This repository has been archived on 2024-07-22. You can view files and clone it, but cannot push or open issues or pull requests.
Zaimki/locale/pl/config.suml

1249 lines
70 KiB
Plaintext
Raw Blame History

This file contains invisible Unicode characters

This file contains invisible Unicode characters that are indistinguishable to humans but may be processed differently by a computer. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

locale: 'pl'
format:
timezone: 'Europe/Warsaw'
header: true
pronouns:
enabled: true
default: 'on'
any: 'dowolne'
plurals: true
honorifics: true
multiple:
name: 'Formy wymienne'
description: >
Wiele osób niebinarnych używa zamiennie więcej niż jednej formy
(np. męskich i żeńskich albo żeńskich i neutralnych)
i albo można się do nich zwracać w dowolnej z nich.
Niektóre lubią gdy używa się wobec nich na zmianę różnych form.
examples: ['on&ona', 'on&ono', 'ona&ono', 'on&onu', 'ona&onu', 'ono/jego&ono/jej']
emoji:
description: 'Emojiself'
history: '{https://lgbta.wikia.org/wiki/Emojiself_Pronouns=Emojiself} to formy stworzone dla komunikacji online, nie są wymawialne.'
morphemes:
pronoun_n: '#'
pronoun_g: '#'
pronoun_g_acc: '#'
pronoun_d: '#'
pronoun_a: '#'
pronoun_i: '#'
pronoun_l: '#'
pronoun_all: ''
adjective_n: '#'
adjective_n_alt: '#'
adjective_ll: ''
adjective_middle: ''
verb_end_inter: '#'
verb_end_about: '#'
verb_middle_inter: '#'
verb_middle_about: '#'
verb_nasal: 'ą'
verb_go: 'szł'
verb_o: 'o'
honorific: '#'
examples: ['💫', '💙', '🐿']
template: 'Otwórz dowolny z przykładów i podmień emoji w URLu na swoje.'
null: false
avoiding: 'unikanie'
others: 'Pozostałe formy'
pronunciation:
enabled: true
voices:
PL:
language: 'pl-PL'
voice: 'Ewa'
engine: 'standard'
sources:
enabled: true
route: 'korpus'
submit: true
mergePronouns:
ono/jej: 'ono'
ono/jejgo: 'ono'
# ono/jeno: 'ono'
ono/jenu: 'ono'
vono/vego: 'ono'
ono/eno: 'ono'
extraTypes: ['neutratywy', 'dukatywy', 'osobatywy', 'iksatywy', 'unikanie']
nouns:
enabled: true
route: 'slowniki'
collapsable: false
plurals: true
pluralsRequired: true
declension: true
submit: true
templates: true
subroutes:
- 'neutratywy'
- 'dukatywy'
- 'osobatywy'
- 'iksatywy'
inclusive:
enabled: true
categories: ['nieheteronormatywność', 'transpłciowość', 'interpłciowość', 'feminizm', 'niepełnosprawność', 'rasa i narodowość', 'ubóstwo', 'zdrowie psychiczne']
route: 'inkluzywny'
terms:
enabled: true
categories:
- 'orientacja seksualna'
- 'orientacja romantyczna'
- 'orientacja tertiarna'
- 'płeć'
- 'ekspresja płciowa'
- 'model relacji'
- 'język'
- 'pociąg'
- 'polityka'
route: 'terminologia'
names:
enabled: false
route: 'imiona'
legally: true
count: true
countSex: { M: 'mars', K: 'venus' }
countOrdinal: { 1: 'pierwsze imię', 2: 'drugie imię' }
faq:
enabled: true
route: 'pytania'
links:
enabled: true
split: true
route: 'linki'
blogRoute: 'blog'
academicRoute: 'nauka'
mediaRoute: 'media'
blog: true
academic:
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=317:byom-byo&catid=44&Itemid=208'
headline: 'Opinia Rady Języka Polskiego o formach „byłom”, „byłoś”, itp.'
quote: >
Nigdzie nie występuje zastrzeżenie, że nie tworzy się form 1. i 2. osoby rodzaju nijakiego w czasie przeszłym.
Tak więc z punktu widzenia gramatycznego formy <em>byłom, byłoś, robiłom, robiłoś, widziałom, widziałoś</em> itd.
są poprawne, zgodne z systemem językowym.
-
icon: 'comment-alt-edit'
lang: ['en']
url: 'https://anglica-journal.com/resources/html/article/details?id=207730'
headline: 'Misgendered in Translation?: Genderqueerness in Polish Translations of English-language Television Series'
extra: ' Szymon Misiek; Uniwersytet Warszawski; ANGLICA. An International Journal of English Studies'
quote: >
In recent years, the English-speaking world observed growing awareness
of the gender non-binary/genderqueer community.
Among other things, this involved the issue of inclusive language,
e.g. the <em>singular they</em> pronoun has been declared the word of the year
by the American Dialect Society in 2015, and by Merriam-Webster in 2019.
There is also growing media representation of characters using <em>singular they</em> in popular culture.
This, however, poses a challenge to translators, as some languages like Polish
are much more heavily gendered and lack an obvious equivalent of <em>singular they</em>.
This article analyses Polish translations of three English-language television series
featuring non-binary characters and discusses good practices one can employ
when dealing with similar trans- lation challenges.
-
icon: 'comment-alt-edit'
headline: 'Neutrativa im Polnischen. Theorie Norm Usus'
extra: ' Michał Dudas; Johannes Gutenberg Universität Mainz (Hausarbeit zur Erlangung des Akademischen Grades Master of Arts)'
lang: ['de']
quote: >
Äußerst positiv zu bewerten sind folgende Punkte.
(a) Die Seite bietet eine optimale Auswahl an Informationen und guten Übersichten,
wodurch sie auch für Laien sprachlich zugänglich ist.
(b) Die Autorys (sowie andere, die zum Projekt beitragen)
weisen m. E. ein erhöhtes Sprachbewusstsein auf (z. B. im Bereich der komplexen Morphonologie).
(c) Die Sprachexperimente basieren u. a auf den Leistungen der Übersetzer*innen
und die Modifikationen versuchen gleichzeitig, die poln. Flexion von der MF-Binarität loszulösen,
ohne das System zu sprengen.
(d) Formularfelder laden die User*innen zur Kooperation ein.
(e) Schließlich verwenden die Autorys auf der Seite konsequent die nichtbinären Formen.
-
icon: 'book'
url: 'https://gufaculty360.georgetown.edu/s/contact/00336000014RaQuAAK/iwona-sadowska'
lang: ['en']
headline: 'Polish: A Comprehensive Grammar Iwona Sadowska; Georgetown University (to be published in 2022)'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=YOEB6Ixp048'
headline: 'Nie-binarny język polski seminarium naukowe (Queer UW)'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/gdynaukajestkobieta/videos/193680249317891'
headline: 'Tip-top. Krok w stronę feminatywów.'
extra: 'Sybil (Gdy Nauka jest Kobietą UAM)'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://ksiazki.wp.pl/w-tvp-wysmiewali-osoby-niebinarne-profesor-bralczyk-rozumie-dlaczego-6616979703601760a'
headline: 'Opinia prof. Bralczyka nt. form neutralnych'
quote: >
Jeśli więc osoba niebinarna nie chce wyrażać się ani w rodzaju męskim, ani w rodzaju żeńskim,
językoznawca proponuje jej, przynajmniej w liczbie pojedynczej, użycie rodzaju nijakiego.
- Czy wprowadzać jakoś dodatkowy rodzaj gramatyczny? Uważam, że nie. Że to nie jest w języku potrzebne.
Jeżeli razi kogoś określenie męskie czy żeńskie w liczbie pojedynczej,
to może stosować neutrum - "ono". Co prawda my akurat traktujemy "to" jako często nieosobowe,
ale przecież mamy rodzaj nijaki w odniesieniu do chłopięcia, czy dziewczęcia.
Mówimy "to" dziecko, "to" dziewczę" i to jest rodzaj nijaki.
