headline: 'Gender Queer. Autobiografia – Maia Kobabe'
|
||
extra: ' – przedmowa do wydania polskiego autorstwa Karoliny Fedyk'
|
||
quote: >
|
||
To tylko niektóre z możliwości – więcej można znaleźć na stronie zaimki.pl
|
||
oraz w Słowniku Neutratywów Języka Polskiego.
|
||
A form stosowanych przez polskie osoby niebinarne i transpłciowe
|
||
jest zapewne jeszcze więcej i z każdym dniem powstają nowe.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://zycie.hellozdrowie.pl/casey-legler-wiedzieli-jak-ubierac-dziewczyny-nie-spodziewali-sie-mnie/'
|
||
headline: 'Casey Legler: Wiedzieli, jak ubierać dziewczyny – nie spodziewali się mnie. Ubrali mnie w męskie ciuchy, bo takie na mnie pasowały'
|
||
extra: ' – <strong>Hello Zdrowie</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Spróbowałyśmy, korzystając z dostępnych źródeł
|
||
(m.in. Zaimki.pl – serwis zajmujący się popularyzowaniem języka neutralnego płciowo),
|
||
skonstruować ten materiał w oparciu o rodzaj neutralny i neutratywy (ono, „zrobiłom”, „poszłoś”…).
|
||
Mamy świadomość, że nie wszystkich to rozwiązanie usatysfakcjonuje.
|
||
Wierzymy jednak, że w ten sposób dokładamy swój głos w dyskusji o tym,
|
||
że niebinarność nie tylko może, ale powinna manifestować się w języku.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://krytykapolityczna.pl/kraj/januszewska-adamczyk-jezyk-feminatyw/'
|
||
headline: 'Niedasizm językowy nie istnieje'
|
||
extra: ' – Mateusz Adamczyk, <strong>Krytyka Polityczna</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Wiedzę na ten temat najlepiej czerpać od samych osób niebinarnych,
|
||
bo przecież one najlepiej wiedzą, jak chcą, by o nich mówiono.
|
||
„Nic o nas bez nas” – to hasło powinno być nadrzędną zasadą
|
||
wypracowywania wszelkich strategii komunikacyjnych.
|
||
Dziś to naprawdę łatwe, bo mamy internet.
|
||
Doskonałym źródłem wiedzy jest np. strona zaimki.pl.
|
||
Znajdziemy tam mnóstwo przykładów z komentarzami osób niebinarnych.
|
||
Jeśli jednak pytasz mnie o konkretne przykłady, to możemy się wspomóc rodzajem nijakim,
|
||
który zalecałbym jednak nazywać neutralnym.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://formy.xyz/krotka-forma/jak-wspierac-neutralny-genderowo-proces-projektowy/'
|
||
headline: 'Jak wspierać neutralny genderowo proces projektowy?'
|
||
extra: ' – <strong>formy.xyz</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Mów do osób! Zamiast męskoosobowych rzeczowników stosuj zwrot „osoby”.
|
||
To dobrze brzmiące, coraz bardziej popularne niebinarne rozwiązanie.
|
||
Na portalu zaimki.pl znajdziesz wiele innych podpowiedzi.
|
||
(…)
|
||
Wracaj do poradnika Zaimki.pl. Ucz się.
|
||
Stosuj zasady, które osoby LGBTQ+ uznają za przyjazne.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/2122947,1,konfrontacja-jezyka-z-plcia.read'
|
||
headline: 'Konfrontacja języka z płcią'
|
||
extra: ' – Bartek Chaciński, <strong>Polityka</strong>'
|
||
quote: >
|
||
To ledwie drobny ślad szerokiej gamy problemów plastycznej i rozbudowanej polszczyzny
|
||
w konfrontacji z językiem neutralnym, kilka miesięcy temu wyszydzanym
|
||
na antenie TVP przez Michała Rachonia, który na zmianę krztusząc się ze śmiechu i strasząc nowomową,
|
||
odczytywał na antenie przykłady ze strony Zaimki.pl.
|
||
Jedynego tak obszernego słownika neutratywów, czyli – analogicznie do znanych nam
|
||
feminatywów i maskulatywów – wyrazów neutralnych płciowo.
|
||
Słownik ten prowadzi filologiczny kolektyw Rada Języka Neutralnego,
|
||
a korzystają z niego choćby tłumacze w poszukiwaniu wskazań i przykładów.
|
||
Bo te potrzebne są coraz częściej, tak samo jak przez lata terminologia związana z nowymi technologiami,
|
||
światem korporacji czy reklamy. Świat się zmienia, przynajmniej poza TVP.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/kinga-dunin-czyta/maia-kobabe-gender-queer-jezyk-zaimki/'
|
||
headline: 'Mów do mnie, jak ci wygodnie. Nie sprowadzajmy problemów osób niebinarnych do zaimków'
|
||
extra: ' – Kinga Dunin, <strong>Krytyka Polityczna</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Polski tłumacz zastępuje je tzw. dukaizmami, także niestworzonym z myślą
|
||
o osobach niebinarnych pomysłem Jacka Dukaja pochodzącym z powieści Perfekcyjna niedoskonałość.
|
||
Czyli onu/jenu. To tylko jedna z możliwości \[link do zaimki.pl].
|
||
response: >
|
||
Nasza polemika: {/blog/mów-jak-mi-wygodnie=Mów do mnie, jak MI wygodnie}
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://vibez.pl/wydarzenia/jak-pisac-o-osobach-niebinarnych-ja-juz-naprawde-nie-wiem-kto-ma-racje-czyli-dramy-z-zaimkami-6661197309622944a'
|
||
headline: 'Jak pisać o osobach niebinarnych? Ja już naprawdę nie wiem, kto ma rację, czyli dramy z zaimkami'
|
||
extra: ' – <strong>Vibez.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Wiecie, chciałabym np. kiedyś porozmawiać z osobą niebinarną, ale wciąż czuje,
|
||
że za mało wiem, że powiem coś złego czy głupiego, jakoś ją urażę,
|
||
a po takich komunikatach nie jestem pewna, czy kiedykolwiek się na to zdobędę.
|
||
Fajnie by było gdyby te osoby też otworzyły się na naszą niewiedzę i pozwoliły nam popełniać błędy.
|
||
W końcu nie piszemy o tym wszystkim, bo chcemy dla nich źle. Wręcz przeciwnie.
