397 lines
20 KiB
Plaintext
397 lines
20 KiB
Plaintext
title: 'Pronouns.page'
|
||
description: 'Usage examples of personal pronouns and gender neutral language.'
|
||
|
||
home:
|
||
link: 'Homepage'
|
||
header: 'Pronouns'
|
||
headerLong: 'List of pronouns'
|
||
why: 'What''s the deal with pronouns?'
|
||
about:
|
||
- >
|
||
TODO
|
||
pronouns: 'Propozycje form'
|
||
generator:
|
||
header: 'Generator form'
|
||
description: >
|
||
Możesz także użyć poniższego narzędzia, w którym uzupełnisz luki w zdaniach
|
||
zgodnie z formami, których używasz, by wygenerować gotowy do udostępniania innym link.
|
||
button: 'Pokaż generator'
|
||
header2: 'Wygeneruj link'
|
||
base: 'Na podstawie'
|
||
alt: 'Możesz tu również wpisać formy wymienne w każdym polu z osobna, np. <code>jego&jej</code> = „jego” lub „jej”.'
|
||
whatisit: 'O co chodzi w tej stronie?'
|
||
|
||
pronouns:
|
||
examples: 'Example usage in sentences'
|
||
plural: 'Plural'
|
||
intro: 'My pronouns are'
|
||
normative: 'Normative'
|
||
alt:
|
||
button: 'Wygeneruj link do form wymiennych'
|
||
header: 'Formy wymienne'
|
||
any:
|
||
header: 'Dowolne zaimki'
|
||
short: 'dowolne'
|
||
description: >
|
||
Choć dla wielu osób niezmiernie ważne jest, by używać wobec nich konkretnych zaimków,
|
||
innym nie przeszkadza zwracanie się w dowolny sposób – o ile wiadomo z kontekstu, że to o nich mowa.
|
||
options: 'przejrzyj listę możliwości [share]{/=tutaj}.'
|
||
others: 'Other forms'
|
||
othersRaw: 'other'
|
||
or: 'or'
|
||
|
||
sources:
|
||
header: 'Sources'
|
||
headerLong: 'Examples from cultural texts'
|
||
headerLonger: 'Examples from cultural texts'
|
||
subheader: 'Text corpus of gender neutral language'
|
||
toc: 'Show table of contents'
|
||
type:
|
||
All: 'All'
|
||
Book: 'Books'
|
||
Article: 'Articles'
|
||
Movie: 'Movies'
|
||
Series: 'Series'
|
||
Song: 'Music'
|
||
Poetry: 'Poetry'
|
||
Other: 'Other'
|
||
|
||
nouns:
|
||
header: 'Nouns'
|
||
headerLong: 'Dictionary of gender neutral language'
|
||
description: 'TODO'
|
||
intro:
|
||
- >
|
||
TODO
|
||
|
||
examples: 'Przykłady'
|
||
dictionary: 'Słownik Neutratywów'
|
||
|
||
approved: 'wpisów zatwierdzonych'
|
||
pending: 'oczekuje na moderację'
|
||
edit: 'Zaproponuj zmianę'
|
||
edited: 'Propozycja zmiany z'
|
||
editing: 'Edytujesz istniejący wpis'
|
||
empty: 'Nie znaleziono słów spełniających podane kryterium.'
|
||
|
||
submit:
|
||
action: 'Zgłoś'
|
||
actionLong: 'Zgłoś propozycję'
|
||
thanks: 'Dziękujemy za zgłoszenie!'
|
||
another: 'Zgłoś kolejne słowo'
|
||
moderation: 'Propozycje będą musiały zostać zatwierdzone przed opublikowaniem.'
|
||
|
||
template: 'Użyj szablonu'
|
||
root: 'Rdzeń rzeczownika'
|
||
|
||
masculine: 'maskulatyw'
|
||
masculineShort: 'mask.'
|
||
feminine: 'feminatyw'
|
||
feminineShort: 'fem.'
|
||
neuter: 'neutratyw'
|
||
neuterShort: 'neutr.'
|
||
|
||
singular: 'liczba pojedyncza'
|
||
singularShort: 'l. poj.'
|
||
plural: 'liczba mnoga'
|
||
pluralShort: 'l. mn.'
|
||
|
||
links:
|
||
header: 'Links'
|
||
headerLong: 'Extra links'
|
||
|
||
media: 'Pronouns.page in the media'
|
||
|
||
social: 'Social media'
|
||
|
||
faq:
|
||
header: 'FAQ'
|
||
headerLong: 'Frequently asked questions'
|
||
questions:
|
||
nonbinary:
|
||
question: 'What is nonbinary?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Płeć jest zdecydowanie bardziej skomplikowaną sprawą niż prosty podział kobieta/mężczyzna.