Dlatego rodzaj nijaki może być teoretycznie zastosowany w odniesieniu do osób, które są niebinarne.
-
icon: 'presentation'
url: 'https://przepisy.bn.org.pl/materialy-metodyczne/prezentacje'
headline: 'Zastosowanie Deskryptorów Biblioteki Narodowej w katalogowaniu publikacji z zakresu językoznawstwa'
extra: ' Jan Kowalski; link do zaimki.pl w materiałach szkoleniowych Biblioteki Narodowej'
-
icon: 'book'
url: 'https://www.nowewyrazy.pl/haslo/dukaizm.html'
headline: 'Hasło „dukaizm”'
extra: ' Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego'
quote: >
środ. «forma gramatyczna służąca do opisu osób o nieokreślonej płci, inspirowana powieścią „Perfekcyjna niedoskonałość” Jacka Dukaja»
links:
-
icon: 'globe-europe'
url: 'https://pronoun.is/'
lang: ['en']
headline: 'Pronoun.is'
extra: ' anglojęzyczna inspiracja dla tej strony.'
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'https://avris.it/blog/genderneutralizacja-polszczyzny'
headline: 'Genderneutralizacja polszczyzny?'
extra: ' artykuł opisujący, dlaczego język neutralny płciowo jest ważny, i zbierający pomysły na stworzenie takiego.'
quote: >
Język, którego używamy, wpływa na to, jak myślimy.
Ciężko nam zatem będzie traktować wszystkich równościowo,
jeżeli nasza podświadomość będzie dzieliła wszystkich napotkanych ludzi na dwie kategorie.
No i żeby jeszcze były tylko dwie kategorie… Niektórzy ludzie nie należą do żadnej z tych dwóch opcji
(“and if that surprises you, you need to get out more” Tom Scott).
Dla nich język polski jest jeszcze mniej łaskawy niż dla kobiet.
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'https://avris.it/blog/czemu-każdy-powinien-mieć-zaimki-w-bio'
headline: 'Czemu KAŻDY powinien mieć zaimki w bio'
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'https://www.przemyslenia-maniaka.pl/2019/11/maniak-marudzi-27-niebinarne-tumaczenia.html'
headline: 'Maniak marudzi #27: Niebinarne tłumaczenia'
extra: ' artykuł pokazujący, że „nie da się przetłumaczyć they/them na polski” to tylko wymówka.'
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'https://opowiadania.org/wp-content/uploads/2020/09/opo16_gazeta_rd.pdf'
headline: 'Ludzie z komputera, ludzie z internetu'
extra: ' Michał Radomił Wiśniewski o „wojnie kulturowej” o zaimki, o naszym projekcie i o dukaizmach.'
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'http://wasowska.net/2020/09/rowni-wobec-jezyka-o-jezyku-neutralnym-plciowo/'
headline: 'Równi wobec języka o języku neutralnym płciowo'
extra: ' artykuł Agnieszki Wąsowskiej'
-
icon: 'comment-alt-edit'
url: 'https://hackmd.io/@tranzycja/Hybqz17uv'
headline: 'Transpłciowa młodzież w polskiej szkole'
quote: >
Jeśli chcesz rozbudzić w uczniach zainteresowanie językiem polskim, spróbuj odejść choć na jedną lekcję
od sztywnych reguł i z pomocą kategorii Literatura strony zaimki.pl
porozmawiać o ewolucji języka i neutratywach. Może uczniowie spróbują wymyślić własne?
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=BX8ld20YeUc'
headline: 'Wideoesej „Mistycyzmu Popkulturowego”'
extra: 'o tym, jak polscy tłumacze (nie) radzą sobie z formami gramatycznymi w przypadku postaci niebinarnych'
-
icon: 'gamepad-alt'
url: 'https://twitter.com/neutratywy/status/1329918251560787968'
headline: 'Gra „Bugsnax”'
extra: 'w której występuje postać niebinarna używająca {/onu=dukazimów}.'
-
icon: 'microphone-stand'
url: 'https://www.facebook.com/6kolorowgierwideo/posts/103383711611219'
headline: 'Wywiad z Olą Lubińską, tłumaczką gry „Bugsnax”'
extra: ' 6 kolorów gier wideo'
quote: >
Od początku wiedziałam, że nie chcę przepuszczać Flooftyenu przez magiel ciswashingu.
To jednak łatwiej było stwierdzić w teorii, niż zastosować w praktyce,
bo tak naprawdę nie miałam w tamtym czasie pojęcia, czy polszczyzna dysponuje już jakimiś formami niebinarnymi,
a jeśli tak, to jak się ich używa. Z pomocą przyszła mi nieoceniona strona Zaimki.pl i jej ekipa,
która cierpliwie odpowiadała na wszystkie moje pytania.
Gdy już znalazłam rzetelne źródło i miałam z kim o tym pogadać, to okazało się, że możliwości jest całe mnóstwo.
-
icon: 'info-circle'
url: 'https://docs.google.com/document/d/1xkX0LE1EiwGqRyVFsMImmY2XnsO7f8jFUjUbUC77r6Y/edit'
headline: 'Poradnik, jak urzędowo zmienić imię w Polsce'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://wyborcza.pl/7,75410,26361697,prof-klosinska-dzban-to-slowo-nacechowane-pejoratywnie.html?disableRedirects=true'
headline: 'Prof. Katarzyna Kłosińska o neutralnych płciowo imionach'
quote: >
Od kilku lat coraz częściej dostajemy z urzędu stanu cywilnego prośby o opiniowanie imion neutralnych płciowo.
Najczęściej chodzi o nastolatki, których płeć biologiczna jest inna niż psychiczna,
są w trakcie procedury korekty płci lub nie identyfikują się ani jako kobieta, ani mężczyzna.
Chcą zmienić imię na takie, które nie będzie się kończyło ani na „a”, jak w polszczyźnie imiona kobiece,
ani na spółgłoskę, przypisaną imionom męskim.
Choć polska tradycja nie zna takich imion, to opiniujemy je pozytywnie,
bo w zderzeniu dwóch wartości: dobrostanu człowieka wynikającego z jego problemów z tożsamością i tradycji językowej,
należy uznać tę pierwszą za wyższą.
-
icon: 'book'
url: 'https://www.interakcja.org.pl/slownictwo/'
headline: 'Fundacja Interakcja o słownictwie dotyczącym interpłciowości'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=UvRdZKk3RLM'
headline: 'Czy język polski jest seksistowski?'
extra: ' Mateusz Adamczyk o asymetrii rodzajowo-płciowej, androcentryzmie językowym, inkluzywności, i o tym, czemu „osoba” jest bardziej włączająca niż „człowiek”.'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=hCQhZI3Llts'
headline: 'Feminatywy? Tak, ale...'
extra: ' Mateusz Adamczyk; pod koniec jest też o potrzebie reprezentacji niebinarności w języku'
quote: >
Jak pokazują współczesne badania, formy generyczne silniej kojarzą nam się z mężczyznami niż z kobietami,
i dlatego nie ma tutaj tej symetrii, ani w języku, ani poza nim.
Dlatego właśnie tworzenie i używanie feminatywów jest ważne, społecznie potrzebne,
na co zresztą zwraca uwagę także Rada Języka Polskiego.
-
icon: 'sticky-note'
url: 'https://www.consilium.europa.eu/media/35436/pl_brochure-inclusive-communication-in-the-gsc.pdf'
headline: 'Inkluzywna komunikacja w Sekretariacie Generalnym Rady'
extra: ' broszura Rady Unii Europejskiej'
quote: >
Komunikacja to narzędzie o wielkiej mocy: kształtuje postawy, wyobrażenia i zachowania;
odzwierciedla świat, w którym chcielibyśmy żyć i pracować.
Słowa i obrazy są więc ważne: jeśli nie będziemy świadomi schematów myślowych, które sprawiają,
że wybieramy daną formę językową lub daną ilustrację, możemy komunikacją dyskryminować.