|
||
response: >
|
||
Nasza odpowiedź: {https://twitter.com/neutratywy/status/1416760234673115140=Wątek na Twitterze}
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.glamour.pl/artykul/emma-corrin-jest-osoba-niebinarna-gwiazda-the-crown-oglasza-ruszam-w-nowa-podroz-210707095140'
|
||
headline: 'Emma Corrin jest osobą niebinarną. Gwiazda „The Crown” ogłasza: „ruszam w podróż w dobrą stronę”'
|
||
extra: ' – <strong>Glamour.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
W naszym kraju osoby niebinarne stosują wymiennie bez hierarchizowania i niezależnie od płci przypisanej im przy urodzeniu zaimki męskie i żeńskie
|
||
lub właśnie te neutralne płciowo (neutratywy).
|
||
Zatem możemy powiedzieć/napisać: Emma Corrin zmianiła swoje zaimki. Albo: Emma Corrin zmieniło zaimki.
|
||
Więcej na ten temat znajdziecie na świetnym koncie na Instagramie @neutratywy
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://feminoteka.pl/sztuka-wiele-normalizuje-rozmowa-z-katarzyna-pannan-witerscheim/'
|
||
headline: 'Sztuka wiele normalizuje. Rozmowa z Katarzyną “PannaN” Witerscheim'
|
||
extra: ' – <strong>Feminoteka</strong>'
|
||
quote: >
|
||
KW: Dotyka mnie bardzo patriarchalny język, dlatego cenię sobie inicjatywy polegające na ewolucji języka.
|
||
Na tworzeniu bardziej kobiecego języka, ale przede wszystkim takiego, by ludzie mogli wybierać sobie to,
|
||
z_w czym czują się dobrze. Jestem za takimi inicjatywami jak zaimki.pl,
|
||
świetnie pokazują, jak można zmieniać i kształtować współczesny język polski dla osób niebinarnych.
|
||
To żadna nowa moda, to szukanie sposobu na to, jak o tym mówić. Jest coraz więcej ludzi samoświadomych i potrzebują nowej polszczyzny.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.gosc.pl./doc/6987301.Jak-zneutralizowac-jezyk'
|
||
headline: 'Jak zneutralizować język'
|
||
extra: ' – Piotr Legutko, <strong>Gość Niedzielny</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Rośnie „tęczowa” presja na językoznawców, nauczycieli i dziennikarzy.
|
||
Kochacie polszczyznę? To czas spojrzeć prawdzie w oczy. Język polski jest „binarny do bólu”,
|
||
a nasza gramatyka „silnie zgenderyzowana”. Polszczyzna stała się częścią „kultury przemocowej”
|
||
i coś z tym trzeba zrobić – apeluje Rada Języka Neutralnego. Jest to ciało (na razie) samozwańcze,
|
||
komunikujące się ze światem za pośrednictwem strony zaimki.pl. Stronę redagują „autorszcza”,
|
||
czyli osoby, których płeć nie jest przesądzona. Albowiem „zwracanie się do kogosia tak, jak sobie życzy,
|
||
to wręcz podstawa relacji społecznych” – czytamy na stronie.
|
||
response:
|
||
- >
|
||
Nasza krótka odpowiedź na zajawkę (nie, nie będziemy takiemu medium płacić choćby złotówki za dostęp do całości):
|
||
- >
|
||
My też kochamy polszczyznę! Właśnie dlatego poświęcamy tyle czasu na jej rozwój i uzupełnianie braków.
|
||
- >
|
||
Wzięcie „kultury przemocowej” w cudzysłów w zestawieniu z cytatami z naszej strony i komentarzem „apeluje RJN”
|
||
sugeruje, że to nasze słowa – kiedy my nic takiego nie powiedziałośmy.
|
||
- >
|
||
Tak, same wymyśliłośmy własną nazwę, jak niemal każdy kolektyw, stowarzyszenie czy fundacja.
|
||
To nie jest pocisk, jaki myślicie że jest.
|
||
- >
|
||
Nie „autorszcza”, a „autorza”. Można sprawdzić, jakich form używamy:
|
||
słownik, który krytykujecie, jest {/neutratywy#autor=na wyciągnięcie ręki}!
|
||
- >
|
||
W skrócie: krótki akapit zajawkowy jest naszpikowany manipulacją, sugeruje jakobyśmy nienawidziły polszczyzny,
|
||
wkłada słowa w nasze usta i demonstruje brak riserczu na temat, na który piszecie.
|
||
Nie przekonuje to, by reszta tekstu (czy czasopisma) miała być warta choćby i grosza z prenumeraty.
|
||
- >
|
||
{https://twitter.com/neutratywy/status/1419197039016091650=Wątek na Twitterze}
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.filmawka.pl/gender-queer-niebinarna-autobiografia-recenzja/'
|
||
headline: '“Gender queer” – niebinarna autobiografia \[RECENZJA]'
|
||
extra: ' – <strong>Filmawka.pl</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.miastokobiet.pl/plec-inna-czym-jest-niebinarnosc/'
|
||
headline: 'Płeć: inna. Czym jest niebinarność?'
|
||
extra: ' – Milo Migacz, <strong>Miasto Kobiet</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Tworzenie nowych, neutralnych płciowo określeń w języku polskim to ciężka praca.
|
||
Nie tylko dla ludzi z zewnątrz. My, osoby używające ich na co dzień,
|
||
także kiedyś potrzebowałyśmy się tego nauczyć i nieraz musimy stworzyć jakiś wyraz od nowa.
|
||
Pomagają nam w tym takie inicjatywy, jak Słownik Neutratywów Języka Polskiego na stronie zaimki.pl.
|
||
Polecam ją serdecznie każdemu, kto chce dowiedzieć się więcej.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://krytykapolityczna.pl/kraj/emilia-wisniewska-mow-do-mnie-tak-jak-ci-niewygodnie/'
|
||
headline: 'Mów do mnie tak, jak ci niewygodnie. Jakoś to przeżyjesz. Nie-polemika z Kingą Dunin'
|
||
extra: ' – Emilia Wiśniewska, Prezeska Fundacji Trans-Fuzja, <strong>Krytyka Polityczna</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Pomocny w poukładaniu sobie tego bardziej po swojemu był dla mnie tekst, który Andrea opublikowało
|
||
na stronie zaimki.pl, {/blog/mów-jak-mi-wygodnie=Mów do mnie, jak MI wygodnie}. Andrea zwraca uwagę na to, co i ja wiedziałam,
|
||
siadając do pisania – że doświadczenia niebinarności nie da się skondensować w samym pisaniu o zaimkach.
|
||
Odsyłam do tego tekstu, bo Andrea trafiło w punkt z wieloma kwestiami problematycznymi w tekście Dunin.