|
||
Nawet pod względem czysto biologicznym wyróżniamy płeć chromosomalną, genetyczną, hormonalną, fenotypową…
|
||
Nie zawsze jedna się z drugą zgadza, nie zawsze są one zero-jedynkowe
|
||
{https://twitter.com/RebeccaRHelm/status/1207834357639139328=(więcej info tutaj)}.
|
||
Natomiast pod względem kulturowym „płeć” jest konceptem społecznym.
|
||
W zależności od miejsca i czasu bycie „kobietą” i „mężczyzną” może oznaczać radykalnie różne
|
||
prawa, obowiązki, zasady… W Europie mężczyźni nosili buty na obcasie i rajtuzy,
|
||
rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej od wieków rozróżniają trzecią płeć
|
||
{https://gender.wikia.org/wiki/Two-Spirit=(two-spirit)}, itd. itd.
|
||
- >
|
||
Niebinarność to zbiorczy termin („umbrella term”) opisujący doświaczenie osób,
|
||
które nie wpisują się w binarny podział kobieta/mężczyzna.
|
||
Obejmuje na przykład osoby {https://gender.wikia.org/wiki/Agender=agender},
|
||
{https://gender.wikia.org/wiki/Gender_Fluid=gender fluid},
|
||
{https://gender.wikia.org/wiki/Demigirl=demidziewczęta},
|
||
{https://gender.wikia.org/wiki/Demiboy=demichłopców},
|
||
i {https://gender.wikia.org/wiki/Non-binary=wiele innych tożsamości}.
|
||
- >
|
||
Niebinarność to niekoniecznie coś „pomiędzy” męskością a kobiecością. Raczej „poza”.
|
||
Osoby niebinarne wcale nie muszą być androgyniczne, nie muszą używać neutralnych zaimków, itp.
|
||
Chodzi o to, by być wolnymi od ról płciowych, a nie tworzyć nowe.
|
||
czemu-respektowac:
|
||
question: 'Czemu mam respektować jakieś <em>dziwne</em> formy?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Bo zwracanie się do kogoś tak, jak sobie życzy, jest podstawą relacji społecznych.
|
||
Nie powiesz do Ani “Franku”, nie powiesz “na ty” do osoby, z którą jesteś “na pan”, itp.
|
||
A są osoby, które nie chcą, by im mówić „{/on=on}” ani „{/ona=ona}”.
|
||
Czy to uszanujesz, świadczy wyłącznie o Tobie.
|
||
- >
|
||
Wiele niepolskich imion też brzmi dla polskiego ucha „dziwnie”
|
||
– ale zamiast wymyślać ludziom „lepsze” imiona,
|
||
po prostu dopytujemy, jak wymówić czy zapisać to, które naprawdę noszą, no nie?
|
||
- >
|
||
„Dziwne formy” to tylko kwestia przyzwyczajenia.
|
||
skad-wiedziec-jak-sie-zwracac:
|
||
question: 'Skąd mam wiedzieć, jak się do kogoś zwracać?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Można po prostu spytać! Tak, to może być trochę niezręczne, ale przestanie być, gdy zaczniemy to częściej robić.
|
||
Nie mamy przecież problemu pytać o imię albo o przejście na „ty”, więc czemu wzbraniamy się pytać o zaimki?
|
||
- >
|
||
(Tylko, prosimy, nie pytaj „jesteś chłopakiem czy dziewczyną?”. Takie pytanie implikuje, że są tylko dwie poprawne opcje,
|
||
i sugeruje niezdrową ciekawość genitaliami danej osoby. Wystarczy spytać po prostu „jak mam się do ciebie zwracać?”)
|
||
- >
|
||
Warto też normalizować samodzielne podawanie zaimków poprzez przedstawianie się nie tylko imieniem, lecz również zaimkami.
|
||
„Hej, jestem Michał, {/on=on/jego}”. To nic trudnego – a dla osób trans i niebinarnych znaczy bardzo wiele.
|
||
Jeszcze łatwiej zrobić to online: po prostu wrzucić zaimki (lub link do przykładów z naszej strony) do bio.
|
||
- >
|
||
Język polski, choć przeważnie bardzo problematyczny dla osób niebinarnych, tutaj paradoksalnie ułatwia nam sprawę.
|
||
W przeciwieństwie do np. angielskiego, gdzie zgenderyzowanych zaimków używa się mówiąc <em>o kimś</em>,
|
||
język polski wymaga określenia się przy mówieniu <em>o sobie</em> lub <em>do kogoś</em>.