Język się zmienia słowa ewoluują, a wraz z nimi powinien ewoluować sposób, w jaki się nimi posługujemy.
Język wrażliwy na płeć lub neutralny płciowo oraz wolny od uprzedzeń pozwala odchodzić od niedzisiejszych
wyobrażeń o mężczyznach, kobietach, osobach z niepełnosprawnościami czy innych grupach społecznych.
Dokument ten ma być zbiorem wskazówek, jak używać słów i ilustracji. Zawiera przykłady z języka polskiego
istotne z punktu widzenia Sekretariatu Generalnego Rady jako miejsca pracy.
-
icon: 'books'
url: 'https://www.transfuzja.org/publikacje'
headline: 'Publikacje fundacji Trans-Fuzja'
mediaGuests:
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://queer.pl/artykul/204685/zaimkipl-strona-jezyk-polski-niebinarnosc'
headline: 'Zaimki.pl: powstała strona ułatwiająca dostosowanie języka polskiego osobom niebinarnym. Rozmawialiśmy z jej twórcą i twórczynium <strong>Queer.pl</strong>'
-
icon: 'radio'
url: 'https://pod.co/haloradio/joanna-frejus-2020-08-23-17-00'
headline: 'Osoby redaktorskie Słownika Neutratywów u Joanny Frejus w <strong>Halo.Radio</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/watch/?v=3605197302863422'
headline: 'Niebinarność i język rozmowa z twórczami strony zaimki.pl w <strong>Queerowy Maj</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=wpxlmYBZywM'
headline: 'Jestem osobą niebinarną rozmowa z Sybilem w <strong>Starej Piekarni</strong>'
extra: ' o Słowniku Neutratywów i zaimki.pl od 6:20'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=HOQazoVKf3c'
headline: 'Sybil u Wojtka Szota w audycji Godzina bez fikcji (<strong>Reset Obywatelski</strong>)'
quote: >
Są różne problemy, jedne są bardziej podstawowe, inne mniej, ale wszystkie możemy rozwiązywać jednocześnie.
Bo to nie jest tak, że w momencie, w którym rozwiązujemy te bardziej poważne problemy, u kogoś nie znajdzie się siła by rozwiązać te mniejsze.
Są osoby, które nie są w stanie rozwiązać tych dużych problemów, ale są w stanie rozwiązać te mniejsze.
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=OKI_7pbziLM'
headline: 'Czy TERF to slur? rozmowa z Tess w podcaście <strong>Pok0chawszy mówi</strong>'
extra: ' o Słowniku Neutratywów i zaimki.pl od 1:20:00'
quote: >
Pomysł był dość prosty, analogiczny do feminatywów, że skoro feminatywy wkluczają kobiety do obecności w języku,
to tak samo powinno się wkluczać osoby niebinarne, które w tym momencie w języku polskim reprezentacji nie mają.
Inicjatywą Słownika Neutratywów Rady Języka Neutralnego na ten rok jest walka o to, żeby mówić
„rodzaj neutralny” zamiast „rodzaj nijaki”, ponieważ „nijaki” jest formą obelgi, obrazy,
jak coś jest nijakiego, to krytykujemy. A przecież rodzaju nijakiego jest np. słowo „dziecko”,
a nie chcemy obrażać dzieci.
-
lang: ['es']
icon: 'play-circle'
url: 'https://open.spotify.com/episode/286zTXBHA0ChWNaWSwgFa0'
headline: 'El lenguaje inclusivo de lxs polacxs Ausir i Dante w hiszpańskojęzycznym podcaście <strong>Proyecto Polonia</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/lobby.lgbtq/videos/117221526885267'
headline: 'Konferencja prasowa <strong>Lobby LGBTQ</strong> ws. transfobii w Gazecie Wyborczej'
extra: ' przemówienie Archiego'
quote: >
Każdego dnia walczymy o widoczność osób będących pod parasolem transpłciowości
przez tworzenie bezpiecznej i komfortowej przestrzeni językowej,
dokładamy wszelkich starań, by rodzaj neutralny nie był rodzajem infantylnym,
by zaimki inne niż ona i on przestały brzmieć dziwnie.
Robimy to wszystko po to, by żadna osoba nie czuła się i nie była osobą wykluczoną,
dlatego właśnie popieramy i podpisałośmy list otwarty do Gazety Wyborczej.
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/330540866965366/videos/977896432960282'
headline: 'Osoby, łosie i dukaty wstęp do neutralnej płciowo i niebinarnej polszczyzny'
extra: ' wykład Sybila, <strong>Nowa Siła Kuratorska</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://fakty.tvn24.pl/fakty-po-poludniu,96/demi-lovato-mowi-ze-jest-osoba-niebinarna,1061387.html'
headline: 'Demi Lovato ogłasza, że jest osobą niebinarną'
extra: ' Sybil w <strong>TVN24</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/teczuj/videos/2996967110625524'
headline: 'Panel ekspercki: język neutralny | język osób niebinarnych'
extra: 'Archie i Andrea, <strong>Tęczuj</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/SCORP.IFMSA.Poland/posts/2952524161684978'
headline: 'Webinar „O co chodzi z tymi zaimkami?”'
extra: 'Sybil i Andrea, <strong>Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland</strong>'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.facebook.com/gdynaukajestkobieta/videos/193680249317891'
headline: 'Tip-top. Krok w stronę feminatywów.'
extra: 'Sybil, <strong>Gdy Nauka jest Kobietą UAM</strong>'
mediaMentions:
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://queer.pl/artykul/205052/niebinarne-postaci-w-uniwersum-gwiezdnych-wojen-jak-unika-sie-neutratywow-w-polskim-tlumaczeniu'
headline: 'Niebinarne postaci w uniwersum "Gwiezdnych wojen". Jak unika się neutratywów w polskim tłumaczeniu? <strong>Queer.pl</strong> na podstawie naszego artykułu'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://vibez.pl/wydarzenia/osoby-transplciowe-kim-sa-i-jak-sie-do-nich-zwracac-oto-krotki-poradnik-6577363618974496a'
headline: 'Osoby transpłciowe - kim są i jak się do nich zwracać? Oto krótki poradnik <strong>Vibez.pl</strong>'
quote: >
Pomocne mogą się też okazać neutratywy, czyli słowa i zwroty, które nie są nacechowane płciowo.
Niestety nasz język jest ubogi w formy niebinarne, takie jak choćby angielskie zaimki they/them,
dlatego tworzenie takich słów jest naprawdę potrzebne.
Z pomocą przychodzi jedna z nowych inicjatyw, czyli Słownik Neutratywów Języka Polskiego.
Na ich stronie znajdziecie formy neutratywnych zaimków, słów, a także przykłady ich użycia np. w tekstach kultury.
Odwiedźcie też ich profil na Instagramie.
Tłumaczą tam chociażby to, dlaczego zwrot transseksualistka nie jest najlepszy
i dlaczego powinno się mówić o korekcie płci, a nie "zmianie płci".
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,26594089,od-pewnego-czasu-gdy-prowadze-jakies-spotkanie-zwracam-sie.html'
headline: 'Od pewnego czasu, gdy prowadzę jakieś spotkanie, zwracam się do zebranych per „panie, panowie i osoby niebinarne” Wojciech Orliński w dodatku do Gazety Wyborczej <strong>Duży Format</strong>'
quote: >
Wprawdzie już nie prowadzę słowniczka neologizmów, dalej się jednak uważnie przyglądam przemianom języka.
Za najciekawsze słowo roku 2020 uważam "neutratyw".