|
||
response: >
|
||
Nasza reakcja: {https://twitter.com/neutratywy/status/1423636780922949636=Wątek na Twitterze}
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.sport.pl/igrzyska-olimpijskie/7,154863,27422884,pierwsza-osoba-transplciowa-z-medalem-igrzysk-olimpijskich.html'
|
||
headline: 'Pierwsza osoba transpłciowa z medalem igrzysk olimpijskich. I to od razu złotym!'
|
||
extra: ' – <strong>Sport.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
W kadrze Kanady znalazłx się Quinn (używa tylko imienia), traspłciowx piłkarx,
|
||
którx zostałx tym samym pierwszą osobą transpłciową i niebinarną,
|
||
która zdobyła medal igrzysk olimpijskich (w języku angielskim stosuje zaimki they/them,
|
||
które na polski w kontekście osób niebinarnych możemy tłumaczyć różnorako \[link do zaimki.pl]).
|
||
Quinn brałx udział w igrzyskach w Rio i ma w swojej kolekcji brąz, ale wtedy przystąpiłx
|
||
do rywalizacji jeszcze jako Rebecca Quinn. Coming outu dokonałx w 2020 roku.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://noizz.pl/opinie/minal-rok-od-zatrzymania-margot-co-zmienil-dla-osob-lgbt/23hlwl2'
|
||
headline: 'Minął rok od zatrzymania Margot. Co zmienił dla polskich osób LGBT+?'
|
||
extra: ' – Maja Heban, <strong>Noizz.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Chyba tylko za kadencji byłej posłanki Anny Grodzkiej tyle mówiono o osobach transpłciowych.
|
||
Tym razem kontekst jest inny niż tłumaczenie, że osoby trans to też ludzie.
|
||
Mówimy wreszcie o transpłciowych dzieciach i nastolatkach, o kryzysie psychiatrii dziecięcej,
|
||
który dotyka też dzieci nieheteronormatywnych. Powstał Słownik Neutratywów,
|
||
który pozwala znaleźć niebinarne odpowiedniki słów codziennego użytku wraz
|
||
z propozycjami odmiany przez przypadki.
|
||
Niektóre z tych rzeczy zaistniały jeszcze przed wydarzeniami z sierpnia 2020 r.,
|
||
niektóre dopiero potem, ale jasne jest to, że "awantura o Margot" to kulminacja dwóch lat nagonki,
|
||
nie zaś odosobnione wydarzenie. Zyskaliśmy też wielu sojuszników,
|
||
bo ogromna część osób wcześniej "niezdecydowanych" czy niewychodzących na protesty,
|
||
poczuła że dłużej milczeć nie może.
|
||
-
|
||
icon: 'b:facebook'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/kobiecapilkanozna/posts/834170800822174'
|
||
headline: 'Post o Quinn'
|
||
extra: ' – <strong>Kobieca piłka nożna</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Trochę szkoda, że polskie komentatorki w odniesieniu do Quinn używały konsekwentnie formy żeńskiej.
|
||
Zgaduję, że nie był do złośliwy misgendering, tylko brak pomysłu jak językowo ugryźć tę sytuację.
|
||
Co zresztą zwraca uwagę na problem, że osoby transpłciowe ciągle nie mają ugruntowanego miejsca
|
||
w języku polskim i przy wszystkich obszarach wykluczenia, wykluczane są także tu.
|
||
Tym większy szacunek dla Słownika Neutratywów Języka Polskiego, który walczy o zmianę tej sytuacji.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.plotek.pl/plotek/7,154063,27460686,zaskakujace-wyznanie-dziecka-eminema.html'
|
||
headline: 'Dziecko Eminema wyznało, że jest osobą niebinarną. Stevie pokazałx swoją przemianę'
|
||
extra: ' – <strong>Plotek</strong>'
|
||
quote: >
|
||
W języku polskim w kontekście osób niebinarnych nie mamy wypracowanego uzusu.
|
||
Jedną z możliwości jest stosowanie znaku zastępującego, np. "pisałxm" lub "pisał_m".
|
||
Często używa się też rodzaju neutralnego ("pisałom", "ono pisało")
|
||
lub form męskich i żeńskich na zmianę. Więcej o zaimkach niebinarnych możesz przeczytać na zaimki.pl.
|
||
-
|
||
icon: 'gamepad'
|
||
url: 'https://www.wydawnictworebel.pl/pages/bohaterowie-z-descent-legendy-mroku-1578.html'
|
||
headline: 'Bohaterowie z Descent: Legendy Mroku; Vaerix – smocza hybryda, wygnaniec'
|
||
extra: ' – <strong>Wydawnictwo Rebel</strong>'
|
||
-
|
||
icon: 'book'
|
||
url: 'https://jakmowicolgbt.pl'
|
||
headline: 'Poradnik „Jak pisać i mówić o osobach LGBT+”'
|
||
-
|
||
icon: 'b:facebook'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/6kolorowgierwideo/photos/a.101447011804889/257805982835657/'
|
||
headline: 'Post o dukaizmach w grze Fallout'
|
||
extra: '– <strong>6 kolorów gier wideo</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Warto w tym miejscu zacytować raport Słownika Neutratywów Języka Polskiego
|
||
{https://zaimki.pl/blog/spis-2021=Niebinarny Spis Powszechny 2021}
|
||
ujawnił, że rzeczywiście najczęściej używanymi w mowie formami są binarne:
|
||
66,4% dla rodzaju żeńskiego i 59,8% dla męskiego:
|
||
“53,6% osób używa wyłącznie form binarnych. Raptem 8,4% – wyłącznie form niebinarnych.
|
||
38,9% osób używa zamienne form męskich i żeńskich”.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://m.pch24.pl/wywiad-z-aktywiszczem-czyli-o-niebinarnych-zaimkach-i-jezykowych-wywrotowcach/'
|
||
headline: '„Wywiad z aktywiszczem”. Czyli o niebinarnych zaimkach i językowych wywrotowcach'
|
||
extra: '– <strong>PCh24.pl</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Zdaniem czołowych aktywistów tego środowiska, zwyczajne stosowanie
|
||
rodzajów męskiego i żeńskiego wynika z nieuświadomionej przemocy względem osób niebinarnych.
|
||
Zwalczyć ją ma oswojenie społeczeństwa z wykwitem „aktywiszczy” i „partnerszczy”,
|
||
oraz zaszczepienie wrażliwości na „misgendering”, czyli używanie „niewłaściwych” zaimków.