|
||
Jeśli więc ktoś mówi „zrobiłom”, wiesz i bez pytania, by mówić do niego „zrobiłoś”.
|
||
- >
|
||
Pamiętaj też, że wiele osób może używać innych zaimków i innego imienia w zależności od sytuacji.
|
||
Może na przykład nie być wyoutowana przed rodziną czy współpracownikami,
|
||
ale wśród przyjaciół czuć się komfortowo używając nieortodoksyjnych form.
|
||
Bądź uważnx, obserwuj, spytaj „jak się mam do ciebie zwracać przy szefie?”, itp.
|
||
- >
|
||
Niektórzy podają wiele zestawów zaimków, na przykład „{/on&ona=on/ona}” czy „{/onu&on=onu/on}”.
|
||
Oznacza to, że pasują im wszystkie te formy. Najczęściej są one podawane w kolejności od najbardziej lubianej.
|
||
kto-uzywa:
|
||
question: 'Czy ktoś tego w ogóle używa?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Tak! Niemal wszystkie formy, które {/=tu prezentujemy},
|
||
zostały nam podesłane przez osoby rzeczywiście ich używające,
|
||
albo wzięte z tekstów literatury.
|
||
Ewentualnie {/ona/ich=uzupełniłośmy} je jedynie w miejscach, gdzie którejś części brakowało,
|
||
próbując zachować spójność całości – na przykład wymyślając formę grzecznościową „szanowne pań”
|
||
dla {/ono=formy nijakiej} albo zaimek {/ony=„ony”} dla liczby mnogiej dukaizmów, którego u Dukaja brakowało.
|
||
- >
|
||
Dwie formy liczby mnogiej {/ona/ich=stowrzyłośmy} same,
|
||
próbując zaradzić brakowi takowych – i by móc jakoś pisać o sobie jako grupie,
|
||
bez zdawania się na zgenderyzowane rodzaje: męsko- i niemęskoosobowy.
|
||
najlepsza-forma:
|
||
question: 'Ale dużo tego… Po co to całe mnożenie form? Która jest <em>najlepsza</em>?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Celem projektu nie jest {https://pl.wikipedia.org/wiki/Preskryptywizm_(j%C4%99zykoznawstwo)=preskryptywizm}.
|
||
Nie chcemy narzucać żadnej formy, ani twierdzić, że któraś jest lepsza od innych.
|
||
- >
|
||
Preferujemy podejście {https://pl.wikipedia.org/wiki/Deskryptywizm_(j%C4%99zykoznawstwo)=deskryptywistyczne} –
|
||
opisujemy jedynie istniejące już w żywej polszczyźnie (jakkolwiek niszowo) formy,
|
||
próbujemy je ustrukturyzować, opisać, uzupełnić, zebrać w jedno miejsce przykłady użycia…
|
||
- >
|
||
Oferujemy przegląd możliwości, ale każdx może samx wybrać, jakie formy najlepiej jex reprezentują.
|
||
- >
|
||
Rozwój języka jest najczęściej procesem długotrwałym, nie zdarza się z dnia na dzień.
|
||
Póki co, wszystkie propozycje form kotłują się w kotle codziennego użycia –
|
||
zapewne kiedyś coś się z niego wyklaruje.
|
||
- >
|
||
Ze względu na barwną fleksyjność języka polskiego
|
||
i silny poziom zgeneryzowania gramatyki i słownictwa
|
||
nie jest łatwo „narzucić” konkrente formy, nawet gdybyśmy chciały.
|
||
Zanim wytworzą się uniwersalne, niebinarne rozwiązania - musimy sobie jakoś z tym poradzić.
|
||
autorytet:
|
||
question: 'Czy potwierdza te wymysły czyjś autorytet?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
I tak, i nie... Większość prezentowanych tutaj form
|
||
nie należy do {https://pl.wikipedia.org/wiki/Norma_językowa=normy językowej},
|
||
lecz do {https://pl.wikipedia.org/wiki/Uzus_językowy=uzusu językowego}
|
||
– czyli rzeczywistego stanu funkcjonowania polszczyzny w danej wspólnocie językowej,
|
||
niezależnie od tego, co językoznawcy zdążyli już (o ile w ogóle zamierzają)
|
||
umieścić w gramatykach i słownikach.
|
||
A i samą normę możemy podzielić na wzorcową i użytkowa –
|
||
bo poprawność językowa nie jest zero-jedynkowa, ma różne odcienie.