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://rss.com/podcasts/bezwstydny/75056/'
headline: 'Niebinarność, neutratywy i prawa człowieka Rozmowa z W. Dynarskim (<strong>Bezwstydne</strong> Podcast)'
extra: ' <span class="text-nowrap">o zaimki.pl</span> i neutratywach w okolicach 13:40'
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=aOyaeI30uKA'
headline: 'Inkluzywny język Rozmowa z Kahą z Inkluzywnej Mowy (podcast <strong>SZAJN na głos</strong>)'
extra: ' <span class="text-nowrap">o zaimki.pl</span> i neutratywach w okolicach 11:11'
-
icon: 'book'
url: 'https://sjp.pwn.pl/mlodziezowe-slowo-roku/haslo/130-tysiecy-zgloszen-w-plebiscycie-Mlodziezowe-Slowo-Roku-2020-Komentarz-Anny-Ewy-Wileczek-po-miesiacu;6952033.html'
headline: '130 tysięcy zgłoszeń w plebiscycie Młodzieżowe Słowo Roku 2020! Komentarz Anny Ewy Wileczek po miesiącu'
extra: ' <strong>PWN</strong> notujące pojawienie się form neutratywnych'
quote: >
\[Młodzież] Dokonuje jednoznacznej identyfikacji osób
od neutralnych: typiarz/typiara/, ziomal/ziomówa oraz „neutratywnie” motywowanego ziomczę
po nacechowane pozytywnie formy typu: hotówa atrakcyjna osoba najczęściej płci męskiej
lub chad niezwykle przystojny chłopak, obiekt powszechnej adoracji,
a także przykłady negatywnych waloryzacji.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://przekroj.pl/kultura/od-zjarania-swiata-rozmowa-z-marcelim-szpakiem-maciej-stroinski'
headline: 'Od zjarania świata Rozmowa z Marcelim Szpakiem w <strong>Przekroju</strong>'
quote: >
Drugi ogromny poligon neopolszczyzny to wszelkiej maści queerowe i gender-benderowe fora, grupy i strony,
\[…] tam wykuwa się całkowicie nowa forma języka, dostosowana do opisywania zjawisk dotychczas
po polsku nieopisanych lub opisywanych na głębokich zapożyczeniach z angielszczyzny \[…]
Totalnie kibicuję tym dzieciakom, bo nie walczą z językiem dla popisów formalnych,
dogłaskania własnego ego czy czystej radości trollingu (choć są wśród nich też trolle wybitne),
tylko potrzebna im taka polszczyzna, w której mogą opisać siebie we własnych kategoriach,
a nie tych, które narzuca „normatywna” większość.
Cieszy mnie, że te środowiska się coraz lepiej organizują, podejmują coraz szerzej zakrojone inicjatywy,
jak choćby „Słownik Neutratywów Języka Polskiego” na fejsie,
i wydaje mi się to jednym z najciekawszych frontów walki o komunikacyjną przejrzystość polszczyzny w tym stuleciu,
o to, by język obejmował i wyrażał wszystkich, a nie tylko absolwentów kultury patriarchatu.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://babaodpolskiego.pl/2021/01/17/neutratywy/'
headline: 'Neutratywy blog <strong>Baba od polskiego</strong>'
quote: >
W spektrum możliwości neutralnego języka możecie odnaleźć się na stronie zaimki.pl
(to także portal dla wszystkich, którzy w języku szukają przestrzeni dla siebie).
Osoby niebinarne nie mają z jego użyciem problemów, to wpis dla osób cispłciowych,
które nie oszukujmy się nawet przy wielkiej empatii nie poczują tego samego dyskomfortu, co osoby niebinarne.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://queer.pl/news/205242/niebinarny-spis-powszechny-dolacz-do-badania-nad-niebinarnoscia-w-jezyku-polskim'
headline: 'Niebinarny spis powszechny - dołącz do badania nad niebinarnością w języku polskim <strong>Queer.pl</strong>'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://gazetalubuska.pl/on-ona-onu-trzy-plcie-to-tylko-metafora-czy-osoba-lgbt-czuje-sie-w-gorzowie-bezpiecznie/ar/c15-15436719?fbclid=IwAR1NuRd7YQXFXMdz7UilI7Rsj0NSyzqQap6D_5dIPk_iE4S1a86jthhyMGE'
headline: 'On, ona, onu. „Trzy płcie to tylko metafora”. Czy osoba LGBT czuje się w Gorzowie bezpiecznie? <strong>Gazeta Lubelska</strong>'
-
icon: 'tv'
url: 'https://youtu.be/p6hSUwqZ7v0?t=410'
headline: 'Lewica na froncie walki z językiem polskim'
extra: ' prześmiewczy (ale, o ironio, edukacyjny i robiący nam zasięgi) materiał o zaimki.pl w rządowej reżimówce <strong>#Jedziemy w TVP Info</strong>'
quote: >
Tym razem lewica połączyła siły, aby stworzyć nowy język polski.
Jeżeli włożyli Państwo dużo pracy jako dzieci w celu nauczenia się na przykład poprawnego używania zaimków i końcówek,
to niestety muszą Państwo zacząć uczyć się tego od nowa.
Pomocna ma być w tym strona zaimki.pl.
(…)
Z pewnością za chwilę będzie to obowiązkowe w szkołach, nasze dzieci będą miały łatwiej,
o ile przed tym szaleństwem ich nie uchronimy.
(…)
Tego jest bardzo dużo, można sobie poczytać. Oczywiście zachęcam do odwiedzin na stronie internetowej zaimki.pl;
można tam poćwiczyć język polski w jego przyszłej, nowej odsłonie.
response: >
Nasza reakcja: {https://twitter.com/neutratywy/status/1370484817859596291=Tweet}
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://ksiazki.wp.pl/w-tvp-wysmiewali-osoby-niebinarne-profesor-bralczyk-rozumie-dlaczego-6616979703601760a'
headline: 'W TVP wyśmiewali osoby niebinarne. Bralczyk komentuje'
extra: ' <strong>WP.pl</strong>'
quote: >
Jeśli więc osoba niebinarna nie chce wyrażać się ani w rodzaju męskim, ani w rodzaju żeńskim,
językoznawca proponuje jej, przynajmniej w liczbie pojedynczej, użycie rodzaju nijakiego.
- Czy wprowadzać jakoś dodatkowy rodzaj gramatyczny? Uważam, że nie. Że to nie jest w języku potrzebne.
Jeżeli razi kogoś określenie męskie czy żeńskie w liczbie pojedynczej,
to może stosować neutrum - "ono". Co prawda my akurat traktujemy "to" jako często nieosobowe,
ale przecież mamy rodzaj nijaki w odniesieniu do chłopięcia, czy dziewczęcia.
Mówimy "to" dziecko, "to" dziewczę" i to jest rodzaj nijaki.
Dlatego rodzaj nijaki może być teoretycznie zastosowany w odniesieniu do osób, które są niebinarne.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://oko.press/mlodzi-coraz-czesciej-identyfikuja-sie-jako-lgbt-to-rewolucja-z-szacunku-i-empatii/'
headline: 'Młodzi coraz częściej identyfikują się jako LGBT+. To rewolucja z szacunku i empatii'
extra: ' <strong>OKO.press</strong>'
quote: >
„W tym sensie queer jest dla mnie przede wszystkim kulturą życzliwości.”
A pierwszą jej praktykę stanowi pytanie o czyjeś zaimki \[link do zaimki.pl].
To mały, ale wyraźny sygnał, że nie chcę powodować czyjegoś cierpienia,
nawet jeśli nie wszystko, co o sobie mówi, jest dla mnie zrozumiałe.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://wpolityce.pl/polityka/543316-feminatywy-sa-juz-passe-problemem-lewicy-sa-neutratywy'
headline: '"Tęsknię za jenu śmiechem", czyli o zmaganiach lewicowej rewolucji z gramatyką postpłciową'
extra: ' <strong>wPolityce.pl</strong>'
quote: >
Nie wie już czy się śmiać czy płakać.
Obawiam się, że to lewicowe szaleństwo nie ma końca lub gdzieś tam przy granicach absurdu
będzie musiała czyhać policja myśli, bo inaczej nie da się nad tym zapanować.
response: >
Nasza odpowiedź: {/blog/czytanie-ze-zrozumieniem=Czytanie ze zrozumieniem}
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://www.plotek.pl/plotek/7,154063,27103090,demi-lovato-oglasza-jestem-osoba-niebinarna.html'
headline: 'Demi Lovato robi coming out na Instagramie: Identyfikuję się jako osoba niebinarna'
extra: ' <strong>Plotek.pl</strong>'
quote: >
Demi używa zaimków "they/them", które na polski w kontekście osób niebinarnych możemy tłumaczyć różnorako
- nie mamy wypracowanego jednego, konkretnego uzusu.