|
||
-
|
||
icon: 'b:facebook'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/MexicoMagicoBlog/posts/238339054965464'
|
||
headline: 'No soy tu “compañera”, soy tu “compañere” \[…]'
|
||
extra: '– <strong>Mexico Magico Blog</strong>'
|
||
-
|
||
lang: ['de']
|
||
icon: 'play-circle'
|
||
url: 'https://podcasts.apple.com/de/podcast/dr-anna-mr%C3%B3z-sprachwissenschaftlerin/id1485103251?i=1000540979499'
|
||
headline: 'Ein Gespräch mit Dr. Anna Mróz (Sprachwissenschaftlerin)'
|
||
extra: ' – <strong>Mit Polen auf Du und Du</strong> (od około 43 minuty)'
|
||
quote: >
|
||
Die „Neutrativen”, würde das so heißen. Vor einem Jahr ist eine Seite entstanden
|
||
„Słownik Neutratywów Języka Polskiego”, also ein Wörterbuch der Neutrativen der Polnischen Sprache,
|
||
und das ich auch mit einer Bewegung in der Gesellschaft von dieser Community verbunden,
|
||
und hat zum Ziel einfach mögliche Lösungsansätze zu den Formen anzubieten.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/wywiad-z-piotrem-w-cholewa-tlumaczem-swiata-dysku-o-technologii-jezyku-i-ksiazkach/4llcgfj'
|
||
headline: 'Wywiad z Piotrem W. Cholewą, tłumaczem "Świata Dysku". O technologii, języku i książkach Pratchetta'
|
||
extra: ' – <strong>Komputer Świat</strong>'
|
||
quote: >
|
||
KŚ: Ale jeżeli dziś przyszedłby ktoś i powiedział, że powinniśmy zaktualizować wszystkie książki, by pojawiły się w nich chociażby feminatywy?<br/>
|
||
Może się narażę troszkę… Feminatywy są w porządku, ale brakuje mi w naszym języku czegoś, co mają w Anglii, czyli określeń neutralnych płciowo. Jako tłumaczowi jest mi ciężko, gdy np. w książce dziewczyna udaje chłopaka lub odwrotnie, to ta osoba cały czas mówi “normalnie”. Tam nie ma “byłem/byłam”, tylko wszystko jest takie samo. Zarówno jest to wygodne dla takiego story, jak i strasznie trudne przy tłumaczeniu. Więc ja osobiście wolałbym nie tyle więcej feminatywów, co określeń gender-neutral.<br/>
|
||
KŚ: Ostatnio coraz głośniej mówi się o “dukaizmach”<br/>
|
||
Tak, też o tym rozmawiałem, dowiedziałem się, że są także i “dukatywy”. Fajny pomysł to jest, ale dla nas wciąż one brzmią obco. Z drugiej strony nie takie rzeczy przechodziły, język się przyzwyczai. Myślę, że właśnie te dukaizmy i dukatywy to jest niezłe rozwiązanie.
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://kultura.onet.pl/wywiady-i-artykuly/marieke-lucas-rijneveld-niepokoj-przychodzi-o-zmierzchu-wywiad/13xfp78'
|
||
headline: 'Marieke Lucas Rijneveld: śmierć brata ukryła się w moim ciele'
|
||
extra: ' – <strong>Onet Kultura</strong>'
|
||
quote: >
|
||
Język polski nie sprzyja mówieniu o osobach niebinarnych, ze względu na odmianę czasowników.
|
||
Dziękuję zespołowi tranzycja.pl, który doradził mi, jak w odpowiedni sposób przetłumaczyć tę rozmowę,
|
||
polecając mi "Manifest Niebinarnej Polszczyzny", który można znaleźć pod tym linkiem.
|
||
recommended:
|
||
-
|
||
icon: 'instagram'
|
||
iconSet: 'b'
|
||
url: 'https://www.instagram.com/inkluzywnamowa/'
|
||
headline: '@inkluzywnamowa'
|
||
-
|
||
icon: 'facebook'
|
||
iconSet: 'b'
|
||
url: 'https://facebook.com/slownikempatyczny'
|
||
headline: 'Słownik Empatyczny Języka Polskiego'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/absurdalnikmlem'
|
||
headline: 'Absurdalnik Mlem!'
|
||
extra: ' – zin promujący lekką i absurdalną fantastykę; ma politykę umieszczania zaimków w bio.'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://whosome.pl/redakcja/'
|
||
headline: 'Whosome'
|
||
extra: ' – portal poświęcony Doctor Who i popkulturze; ma politykę umieszczania zaimków w bio.'
|
||
-
|
||
icon: 'user-friends'
|
||
url: 'https://www.facebook.com/centrum.rownik/posts/158108032840650'
|
||
headline: 'Centrum Równik'
|
||
extra: ' – rozdaje przypinki z zaimkami, również nienormatywnymi.'
|
||
-
|
||
icon: 'cogs'
|
||
url: 'http://dobrerzeczy.online/femaleSwitcher/'
|
||
headline: 'Female switcher'
|
||
extra: ' – apka, która zamieni formy fleksyjne wyświetlanych tekstów z rodzaju męskiego na żeński.'
|
||
names:
|
||
-
|
||
icon: 'pen-nib'
|
||
url: '/blog/imiona-unisex-pesel'
|
||
headline: 'Imiona „unisex” w rejestrze PESEL'
|
||
quote: >
|
||
W zależności od tego, na którą metrykę spojrzymy, najbardziej uniseksowymi imionami uznawanymi przez urzędy są:
|
||
– Maria – głównie ze względu na tradycję nadawania tego imienia chłopcom na cześć Marii z Nazaretu,
|
||
– Andrea - jeśli patrzymy tylko na pierwsze imiona,
|
||
– Dominique – z imponującym balansem 0.494, choć niezbyt popularne.
|
||
Najważniejszy wniosek jednak jest taki, że już teraz urzędy uznają całą masę imion za zgodne z ustawą niezależnie od płci metrykalnej 😉
|
||
-
|
||
icon: 'info-circle'
|
||
url: 'https://docs.google.com/document/d/1xkX0LE1EiwGqRyVFsMImmY2XnsO7f8jFUjUbUC77r6Y/edit'
|
||
headline: 'Poradnik, jak urzędowo zmienić imię w Polsce'
|
||
-
|
||
icon: 'newspaper'
|
||
url: 'https://wyborcza.pl/7,75410,26361697,prof-klosinska-dzban-to-slowo-nacechowane-pejoratywnie.html?disableRedirects=true'
|
||
headline: 'Prof. Katarzyna Kłosińska o neutralnych płciowo imionach'
|
||
quote: >
|
||
Od kilku lat coraz częściej dostajemy z urzędu stanu cywilnego prośby o opiniowanie imion neutralnych płciowo.
|
||
Najczęściej chodzi o nastolatki, których płeć biologiczna jest inna niż psychiczna,
|
||
są w trakcie procedury korekty płci lub nie identyfikują się ani jako kobieta, ani mężczyzna.