|
||
- >
|
||
Tak jak {https://pl.wikipedia.org/wiki/Neologizm=neologizmy} same w sobie nie są błędami językowymi,
|
||
nawet jeśli jeszcze nie pojawiły się w słownikach,
|
||
albo jak nie jest wymagana zgoda Rady Języka Polskiego,
|
||
by używać emojis czy akronimów kultury internetowej,
|
||
tak samo i nienormatywne zaimki nie są niczym z natury złym.
|
||
- >
|
||
Rozumiemy jednak potrzebę znalezienia jakiejś oficjalnej legitymizacji
|
||
dla używania „kontrowersyjnych” form językowych.
|
||
Dlatego w sekcji [bookmark]{/linki=Dodatkowe materiały}
|
||
linkujemy między innymi do opinii RJP,
|
||
która potwierdza poprawność gramatyczną pierwszo- i drugoosobowych nijakich czasowników („byłom”, „zrobiłoś”),
|
||
do seminariów naukowych i prac akademickich na temat niebinarności w języku, etc.
|
||
Jesteśmy też w kontakcie ze studentem slawistyki piszącym o tym pracę dyplomową
|
||
oraz lektorką polonistyki planującą wydać podręcznik obejmujący nowe formy.
|
||
Mamy nadzieję, że będziemy mogły tu ich prace opublikować, gdy zostaną ukończone.
|
||
bio:
|
||
question: 'Czemu warto wrzucić link do swoich zaimków na swoje profile na portalach społecznościowych?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Jeśli jesteś cis i używasz „{/on=on}” lub „{/ona=ona}”, możesz myśleć, że Twoje zaimki są <em>oczywiste</em>.
|
||
I być może tak jest – o ile wymieniasz w profilu swoje (nacechowane płciowo) imię albo w awatarze masz swoje zdjęcie.
|
||
Wielu jednak tego nie robi – i ciężko zgadnąć, jak się do nich zwrócić.
|
||
- >
|
||
Przede wszystkim chodzi jednak o co innego: nie każdy używa zaimków, które są dla innych „oczywiste”.
|
||
Osoby trans chcą, by zwracano się do nich poprawnie, niezależnie czy są „passing”,
|
||
niezależnie czy przeszły już tranzycję (o ile w ogóle chcą ją przechodzić).
|
||
Osoby niebinarne często nie wyglądają „niebinarnie”,
|
||
a silnie zgenderyzowana polszczyzna nie oferuje domyślnego neutralnego zaimka.
|
||
- >
|
||
I choć jest to dla nas niezmiernie ważne, by zwracano się do nas poprawnie,
|
||
publikowanie swoich zaimków niesie też ze sobą spore ryzyko i mocno nas eksponuje.
|
||
- >
|
||
Jeśli umieszczasz swoje zaimki w profilu, choć samx nie masz takiej potrzeby,
|
||
to pokazujesz wsparcie dla społeczności trans
|
||
i normalizujesz podawanie zaimków przez osoby, których zaimki nie są oczywiste
|
||
{https://avris.it/blog/czemu-każdy-powinien-mieć-zaimki-w-bio=(więcej powodów tutaj).}
|
||
zmiana:
|
||
question: 'Czy mogę zmienić swoje zaimki?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Jak najbardziej! Nikogo nie dziwi, gdy ktoś zmienia w ciągu życia poglądy, styl, zainteresowania…
|
||
Czemu miało by być dziwne, że ktoś odkrył część swojej tożsamości, że przestało mu się podobać jego imię,
|
||
że odkrył etykietkę, która świetnie opisuje to, jak od dawna się czuł, itp. itd.?
|
||
wlasne:
|
||
question: 'Czy to dziwne, że nie mogę się przyzwyczaić do <em>swoich własnych</em> zaimków?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Ani trochę! Znamy wiele osób, które po latach używania form zgodnych z ich płcią nadaną przy urodzeniu,
|
||
zapominają się, gdy używają nowych form. Siła przyzwyczajenia jest silna, zwłaszcza dla osób,
|
||
które nie doświadczają mocnej {https://gender.wikia.org/wiki/Dysphoria=dysforii płciowej}.
|
||
- >
|
||
Zaimki ≠ płeć.
|
||
Płeć nie zmieni ci się nagle, jeśli czasem powiesz „zrobiłem”, gdy chciałuś powiedzieć „zrobiłum”.
|
||
Nie przejmuj się. Eksperymentuj. Sprawdź, z czym czujesz się najlepiej.
|
||
preferowane-zaimki:
|
||
question: 'Czemu nie mówić „preferowane zaimki”?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Bo to sugeruje, że czyjeś zaimki to tylko fanaberia.
|
||
Jeśli ktoś tylko „preferuje” żeńskie zaimki, to nie obrazi się, jak będę mówić do niego formami męskimi, prawda?