Za stowarzyszeniem Miłość Nie Wyklucza polecamy przejrzenie strony zaimki.pl
i jej propozycje tłumaczeń m.in. zaimków i rzeczowników nacechowanych płciowo.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://kultura.gazeta.pl/kultura/7,127222,27108402,nowa-samantha-w-seksie-w-wielkim-miescie-do-ekipy-dolacza.html'
headline: 'Nowa Samantha w "Seksie w wielkim mieście"? Do ekipy dołącza niebinarna postać'
extra: ' <strong>Gazeta.pl Kultura</strong>'
quote: >
W języku polskim w kontekście osób niebinarnych nie mamy wypracowanego jednego, konkretnego uzusu.
Jedną z możliwości jest stosowanie znaku zastępującego, np. "pisałxm" lub "pisał_m".
Często używa się też rodzaju neutralnego ("pisałom", "ono pisało") lub form męskich i żeńskich na zmianę.
Więcej o zaimkach niebinarnych możesz przeczytać na zaimki.pl.
-
icon: 'play-circle'
url: 'https://www.youtube.com/watch?v=V-uZqrT8ovw'
headline: 'Jak mówić, by nie wykluczać.'
extra: ' <strong>Mówiąc Inaczej</strong>'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://vibez.pl/wydarzenia/dlaczego-demi-lovato-jest-piosenkarko-czyli-jak-mowic-o-osobach-niebinarnych-6641697426492384a'
headline: 'Dlaczego Demi Lovato jest piosenkarko? Czyli jak mówić o osobach niebinarnych'
extra: ' <strong>Vibez</strong>'
quote: >
Im częściej będzie się to działo, tym łatwiej oswoimy się z „piekarko”, „lekarcze” i „hedoniszcze”.
Czy dla mnie te słowa wciąż brzmią inaczej i trochę dziwne? Tak. Ale cieszę się, że istnieje narzędzie,
które pozwala mi je poznawać i ich używać, dzięki czemu nie ranię osób, dla których są one ważne.
-
icon: 'book'
url: 'https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4971035/gender-queer-autobiografia'
headline: 'Gender Queer. Autobiografia Maia Kobabe'
extra: ' przedmowa do wydania polskiego autorstwa Karoliny Fedyk'
quote: >
To tylko niektóre z możliwości więcej można znaleźć na stronie zaimki.pl
oraz w Słowniku Neutratywów Języka Polskiego.
A form stosowanych przez polskie osoby niebinarne i transpłciowe
jest zapewne jeszcze więcej i z każdym dniem powstają nowe.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://zycie.hellozdrowie.pl/casey-legler-wiedzieli-jak-ubierac-dziewczyny-nie-spodziewali-sie-mnie/'
headline: 'Casey Legler: Wiedzieli, jak ubierać dziewczyny nie spodziewali się mnie. Ubrali mnie w męskie ciuchy, bo takie na mnie pasowały'
extra: ' <strong>Hello Zdrowie</strong>'
quote: >
Spróbowałyśmy, korzystając z dostępnych źródeł
(m.in. Zaimki.pl serwis zajmujący się popularyzowaniem języka neutralnego płciowo),
skonstruować ten materiał w oparciu o rodzaj neutralny i neutratywy (ono, „zrobiłom”, „poszłoś”…).
Mamy świadomość, że nie wszystkich to rozwiązanie usatysfakcjonuje.
Wierzymy jednak, że w ten sposób dokładamy swój głos w dyskusji o tym,
że niebinarność nie tylko może, ale powinna manifestować się w języku.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://krytykapolityczna.pl/kraj/januszewska-adamczyk-jezyk-feminatyw/'
headline: 'Niedasizm językowy nie istnieje'
extra: ' Mateusz Adamczyk, <strong>Krytyka Polityczna</strong>'
quote: >
Wiedzę na ten temat najlepiej czerpać od samych osób niebinarnych,
bo przecież one najlepiej wiedzą, jak chcą, by o nich mówiono.
„Nic o nas bez nas” to hasło powinno być nadrzędną zasadą
wypracowywania wszelkich strategii komunikacyjnych.
Dziś to naprawdę łatwe, bo mamy internet.
Doskonałym źródłem wiedzy jest np. strona zaimki.pl.
Znajdziemy tam mnóstwo przykładów z komentarzami osób niebinarnych.
Jeśli jednak pytasz mnie o konkretne przykłady, to możemy się wspomóc rodzajem nijakim,
który zalecałbym jednak nazywać neutralnym.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://formy.xyz/krotka-forma/jak-wspierac-neutralny-genderowo-proces-projektowy/'
headline: 'Jak wspierać neutralny genderowo proces projektowy?'
extra: ' <strong>formy.xyz</strong>'
quote: >
Mów do osób! Zamiast męskoosobowych rzeczowników stosuj zwrot „osoby”.
To dobrze brzmiące, coraz bardziej popularne niebinarne rozwiązanie.
Na portalu zaimki.pl znajdziesz wiele innych podpowiedzi.
(…)
Wracaj do poradnika Zaimki.pl. Ucz się.
Stosuj zasady, które osoby LGBTQ+ uznają za przyjazne.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/2122947,1,konfrontacja-jezyka-z-plcia.read'
headline: 'Konfrontacja języka z płcią'
extra: ' Bartek Chaciński, <strong>Polityka</strong>'
quote: >
To ledwie drobny ślad szerokiej gamy problemów plastycznej i rozbudowanej polszczyzny
w konfrontacji z językiem neutralnym, kilka miesięcy temu wyszydzanym
na antenie TVP przez Michała Rachonia, który na zmianę krztusząc się ze śmiechu i strasząc nowomową,
odczytywał na antenie przykłady ze strony Zaimki.pl.
Jedynego tak obszernego słownika neutratywów, czyli analogicznie do znanych nam
feminatywów i maskulatywów wyrazów neutralnych płciowo.
Słownik ten prowadzi filologiczny kolektyw Rada Języka Neutralnego,
a korzystają z niego choćby tłumacze w poszukiwaniu wskazań i przykładów.
Bo te potrzebne są coraz częściej, tak samo jak przez lata terminologia związana z nowymi technologiami,
światem korporacji czy reklamy. Świat się zmienia, przynajmniej poza TVP.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/kinga-dunin-czyta/maia-kobabe-gender-queer-jezyk-zaimki/'
headline: 'Mów do mnie, jak ci wygodnie. Nie sprowadzajmy problemów osób niebinarnych do zaimków'
extra: ' Kinga Dunin, <strong>Krytyka Polityczna</strong>'
quote: >
Polski tłumacz zastępuje je tzw. dukaizmami, także niestworzonym z myślą
o osobach niebinarnych pomysłem Jacka Dukaja pochodzącym z powieści Perfekcyjna niedoskonałość.
Czyli onu/jenu. To tylko jedna z możliwości \[link do zaimki.pl].
response: >
Nasza polemika: {/blog/mów-jak-mi-wygodnie=Mów do mnie, jak MI wygodnie}
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://vibez.pl/wydarzenia/jak-pisac-o-osobach-niebinarnych-ja-juz-naprawde-nie-wiem-kto-ma-racje-czyli-dramy-z-zaimkami-6661197309622944a'
headline: 'Jak pisać o osobach niebinarnych? Ja już naprawdę nie wiem, kto ma rację, czyli dramy z zaimkami'
extra: ' <strong>Vibez.pl</strong>'
quote: >
Wiecie, chciałabym np. kiedyś porozmawiać z osobą niebinarną, ale wciąż czuje,
że za mało wiem, że powiem coś złego czy głupiego, jakoś ją urażę,
a po takich komunikatach nie jestem pewna, czy kiedykolwiek się na to zdobędę.