|
||
Chcą zmienić imię na takie, które nie będzie się kończyło ani na „a”, jak w polszczyźnie imiona kobiece,
|
||
ani na spółgłoskę, przypisaną imionom męskim.
|
||
Choć polska tradycja nie zna takich imion, to opiniujemy je pozytywnie,
|
||
bo w zderzeniu dwóch wartości: dobrostanu człowieka wynikającego z jego problemów z tożsamością i tradycji językowej,
|
||
należy uznać tę pierwszą za wyższą.
|
||
|
||
people:
|
||
enabled: false
|
||
route: 'znane'
|
||
|
||
english:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'english'
|
||
pronounGroups:
|
||
-
|
||
name: 'Normative forms'
|
||
description:
|
||
- >
|
||
Because of the limitations of Polish grammar, or simply because they just prefer it that way,
|
||
many nonbinary people decide to simply use “he” ({/on=„on”}) or “she” ({/ona=„ona”})
|
||
– either the same as their gender assigned at birth or the opposite.
|
||
That doesn't make them any less nonbinary! Pronouns ≠ gender.
|
||
table: {on: 'Masculine', ona: 'Feminine'}
|
||
-
|
||
name: 'Neutrative forms'
|
||
description:
|
||
- >
|
||
Polish has three grammatical genders: masculine, feminine and neuter.
|
||
Why don't enbies simply use neuter then?
|
||
- >
|
||
The thing is, historically this grammatical gender has only been applied
|
||
to inanimate objects, pets and kids (in a very limited way).
|
||
To apply it for adults sounds dehumanizing for most cis listeners
|
||
and using the neuter forms of verbs in the 1st and 2nd person
|
||
is so rare that listeners (falsely) think that it's incorrect.
|
||
Eg. one could say „dziecko zrobił<strong>o</strong>” (=“the kid has done”),
|
||
but the kid themselves would use the forms corresponding to their assigned gender:
|
||
„zrobił<strong>em</strong>”/„zrobił<strong>am</strong>” (=“I have done”),
|
||
but not „zrobił<strong>om</strong>”.
|
||
- >
|
||
In a way, a parallel could be drawn between the Polish neuter forms and the English “it” pronoun.
|
||
To call someone an “it” is offensive
|
||
– unless it itself wants us to use “it/its” {https://twitter.com/search?q=it%2Fits&f=user=(and many do)}.
|
||
The main difference is that English has singular “they”,
|
||
while Polish doesn't yet have any normative form that would fit better.
|
||
That's why English “it” is niche,
|
||
while Polish neuter is one of the most popular choices among nonbinary people
|
||
(including ones who use "they" in English),
|
||
in hopes of normalising the new usage.
|
||
- >
|
||
There's one more issue with neuter, though: it is neutral in nominative (the “who?”),
|
||
but in other cases (the “whose?”, “whom?”, etc.) if falls back to being identical to masculine forms.
|
||
That's why some enbies mix multiple forms, for instance using neuter verbs, yet feminine pronouns, etc.
|
||
table: {ono: 'Neutrative', ono/jej: 'Neutrative with female declension'}
|
||
-
|
||
name: 'Neopronouns (dukaisms)'
|
||
description:
|
||
- >
|
||
Those forms are neologisms, originally created for a science fiction novel
|
||
{https://en.wikipedia.org/wiki/Perfect_Imperfection=Perfect Imperfection}
|
||
by {https://en.wikipedia.org/wiki/Jacek_Dukaj=Jacek Dukaj} (hence they are also known as “dukaisms”).
|
||
It's a brand new grammatical gender used by post-human beings (phoebe) that don't have a specified gender.
|
||
- >
|
||
It's a consistent and relatively complete system, but for people who hear it for the first time,
|
||
it might sound alien and “incorrect”.
|
||
It's one of the most popular choices among nonbinary folks.
|
||
table: {onu: ''}
|
||
-
|
||
name: 'Plural forms'
|
||
description:
|
||
- >
|
||
Using plural forms to describe a single person is basically a loan translation
|
||
of the English {https://www.merriam-webster.com/words-at-play/singular-nonbinary-they=“singular they”},
|
||
but it does have roots in Polish {https://pl.wikipedia.org/wiki/Per_wy=historical and regional honorifics} as well.
|
||
Keep in mind, though, that Polish speakers aren't yet too used to the idea of referring to one person in plural forms,
|
||
so it might lead to misunderstandings.
|
||
- >
|
||
The bad news is that there's two grammatical genders in plural:
|
||
„{/oni=oni}” for male and mixed-gender groups, and „{/one=one}” for female groups
|
||
(to oversimplify a lot).
|
||
Still, whichever forms is chosen by a person, the plurality itself already points to them being nonbinary.
|
||
- >
|
||
Unlike the English “singular they”, which only requires changing the third person form,
|
||
in Polish this requires plural forms to be used also in first and second person.
|
||
In the case of first person, it might be perceived as something akin to the “royal we”.
|
||
|
||
table: {oni: 'Male & mixed plurals', one: 'Female plurals'}
|
||
-
|
||
name: 'Placeholder forms'
|
||
description:
|
||
- >
|
||
Another approach is to take the part of the word that differs between the male and female form,
|
||
and to either replace it with a placeholder, or use the placeholder to merge those parts together.
|
||
For instance “dear readers” can be translated as „drodzy_gie czytelnicy_czki”,
|
||
„drodzy/gie czytelnicy/czki”, „drog* czytelnic*”, etc.
|
||
- >
|
||
The main usage of such forms is to address a group of people or an unspecified person
|
||
(“dear reader”), however there are nonbinary people who use similar approach in the first person too.
|
||
It's very easy to understand the intent behind using those forms,
|
||
even to listeners unfamiliar with the concept of nonbinary.
|
||
The main disadvantage is that in most cases they are only usable in writing,
|
||
while being hard or impossible to pronounce.
|
||
table: {onæ: '', on/a: '', onx: '', on_: '', on*: '', onø: ''}
|
||
-
|
||
name: 'Interchangeable forms'
|
||
description:
|
||
- >
|
||
Many nonbinary people use more than one form interchangeably and are fine with being called either of them.