|
||
W końcu wygląda jak facet, a mi tak będzie łatwiej!
|
||
- >
|
||
Nie. To są nasze zaimki. Nie żadne „preferowane zaimki”. To nasze imiona, nie „preferowane imiona”.
|
||
Jeśli zależy ci na twoich transpłciowych i niebinarnych znajomych i krewnych, zwracaj się do nich poprawnie.
|
||
zaimki-plciowe:
|
||
question: 'Czemu nie mówić „zaimki płciowe”?'
|
||
answer:
|
||
- >
|
||
Bo zaimki ≠ płeć. Zaimki to tylko gramatyka.
|
||
Osoby niebinarne mogą używać (i w sporej części używają) form binarnych,
|
||
niektóre lesbijki ze względów kulturowych i historycznych używają form męskich, itp.
|
||
- >
|
||
Mów po prostu „zaimki”. To prościej i sensowniej.
|
||
|
||
|
||
contact:
|
||
header: 'Contact'
|
||
authors: 'Authors of the website'
|
||
|
||
user:
|
||
header: 'Account'
|
||
headerLong: 'Your account'
|
||
tokenExpired: 'Token has expired. Please refresh the website and try again.'
|
||
login:
|
||
placeholder: 'Email (or username, if you''re already registered)'
|
||
action: 'Log in'
|
||
emailSent: 'We''ve sent you an email with a 6-digit code. Enter it here. The code is single-use and stays valid for 15 minutes.'
|
||
userNotFound: 'User not found.'
|
||
email:
|
||
subject: 'Your login code is %code%'
|
||
content: |
|
||
To confirm your email address, use the following code: %code%.
|
||
|
||
If you didn't order this code, simply ignore this message.
|
||
why: >
|
||
Registering lets you manage your cards ({/@andrea=like this one}).
|
||
code:
|
||
action: 'Validate'
|
||
invalid: 'Invalid code.'
|
||
account:
|
||
changeUsername:
|
||
header: 'Username'
|
||
action: 'Change'
|
||
invalid: 'Username must be between 4 and 16 characters long and can only contain numbers, letters, dots, hyphens and underscore.'
|
||
taken: 'This username is taken.'
|
||
changeEmail:
|
||
header: 'Email address'
|
||
action: 'Change'
|
||
invalid: 'Invalid email address.'
|
||
taken: 'This address is taken.'
|
||
admin: 'Admin'
|
||
logout: 'Log out'
|
||
avatar:
|
||
header: 'Avatar'
|
||
change: 'Change'
|
||
deleteAccount: 'Delete account'
|
||
deleteAccountConfirm: 'Are you sure you want to remove your account? This will be irreversible!'
|
||
|
||
profile:
|
||
description: 'Description'
|
||
names: 'Names'
|
||
pronouns: 'Pronouns'
|
||
pronounsInfo: 'You can enter a pronoun or a link.'
|
||
words: 'Words'
|
||
birthday: 'Age'
|
||
birthdayInfo: 'We do not publish your birthday, just the calculated age.'
|
||
flags: 'Flags'
|
||
flagsInfo: 'Drag & drop your pride flags into this frame.'
|
||
links: 'Links'
|
||
column: 'Column'
|
||
|
||
list: 'Your cards'
|
||
init: 'Create a card'
|
||
show: 'Show'
|
||
edit: 'Edit'
|
||
delete: 'Delete'
|
||
deleteConfirm: 'Are you sure you want to delete this card?'
|
||
editor:
|
||
header: 'Card editor'
|
||
save: 'Save your card'
|
||
|
||
share: 'Share'
|
||
|
||
crud:
|
||
approve: 'Approve'
|
||
hide: 'Hide'
|
||
remove: 'Remove'
|
||
edit: 'Edit'
|
||
filter: 'Filter'
|
||
filterLong: 'Filter the list…'
|
||
|
||
footer:
|
||
source: 'Source code is {https://gitlab.com/Avris/Zaimki=published} under the {https://mit.avris.it=MIT} license.'
|
||
links: 'Contact, social media, support'
|
||
|
||
notFound:
|
||
message: 'Page was not found'
|
||
back: 'Go back to the homepage'
|
||
|
||
confirm:
|
||
header: 'Are you sure?'
|
||
yes: 'Yes, I''m sure'
|
||
no: 'No, cancel'
|
||
|
||
terms:
|
||
header: 'Terms of Service'
|
||
lastUpdate: 'Last Updated'
|
||
consent: 'By registering you''re accepting the'
|
||
|
||
api:
|
||
header: 'Public API'
|
||
example: 'Example'
|
||
query: 'Query string parameters'
|