Fajnie by było gdyby te osoby też otworzyły się na naszą niewiedzę i pozwoliły nam popełniać błędy.
W końcu nie piszemy o tym wszystkim, bo chcemy dla nich źle. Wręcz przeciwnie.
response: >
Nasza odpowiedź: {https://twitter.com/neutratywy/status/1416760234673115140=Wątek na Twitterze}
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://www.glamour.pl/artykul/emma-corrin-jest-osoba-niebinarna-gwiazda-the-crown-oglasza-ruszam-w-nowa-podroz-210707095140'
headline: 'Emma Corrin jest osobą niebinarną. Gwiazda „The Crown” ogłasza: „ruszam w podróż w dobrą stronę”'
extra: ' <strong>Glamour.pl</strong>'
quote: >
W naszym kraju osoby niebinarne stosują wymiennie bez hierarchizowania i niezależnie od płci przypisanej im przy urodzeniu zaimki męskie i żeńskie
lub właśnie te neutralne płciowo (neutratywy).
Zatem możemy powiedzieć/napisać: Emma Corrin zmianiła swoje zaimki. Albo: Emma Corrin zmieniło zaimki.
Więcej na ten temat znajdziecie na świetnym koncie na Instagramie @neutratywy
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://feminoteka.pl/sztuka-wiele-normalizuje-rozmowa-z-katarzyna-pannan-witerscheim/'
headline: 'Sztuka wiele normalizuje. Rozmowa z Katarzyną “PannaN” Witerscheim'
extra: ' <strong>Feminoteka</strong>'
quote: >
KW: Dotyka mnie bardzo patriarchalny język, dlatego cenię sobie inicjatywy polegające na ewolucji języka.
Na tworzeniu bardziej kobiecego języka, ale przede wszystkim takiego, by ludzie mogli wybierać sobie to,
z_w czym czują się dobrze. Jestem za takimi inicjatywami jak zaimki.pl,
świetnie pokazują, jak można zmieniać i kształtować współczesny język polski dla osób niebinarnych.
To żadna nowa moda, to szukanie sposobu na to, jak o tym mówić. Jest coraz więcej ludzi samoświadomych i potrzebują nowej polszczyzny.
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://www.gosc.pl./doc/6987301.Jak-zneutralizowac-jezyk'
headline: 'Jak zneutralizować język'
extra: ' Piotr Legutko, <strong>Gość Niedzielny</strong>'
quote: >
Rośnie „tęczowa” presja na językoznawców, nauczycieli i dziennikarzy.
Kochacie polszczyznę? To czas spojrzeć prawdzie w oczy. Język polski jest „binarny do bólu”,
a nasza gramatyka „silnie zgenderyzowana”. Polszczyzna stała się częścią „kultury przemocowej”
i coś z tym trzeba zrobić apeluje Rada Języka Neutralnego. Jest to ciało (na razie) samozwańcze,
komunikujące się ze światem za pośrednictwem strony zaimki.pl. Stronę redagują „autorszcza”,
czyli osoby, których płeć nie jest przesądzona. Albowiem „zwracanie się do kogosia tak, jak sobie życzy,
to wręcz podstawa relacji społecznych” czytamy na stronie.
response:
- >
Nasza krótka odpowiedź na zajawkę (nie, nie będziemy takiemu medium płacić choćby złotówki za dostęp do całości):
- >
My też kochamy polszczyznę! Właśnie dlatego poświęcamy tyle czasu na jej rozwój i uzupełnianie braków.
- >
Wzięcie „kultury przemocowej” w cudzysłów w zestawieniu z cytatami z naszej strony i komentarzem „apeluje RJN”
sugeruje, że to nasze słowa kiedy my nic takiego nie powiedziałośmy.
- >
Tak, same wymyśliłośmy własną nazwę, jak niemal każdy kolektyw, stowarzyszenie czy fundacja.
To nie jest pocisk, jaki myślicie że jest.
- >
Nie „autorszcza”, a „autorza”. Można sprawdzić, jakich form używamy:
słownik, który krytykujecie, jest {/slowniki/neutratywy#autor=na wyciągnięcie ręki}!
- >
W skrócie: krótki akapit zajawkowy jest naszpikowany manipulacją, sugeruje jakobyśmy nienawidziły polszczyzny,
wkłada słowa w nasze usta i demonstruje brak riserczu na temat, na który piszecie.
Nie przekonuje to, by reszta tekstu (czy czasopisma) miała być warta choćby i grosza z prenumeraty.
- >
{https://twitter.com/neutratywy/status/1419197039016091650=Wątek na Twitterze}
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://www.filmawka.pl/gender-queer-niebinarna-autobiografia-recenzja/'
headline: '“Gender queer” niebinarna autobiografia \[RECENZJA]'
extra: ' <strong>Filmawka.pl</strong>'
socials:
-
icon: 'twitter'
iconSet: 'b'
url: 'https://twitter.com/PronounsPage'
headline: '@PronounsPage'
-
icon: 'twitter'
iconSet: 'b'
url: 'https://twitter.com/neutratywy'
headline: '@neutratywy'
-
icon: 'instagram'
iconSet: 'b'
url: 'https://instagram.com/neutratywy'
headline: '@neutratywy'
-
icon: 'facebook'
iconSet: 'b'
url: 'https://facebook.com/neutratywy'
headline: 'fb.com/neutratywy'
recommended:
-
icon: 'instagram'
iconSet: 'b'
url: 'https://www.instagram.com/inkluzywnamowa/'
headline: '@inkluzywnamowa'
-
icon: 'facebook'
iconSet: 'b'
url: 'https://facebook.com/slownikempatyczny'
headline: 'Słownik Empatyczny Języka Polskiego'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://www.facebook.com/absurdalnikmlem'
headline: 'Absurdalnik Mlem!'
extra: ' zin promujący lekką i absurdalną fantastykę; ma politykę umieszczania zaimków w bio.'
-
icon: 'newspaper'
url: 'https://whosome.pl/redakcja/'
headline: 'Whosome'
extra: ' portal poświęcony Doctor Who i popkulturze; ma politykę umieszczania zaimków w bio.'
-
icon: 'user-friends'
url: 'https://www.facebook.com/centrum.rownik/posts/158108032840650'
headline: 'Centrum Równik'
extra: ' rozdaje przypinki z zaimkami, również nienormatywnymi.'
-
icon: 'cogs'
url: 'http://dobrerzeczy.online/femaleSwitcher/'
headline: 'Female switcher'
extra: ' apka, która zamieni formy fleksyjne wyświetlanych tekstów z rodzaju męskiego na żeński.'
people:
enabled: false
route: 'znane'
english:
enabled: true
route: 'english'
pronounGroups:
-
name: 'Normative forms'
description:
- >
Because of the limitations of Polish grammar, or simply because they just prefer it that way,
many nonbinary people decide to simply use “he” ({/on=„on”}) or “she” ({/ona=„ona”})
either the same as their gender assigned at birth or the opposite.
That doesn't make them any less nonbinary! Pronouns ≠ gender.
table: {on: 'Masculine', ona: 'Feminine'}
-
name: 'Neutrative forms'
description:
- >
Polish has three grammatical genders: masculine, feminine and neuter.
Why don't enbies simply use neuter then?
- >
The thing is, historically this grammatical gender has only been applied
to inanimate objects, pets and kids (in a very limited way).
To apply it for adults sounds dehumanizing for most cis listeners
and using the neuter forms of verbs in the 1st and 2nd person
is so rare that listeners (falsely) think that it's incorrect.
Eg. one could say „dziecko zrobił<strong>o</strong>” (=“the kid has done”),
but the kid themselves would use the forms corresponding to their assigned gender:
„zrobił<strong>em</strong>”/„zrobił<strong>am</strong>” (=“I have done”),
but not „zrobił<strong>om</strong>”.
- >
In a way, a parallel could be drawn between the Polish neuter forms and the English “it” pronoun.