|
||
|
||
|
||
contact:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'kontakt'
|
||
team:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'kolektyw-rjn'
|
||
|
||
support:
|
||
enabled: true
|
||
|
||
user:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'konto'
|
||
termsRoute: 'regulamin'
|
||
|
||
profile:
|
||
enabled: true
|
||
editorEnabled: true
|
||
defaultWords:
|
||
- ['maskulatywy', 'feminatywy', 'neutratywy', 'dukatywy', 'osobatywy']
|
||
- ['per ty', 'per wy', 'pan', 'pani', 'państwo', 'pań', 'panu', 'osoba', 'mężczyzna', 'kobieta', 'enby', 'niebinie', 'facet', 'baba', 'ziom', 'laska', 'typ']
|
||
- ['ładn_', 'śliczn_', 'przystojn_', 'słodk_']
|
||
- ['partner', 'osoba partnerska', 'chłopak', 'dziewczyna', 'mąż', 'żona', 'towarzysz', 'kochanie', 'ukochane', 'małżonie', 'druga połówka']
|
||
flags:
|
||
defaultPronoun: 'on_'
|
||
|
||
calendar:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'kalendarz'
|
||
|
||
census:
|
||
enabled: true
|
||
route: 'spis'
|
||
edition: '2022'
|
||
start: '2022-02-01T00:00:00+01:00'
|
||
end: '2022-02-28T23:59:59+02:00'
|
||
questions:
|
||
-
|
||
type: 'radio'
|
||
question: 'Jesteś…'
|
||
options:
|
||
- ['osobą cispłciową', 'Twoja płeć jest zgodna z płcią przypisaną Ci przy urodzeniu']
|
||
- ['binarną osobą transpłciową', 'Twoja płeć jest inna niż przypisana Ci przy urodzeniu, ale wciąż binarna: żeńska lub męska']
|
||
- ['osobą niebinarną', 'Twoja płeć jest inna niż „kobieta – zawsze i wyłącznie” albo „mężczyzna – zawsze i wyłącznie”']
|
||
- ['nie wiem']
|
||
-
|
||
type: 'radio'
|
||
question: 'Przy urodzeniu przypisano Ci płeć… (nieobowiązkowe)'
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Wiemy, że to pytanie dotyka bardzo wrażliwej strefy.
|
||
Zadajemy je, by móc porównać, ile osób niebinarnych używa zaimków
|
||
zgodnych z tymi, jakich społeczeństwo oczekuje na podstawie ich przypisanej przy urodzeniu płci,
|
||
ile przeciwnych, a ile form niebinarnych.
|
||
To pytanie nie jest obowiązkowe.
|
||
options:
|
||
- ['żeńską']
|
||
- ['męską']
|
||
- ['inną (w jurysdykcjach, gdzie to możliwe)']
|
||
- ['nie chcę odpowiadać']
|
||
-
|
||
type: 'radio'
|
||
question: 'W dokumentach masz obecnie płeć… (nieobowiązkowe)'
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Wiemy, że to pytanie dotyka bardzo wrażliwej strefy.
|
||
Zadajemy je, by móc zbadać, jaka część polskojęzycznych osób niebinarnych
|
||
podejmuje się prawnej zmiany znacznika płci mimo braku opcji wykraczających poza binarność.
|
||
To pytanie nie jest obowiązkowe.
|
||
options:
|
||
- ['żeńską']
|
||
- ['męską']
|
||
- ['inną (w jurysdykcjach, gdzie to możliwe)']
|
||
- ['nie chcę odpowiadać']
|
||
-
|
||
type: 'number'
|
||
min: 1900
|
||
max: 2009 # min. 13 lat, GDPR
|
||
question: 'Twój rok urodzenia'
|
||
-
|
||
type: 'radio'
|
||
question: 'Gdzie obecnie mieszkasz?'
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Chcemy porównać, jak różni się język używany w kraju od języka używanego na emigracji.
|
||
options:
|
||
- ['w Polsce']
|
||
- ['za granicą']
|
||
- ['nie chcę odpowiadać']
|
||
-
|
||
type: 'radio'
|
||
question: 'Język polski jest dla Ciebie…'
|
||
options:
|
||
- ['językiem rodzimym']
|
||
- ['kolejnym językiem']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jakimi formami chcesz mówić o sobie / chcesz by mówiono o Tobie?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Więcej informacji <a href="/" target="_blank">w zakładce „Zaimki”</a>.
|
||
- >
|
||
Interesują nas <strong>preferencje</strong>, więc nawet jeśli chcesz używać danych form,
|
||
ale nie możesz tego bezpiecznie robić, to je zaznacz.
|
||
- >
|
||
Przy formach liczby mnogiej nie chodzi nam o grupę Ty + inne osoby,
|
||
lecz o używanie gramatycznej mnogości dla opisania jednej osoby (podobnie do angielskiego they/them)
|
||
options:
|
||
- ['rodzaj męski', '„byłem zmęczony”']
|
||
- ['rodzaj żeński', '„byłam zmęczona”']
|
||
- ['rodzaj neutralny', '„byłom zmęczone”']
|
||
- ['rodzaj postpłciowy', '„byłum zmęczonu”']
|
||
- ['liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy', '„byliśmy zmęczeni”']
|
||
- ['liczba mnoga, rodzaj niemęskoosobowy', '„byłyśmy zmęczone”']
|
||
- ['liczba mnoga, rodzaj neutralny', '„byłośmy zmęczone”']
|
||
- ['liczba mnoga, rodzaj postpłciowy', '„byłuśmy zmęczone”']
|
||
- ['unikanie form nacechowanych płciowo', '„dopadło mnie zmęczenie”']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jak piszesz o sobie / chcesz, by pisano o Tobie?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Więcej informacji <a href="/" target="_blank">w zakładce „Zaimki”</a>.
|
||
options:
|
||
- ['on/jego', '„on jest fajny”, „lubię jego zwierzątko”']
|
||
- ['ona/jej', '„ona jest fajna”, „lubię jej zwierzątko”']
|
||
|
||
- ['ono/jego', '„ono jest fajne”, „lubię jego zwierzątko”']
|
||
- ['ono/jej', '„ono jest fajne”, „lubię jej zwierzątko”']
|
||
- ['ono/jejgo', '„ono jest fajne”, „lubię jejgo zwierzątko”']
|
||
- ['ono/jeno', '„ono jest fajne”, „lubię jeno zwierzątko”']
|
||
- ['ono/jenu', '„ono jest fajne”, „lubię jenu zwierzątko”']
|
||
- ['vono/vego', '„vono jest fajne”, „lubię vego zwierzątko”']
|
||
- ['ono/eno', '„ono jest fajne”, „lubię eno zwierzątko”']
|
||
|
||
- ['onu/jenu', '„onu jest fajnu”, „lubię jenu zwierzątko”']
|
||
- ['onu/jejo', '„onu jest fajnu”, „lubię jejgo zwierzątko”']
|
||
- ['ne/nego', '„ne jest fajnu”, „lubię nego zwierzątko”']
|
||
|
||
- ['oni/ich', '„oni są fajni”, „lubię ich zwierzątko”']
|
||
- ['one/ich', '„one są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
|
||
- ['oni/e/ich', '„oni/e są fajni/e”, „lubię ich zwierzątko”']
|
||
- ['ona/ich', '„ona są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
|
||
- ['ony/ich', '„ony są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
|
||
- ['onie/ich', '„onie są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
|
||
|
||
- ['onæ/jæ', '„onæ jest fajnæ”, „lubię jæ zwierzątko”']
|
||
- ['on/a/jego/jej', '„on/a jest fajny/a”, „lubię jego/jej zwierzątko”']
|
||
- ['onx/jex', '„onx jest fajnx”, „lubię jx zwierzątko”']
|
||
- ['on_/je_', '„on_ jest fajn_”, „lubię j_ zwierzątko”']
|
||
- ['on*/je*', '„on* jest fajn*”, „lubię j* zwierzątko”']
|
||
- ['onø/jenø', '„onø jest fajnø”, „lubię jø zwierzątko”']
|
||
|
||
- ['ony/jegy', '„ony jest fajny”, „lubię jegy zwierzątko”']
|
||
-
|
||
- >
|
||
'n'/je'
|
||
- >
|
||
„'n' jest fajn'”, „lubię je' zwierzątko”
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jakich form rzeczownikowych używasz wobec siebie?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Więcej informacji <a href="/rzeczowniki" target="_blank">w zakładce „Rzeczowniki”</a>.
|
||
- >
|
||
Interesują nas preferencje, więc nawet jeśli chcesz używać danych form,
|
||
ale nie możesz tego bezpiecznie robić, to je zaznacz.
|
||
options:
|
||
- ['maskulatywy', 'nauczyciel, partner, pracownik']
|
||
- ['feminatywy', 'nauczycielka, partnerka, pracowniczka']
|
||
- ['neutratywy', 'nauczyciełło, partnerze, pracownicze']
|
||
- ['dukatywy', 'nauczycielu, partneru, pracowniku']
|
||
- ['iksatywy', 'nauczycielx, partnerx, pracownikx']
|
||
- ['osobatywy', 'osoba nauczająca, osoba partnerska, osoba pracująca']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jakich form grzecznościowych i tytułów chcesz, by używano wobec Ciebie?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
options:
|
||
- ['„per ty”', '= można „per ty” nawet w oficjalnych sytuacjach']
|
||
- ['„per wy”', '„skądeście przyszli”']
|
||
- ['pan']
|
||
- ['pani']
|
||
- ['państwo (l. poj.)', '„czy chciałoby państwo…”']
|
||
- ['państwo (l. mn.)', '„czy chcieliby państwo…”']
|
||
- ['pań']
|
||
- ['panu']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: >
|
||
Jeśli chcesz używać wobec siebie rodzaju neutralnego
|
||
albo nienormatywnych (neologicznych) form językowych w codziennym życiu,
|
||
ale (w niektórych sytuacjach) nie możesz, co stoi Ci na przeszkodzie?
|
||
randomise: false
|
||
writein: true
|
||
options:
|
||
- ['nie chcę, pasują mi normatywne, binarne formy']
|
||
- ['nic, używam takich form']
|
||
- ['strach przed stygmatyzacją z powodu „niepoprawnego” języka']
|
||
- ['strach przed transfobią/enbyfobią', 'użycie niestandardowych form ujawniałoby moją tożsamość, a nie zawsze jest to bezpieczne']
|
||
- ['ciężko mi się przyzwyczaić']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jakie formy preferujesz do opisania grupy osób mieszanych płci?'
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Więcej informacji <a href="/blog/jak-zwracać-się-do-grup" target="_blank">na naszym blogu</a>.
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
options:
|
||
- ['rodzaj męskoosobowy', '„zrobiliśmy”, „poszliście”, „oni byli”']
|
||
- ['rodzaj niemęskoosobowy / żeńskoosobowy', '„zrobiłyśmy”, „poszłyście”, „one były”']
|
||
- ['rodzaj neutralny w liczbie mnogiej', '„zrobiłośmy”, „poszłoście”, „ona były”']
|
||
- ['rodzaj postpłciowy w liczbie mnogiej', '„zrobiłuśmy”, „poszłuście”, „ony były”']
|
||
- ['neozaimek „onie”', '„zrobileśmy”, „poszleście”, „onie byle”']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Co wpłynęło/wpływa na Twój wybór zaimków i używanych form językowych?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
options:
|
||
- ['Manifest Niebinarnej Polszczyzny']
|
||
- ['popularność danej formy', 'np. na podstawie wyników zeszłorocznego Spisu; wśród znajomych']
|
||
- ['opinie osób eksperckich', 'np. opinia RJP o poprawności form „byłom”, „zrobiłoś”; prof. Bralczyk zachęcający do używania neutrum, itp.']
|
||
- ['presja otoczenia']
|
||
- ['bliższe identyfikowanie się z daną binarną płcią']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jakich zaimków chcesz, by używano wobec Ciebie po angielsku?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Więcej informacji <a href="https://en.pronouns.page" target="_blank">na naszej anglojęzycznej stronie</a>.
|
||
- >
|
||
(„they/them” wcale nie jest powtórzone – chodzi o różnicę między formami zwrotnymi „themself” i „themselves”.)
|
||
optionsFirst:
|
||
- ['nie znam / nie używam angielskiego']
|
||
options:
|
||
- ['he/him']
|
||
- ['she/her']
|
||
|
||
- ['they/them/themselves']
|
||
- ['they/them/themself']
|
||
- ['it/its']
|
||
-
|
||
- >
|
||
one/one's
|
||
|
||
- ['ae/aer']
|
||
- ['co/cos']
|
||
- ['e/em/eir']
|
||
- ['e/em/es']
|
||
- ['ey/em']
|
||
- ['fae/faer']
|
||
- ['hu/hum']
|
||
- ['ne/nem']
|
||
- ['ne/nir']
|
||
- ['per/per']
|
||
- ['s/he/hir']
|
||
- ['thon/thons']
|
||
- ['ve/ver']
|
||
- ['vi/vir']
|
||
- ['xe/xem']
|
||
- ['ze/hir']
|
||
- ['ze/zir']
|
||
- ['zhe/zher']
|
||
optionsLast:
|
||
- ['nie mam preferencji po angielsku']
|
||
- ['bez użycia zaimków (nounself, emojiself, …)']
|
||
-
|
||
type: 'checkbox'
|
||
question: 'Jakimi słowami opisujesz swoją płeć?'