To call someone an “it” is offensive
unless it itself wants us to use “it/its” {https://twitter.com/search?q=it%2Fits&f=user=(and many do)}.
The main difference is that English has singular “they”,
while Polish doesn't yet have any normative form that would fit better.
That's why English “it” is niche,
while Polish neuter is one of the most popular choices among nonbinary people
(including ones who use "they" in English),
in hopes of normalising the new usage.
- >
There's one more issue with neuter, though: it is neutral in nominative (the “who?”),
but in other cases (the “whose?”, “whom?”, etc.) if falls back to being identical to masculine forms.
That's why some enbies mix multiple forms, for instance using neuter verbs, yet feminine pronouns, etc.
table: {ono: 'Neutrative', ono/jej: 'Neutrative with female declension'}
-
name: 'Neopronouns (dukaisms)'
description:
- >
Those forms are neologisms, originally created for a science fiction novel
{https://en.wikipedia.org/wiki/Perfect_Imperfection=Perfect Imperfection}
by {https://en.wikipedia.org/wiki/Jacek_Dukaj=Jacek Dukaj} (hence they are also known as “dukaisms”).
It's a brand new grammatical gender used by post-human beings (phoebe) that don't have a specified gender.
- >
It's a consistent and relatively complete system, but for people who hear it for the first time,
it might sound alien and “incorrect”.
It's one of the most popular choices among nonbinary folks.
table: {onu: ''}
-
name: 'Plural forms'
description:
- >
Using plural forms to describe a single person is basically a loan translation
of the English {https://www.merriam-webster.com/words-at-play/singular-nonbinary-they=“singular they”},
but it does have roots in Polish {https://pl.wikipedia.org/wiki/Per_wy=historical and regional honorifics} as well.
Keep in mind, though, that Polish speakers aren't yet too used to the idea of referring to one person in plural forms,
so it might lead to misunderstandings.
- >
The bad news is that there's two grammatical genders in plural:
„{/oni=oni}” for male and mixed-gender groups, and „{/one=one}” for female groups
(to oversimplify a lot).
Still, whichever forms is chosen by a person, the plurality itself already points to them being nonbinary.
- >
Unlike the English “singular they”, which only requires changing the third person form,
in Polish this requires plural forms to be used also in first and second person.
In the case of first person, it might be perceived as something akin to the “royal we”.
table: {oni: 'Male & mixed plurals', one: 'Female plurals'}
-
name: 'Placeholder forms'
description:
- >
Another approach is to take the part of the word that differs between the male and female form,
and to either replace it with a placeholder, or use the placeholder to merge those parts together.
For instance “dear readers” can be translated as „drodzy_gie czytelnicy_czki”,
„drodzy/gie czytelnicy/czki”, „drog* czytelnic*”, etc.
- >
The main usage of such forms is to address a group of people or an unspecified person
(“dear reader”), however there are nonbinary people who use similar approach in the first person too.
It's very easy to understand the intent behind using those forms,
even to listeners unfamiliar with the concept of nonbinary.
The main disadvantage is that in most cases they are only usable in writing,
while being hard or impossible to pronounce.
table: {onæ: '', on/a: '', onx: '', on_: '', on*: '', onø: ''}
-
name: 'Interchangeable forms'
description:
- >
Many nonbinary people use more than one form interchangeably and are fine with being called either of them.
contact:
enabled: true
route: 'kontakt'
contacts:
-
icon: 'envelope'
url: 'mailto:kontakt@zaimki.pl'
headline: 'kontakt@zaimki.pl'
team:
enabled: true
route: 'kolektyw-rjn'
support:
enabled: true
links:
-
icon: 'coffee'
url: 'https://ko-fi.com/radajezykaneutralnego'
headline: 'Ko-Fi'
-
icon: 'paypal'
iconSet: 'b'
url: 'https://paypal.me/RJNeutralnego'
headline: 'PayPal'
user:
enabled: true
route: 'konto'
termsRoute: 'regulamin'
profile:
enabled: true
editorEnabled: true
defaultWords:
- ['maskulatywy', 'feminatywy', 'neutratywy', 'dukatywy', 'osobatywy']
- ['per ty', 'per wy', 'pan', 'pani', 'państwo', 'pań', 'panu', 'osoba', 'mężczyzna', 'kobieta', 'enby', 'niebinie', 'facet', 'baba', 'ziom', 'laska', 'typ']
- ['ładn_', 'śliczn_', 'przystojn_', 'słodk_']
- ['partner', 'osoba partnerska', 'chłopak', 'dziewczyna', 'mąż', 'żona', 'towarzysz', 'kochanie', 'ukochane', 'małżonie', 'druga połówka']
flags:
defaultPronoun: 'on_'
census:
enabled: true
route: 'spis'
edition: '2021'
start: '2021-02-01T00:00:00+01:00'
end: '2021-02-28T23:59:59+02:00'
questions:
-
type: 'radio'
question: 'Jesteś…'
options:
- ['osobą niebinarną']
- ['osobą cispłciową']
- ['binarną osobą transpłciową']
- ['nie wiem']
-
type: 'number'
min: 1900
max: 2010
question: 'Twój rok urodzenia'
-
type: 'radio'
question: 'Gdzie obecnie mieszkasz?'
instruction:
- >
Chcemy porównać, jak różni się język używany w kraju od języka używanego na emigracji.
options:
- ['w Polsce']
- ['za granicą']
- ['nie chcę odpowiadać']
-
type: 'radio'
question: 'Język polski jest dla Ciebie…'
options:
- ['językiem rodzimym']
- ['kolejnym językiem']
-
type: 'checkbox'
question: 'Jakimi formami mówisz o sobie?'
randomise: true
writein: true
instruction:
- >
Więcej informacji <a href="/" target="_blank">w zakładce „Zaimki”</a>.
- >
Interesują nas preferencje, więc nawet jeśli chcesz używać danych form,
ale nie możesz tego bezpiecznie robić, to je zaznacz.
- >
Przy formach liczby mnogiej nie chodzi nam o grupę Ty + inne osoby,
lecz o używanie gramatycznej mnogości dla opisania jednej osoby (podobnie do angielskiego they/them)
options:
- ['rodzaj męski', '„byłem zmęczony”']
- ['rodzaj żeński', '„byłam zmęczona”']
- ['rodzaj neutralny', '„byłom zmęczone”']
- ['rodzaj postpłciowy', '„byłum zmęczonu”']
- ['liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy', '„byliśmy zmęczeni”']
- ['liczba mnoga, rodzaj niemęskoosobowy', '„byłyśmy zmęczone”']
- ['liczba mnoga, rodzaj neutralny', '„byłośmy zmęczone”']
- ['liczba mnoga, rodzaj postpłciowy', '„byłuśmy zmęczone”']
- ['unikanie form nacechowanych płciowo', '„dopadło mnie zmęczenie”']
-
type: 'checkbox'
question: 'Jeśli chcesz używać wobec siebie nienormatywnych (neologicznych) form językowych w codziennym życiu, ale (w niektórych sytuacjach) nie możesz, co stoi Ci na przeszkodzie?'
randomise: false
writein: true
options:
- ['pasują mi normatywne, binarne formy']
- ['nic, używam form neologicznych']
- ['strach przed stygmatyzacją z powodu „niepoprawnego” języka']
- ['strach przed transfobią/enbyfobią']
- ['ciężko mi się przyzwyczaić']
-
type: 'checkbox'
question: 'Jak chcesz, by mówiono/pisano o Tobie?'
randomise: true
writein: true
instruction:
- >
Więcej informacji <a href="/" target="_blank">w zakładce „Zaimki”</a>.