|
||
randomise: true
|
||
writein: true
|
||
instruction:
|
||
- >
|
||
Przepraszamy, że liczba opcji w tym pytaniu jest tak przytłaczająca…
|
||
Chcemy zbadać wiele rzeczy.
|
||
- >
|
||
Zamiast próbować szukać konkretnych etykietek, prosimy przeczytać wszystkie po kolei i przy każdej zaznaczyć,
|
||
czy się z nią identyfikujesz, czy nie.
|
||
- >
|
||
Znaczenie etykietek możesz znaleźć w naszym <a href="/terminologia" target="_blank">Słowniku Terminologii Queerowej</a>.
|
||
|
||
- >
|
||
Używamy form z podkreślnikami, by uniknąć odmiany przymiotników. Przykładowo słowo „niebinarn_”
|
||
czytaj jako „niebinarna”, „niebinarne”, itp. w zależności, którą opcję wolisz.
|
||
- >
|
||
Wiele etykietek jest zduplikowanych (np. „agender”, „agenderow_”, „apłciow_”)
|
||
– chcemy zobaczyć które z możliwych form opisujących to samo zjawisko są popularniejsze.
|
||
options:
|
||
- ['niebinarn_']
|
||
- ['niebinie']
|
||
- ['apłciow_']
|
||
- ['agenderow_']
|
||
- ['bigenderow_']
|
||
- ['kłir']
|
||
- ['androgyniczn_']
|
||
- ['aporapłciow_']
|
||
- ['aporagenderow_']
|
||
- ['autypłciow_']
|
||
- ['autygenderow_']
|
||
- ['demipłciow_']
|
||
- ['demigenderow_']
|
||
- ['demidziewczę']
|
||
- ['demichłopię']
|
||
- ['maweryczn_']
|
||
- ['ksenopłciow_']
|
||
- ['ksenogenderow_']
|
||
- ['neutralnopłciow_']
|
||
- ['neutralnogenderow_']
|
||
- ['nienormatywn_ płciowo']
|
||
- ['panpłciow_']
|
||
- ['pangenderow_']
|
||
- ['płynnopłciow_']
|
||
- ['płynnogenderow_']
|
||
- ['zmiennopłciow_']
|
||
- ['zmiennogenderow_']
|
||
- ['rozważając_ swoją płeć']
|
||
- ['transkobiec_']
|
||
- ['trans kobieta']
|
||
- ['transmęsk_']
|
||
- ['trans mężczyzna']
|
||
- ['transgenderow_']
|
||
- ['transpłciow_']
|
||
- ['transneutraln_']
|
||
- ['tripłciow_']
|
||
- ['trigenderow_']
|
||
- ['kobiec_']
|
||
- ['kobieta']
|
||
- ['męsk_']
|
||
- ['mężczyzna']
|
||
- ['osoba']
|
||
|
||
- ['nonbinary']
|
||
- ['enby']
|
||
- ['nb']
|
||
- ['agender']
|
||
- ['bigender']
|
||
- ['queer']
|
||
- ['androgyne']
|
||
- ['aporagender']
|
||
- ['autygender']
|
||
- ['demigender']
|
||
- ['demigirl']
|
||
- ['demiboy']
|
||
- ['maverique']
|
||
- ['xenogender']
|
||
- ['neutrois']
|
||
- ['genderqueer']
|
||
- ['pangender']
|
||
- ['genderfluid']
|
||
- ['genderflux']
|
||
- ['gender questioning']
|
||
- ['transfeminine']
|
||
- ['transmasculine']
|
||
- ['transgender']
|
||
- ['trans']
|
||
- ['transneutral']
|
||
- ['trigender']
|
||
-
|
||
type: 'textarea'
|
||
question: 'Czy masz jakieś dodatkowe uwagi? (nieobowiązkowe)'
|
||
optional: true
|
||
results:
|
||
spis-2021: 'Raport ze Spisu 2021'
|
||
|
||
redirects:
|
||
- { from: '^/slowniki/neutratywy$', to: '/neutratywy' }
|
||
- { from: '^/slowniki/dukatywy$', to: '/dukatywy' }
|
||
- { from: '^/slowniki/osobatywy$', to: '/osobatywy' }
|
||
- { from: '^/slowniki/iksatywy$', to: '/iksatywy' }
|
||
- { from: '^/slowniki/inkluzywny', to: '/inkluzywny' }
|
||
- { from: '^/slowniki/inkluzywnosc', to: '/inkluzywny' }
|
||
- { from: '^/slowniki/terminologia', to: '/terminologia' }
|
||
- { from: '^/slowniki', to: '/rzeczowniki' }
|
||
- { from: '^/slownik$', to: '/rzeczowniki' }
|
||
- { from: '^/s%C5%82ownik$', to: '/rzeczowniki' }
|
||
- { from: '^/s%C5%82owniki$', to: '/rzeczowniki' }
|
||
- { from: '^/słownik$', to: '/rzeczowniki' }
|
||
- { from: '^/literatura$', to: '/korpus' }
|
||
- { from: '^/cenzus', to: '/spis' }
|
||
- { from: '^/blog/rada-j%C4%99zyka-neutralnego$', to: '/kolektyw-rjn' }
|
||
- { from: '^/blog/rada-języka-neutralnego$', to: '/kolektyw-rjn' }
|
||
- { from: '^/manifest$', to: '/blog/manifest' }
|
||
- { from: '^/faq', to: '/pytania' }
|
||
|
||
api:
|
||
examples:
|
||
pronouns_all: ['/api/pronouns']
|
||
pronouns_one:
|
||
- '/api/pronouns/ono/jej'
|
||
- '/api/pronouns/ono/jej?examples[]=Czy%20chcia%C5%82%7Bverb_end_inter%7Dby%C5%9B%20skorzysta%C4%87%20z%20naszej%20oferty%3F%7CCzy%20chci%7Bverb_middle_inter%7Dby%C5%9Bcie%20skorzysta%C4%87%20z%20naszej%20oferty%3F%7C0'
|
||
pronouns_banner: ['/api/banner/onu.png']
|
||
|
||
sources_all: ['/api/sources']
|
||
sources_one: ['/api/sources/01F1JDD446TNY56PQG7E6MFRRH']
|
||
|
||
nouns_all: ['/api/nouns']
|
||
nouns_search: ['/api/nouns/search/ateis']
|
||
|
||
inclusive_all: ['/api/inclusive']
|
||
inclusive_search: ['/api/inclusive/search/cygan']
|
||
|
||
terms_all: ['/api/terms']
|
||
terms_search: ['/api/terms/search/apłciow']
|
||
|
||
profile_get: ['/api/profile/get/andrea']
|