options:
- ['on/jego', '„on jest fajny”, „lubię jego zwierzątko”']
- ['ona/jej', '„ona jest fajna”, „lubię jej zwierzątko”']
- ['ono/jego', '„ono jest fajne”, „lubię jego zwierzątko”']
- ['ono/jej', '„ono jest fajne”, „lubię jej zwierzątko”']
- ['ono/jejgo', '„ono jest fajne”, „lubię jejgo zwierzątko”']
- ['ono/jeno', '„ono jest fajne”, „lubię jeno zwierzątko”']
- ['ono/jenu', '„ono jest fajne”, „lubię jenu zwierzątko”']
- ['vono/vego', '„vono jest fajne”, „lubię vego zwierzątko”']
- ['ono/eno', '„ono jest fajne”, „lubię eno zwierzątko”']
- ['onu/jenu', '„onu jest fajnu”, „lubię jenu zwierzątko”']
- ['onu/jejo', '„onu jest fajnu”, „lubię jejgo zwierzątko”']
- ['ne/nego', '„ne jest fajnu”, „lubię nego zwierzątko”']
- ['oni/ich', '„oni są fajni”, „lubię ich zwierzątko”']
- ['one/ich', '„one są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
- ['oni/e/ich', '„oni/e są fajni/e”, „lubię ich zwierzątko”']
- ['ona/ich', '„ona są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
- ['ony/ich', '„ony są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
- ['onie/ich', '„onie są fajne”, „lubię ich zwierzątko”']
- ['onæ/jæ', '„onæ jest fajnæ”, „lubię jæ zwierzątko”']
- ['on/a/jego/jej', '„on/a jest fajny/a”, „lubię jego/jej zwierzątko”']
- ['onx/jex', '„onx jest fajnx”, „lubię jx zwierzątko”']
- ['on_/je_', '„on_ jest fajn_”, „lubię j_ zwierzątko”']
- ['on*/je*', '„on* jest fajn*”, „lubię j* zwierzątko”']
- ['onø/jenø', '„onø jest fajnø”, „lubię jø zwierzątko”']
- ['ony/jegy', '„ony jest fajny”, „lubię jegy zwierzątko”']
-
- >
'n'/je'
- >
„'n' jest fajn'”, „lubię je' zwierzątko”
-
type: 'checkbox'
question: 'Jakich form rzeczownikowych używasz wobec siebie?'
randomise: true
writein: true
instruction:
- >
Więcej informacji <a href="/slowniki" target="_blank">w zakładce „Słowniki”</a>.
- >
Interesują nas preferencje, więc nawet jeśli chcesz używać danych form,
ale nie możesz tego bezpiecznie robić, to je zaznacz.
options:
- ['maskulatywy', 'nauczyciel, partner, pracownik']
- ['feminatywy', 'nauczycielka, partnerka, pracowniczka']
- ['neutratywy', 'nauczyciełło, partnerze, pracownicze']
- ['dukatywy', 'nauczycielu, partneru, pracowniku']
- ['osobatywy', 'osoba nauczająca, osoba partnerska, osoba pracująca']
-
type: 'checkbox'
question: 'Jakich form grzecznościowych i tytułów chcesz, by używano wobec Ciebie?'
randomise: true
writein: true
options:
- ['„per ty”', '= można „per ty” nawet w oficjalnych sytuacjach']
- ['„per wy”', '„skądeście przyszli”']
- ['pan']
- ['pani']
- ['państwo (l. poj.)', '„czy chce państwo…”']
- ['państwo (l. mn.)', '„czy chcą państwo…”']
- ['pań']
- ['panu']
-
type: 'checkbox'
question: 'Jakich zaimków chcesz, by używano wobec Ciebie po angielsku?'
randomise: true
writein: true
instruction:
- >
Więcej informacji <a href="https://en.pronouns.page" target="_blank">na naszej anglojęzycznej stronie</a>.
options:
- ['he/him']
- ['she/her']
- ['they/them/themselves']
- ['they/them/themself']
- ['it/its']
-
- >
one/one's
- ['ae/aer']
- ['co/cos']
- ['e/em/eir']
- ['e/em/es']
- ['ey/em']
- ['fae/faer']
- ['hu/hum']
- ['ne/nem']
- ['ne/nir']
- ['per/per']
- ['s/he/hir']
- ['thon/thons']
- ['ve/ver']
- ['vi/vir']
- ['xe/xem']
- ['ze/hir']
- ['ze/zir']
- ['zhe/zher']
optionsLast:
- ['nie znam / nie używam angielskiego']
- ['nie mam preferencji po angielsku']
- ['bez użycia zaimków (nounself, emojiself, …)']
-
type: 'checkbox'
question: 'Jakimi słowami opisujesz swoją płeć?'
randomise: true
writein: true
instruction:
- >
Przepraszamy, że liczba opcji w tym pytaniu jest tak przytłaczająca…
Chcemy zbadać wiele rzeczy.
- >
Zamiast próbować szukać konkretnych etykietek, prosimy przeczytać wszystkie po kolei i przy każdej zaznaczyć,
czy się z nią identyfikujesz, czy nie.
- >
Znaczenie etykietek możesz znaleźć w naszym <a href="/slowniki/terminologia" target="_blank">Słowniku Terminologii Queerowej</a>.
- >
Używamy form z podkreślnikami, by uniknąć odmiany przymiotników. Przykładowo słowo „niebinarn_”
czytaj jako „niebinarna”, „niebinarne”, itp. w zależności, którą opcję wolisz.
- >
Wiele etykietek jest zduplikowanych (np. „agender”, „agenderow_”, „apłciow_”)
chcemy zobaczyć które z możliwych form opisujących to samo zjawisko są popularniejsze.
options:
- ['niebinarn_']
- ['niebinie']
- ['apłciow_']
- ['agenderow_']
- ['bigenderow_']
- ['kłir']
- ['androgyniczn_']
- ['aporapłciow_']
- ['aporagenderow_']
- ['autypłciow_']
- ['autygenderow_']
- ['demipłciow_']
- ['demigenderow_']
- ['demidziewczę']
- ['demichłopię']
- ['maweryczn_']
- ['ksenopłciow_']
- ['ksenogenderow_']
- ['neutralnopłciow_']
- ['neutralnogenderow_']
- ['nienormatywn_ płciowo']
- ['panpłciow_']
- ['pangenderow_']
- ['płynnopłciow_']
- ['płynnogenderow_']
- ['zmiennopłciow_']
- ['zmiennogenderow_']
- ['rozważając_ swoją płeć']
- ['transkobiec_']
- ['trans kobieta']
- ['transmęsk_']
- ['trans mężczyzna']
- ['transgenderow_']
- ['transpłciow_']
- ['transneutraln_']
- ['tripłciow_']
- ['trigenderow_']
- ['kobiec_']
- ['kobieta']
- ['męsk_']
- ['mężczyzna']
# - ['osoba'] ?
- ['nonbinary']
- ['enby']
- ['nb']
- ['agender']
- ['bigender']
- ['queer']
- ['androgyne']
- ['aporagender']
- ['autygender']
- ['demigender']
- ['demigirl']
- ['demiboy']
- ['maverique']
- ['xenogender']
- ['neutrois']
- ['genderqueer']
- ['pangender']
- ['genderfluid']
- ['genderflux']
- ['gender questioning']
- ['transfeminine']
- ['transmasculine']
- ['transgender']
- ['trans']
- ['transneutral']
- ['trigender']
-
type: 'textarea'
question: 'Czy masz jakieś dodatkowe uwagi? (nieobowiązkowe)'
optional: true
results:
spis-2021: 'Raport ze Spisu 2021'
redirects:
- { from: '^/neutratywy$', to: '/slowniki/neutratywy' }
- { from: '^/dukatywy$', to: '/slowniki/dukatywy' }
- { from: '^/osobatywy$', to: '/slowniki/osobatywy' }
- { from: '^/iksatywy$', to: '/slowniki/iksatywy' }
- { from: '^/inkluzywny', to: '/slowniki/inkluzywny' }
- { from: '^/inkluzywnosc', to: '/slowniki/inkluzywny' }
- { from: '^/terminologia', to: '/slowniki/terminologia' }
- { from: '^/rzeczowniki$', to: '/slowniki' }
- { from: '^/slownik$', to: '/slowniki' }
- { from: '^/s%C5%82ownik$', to: '/slowniki' }
- { from: '^/s%C5%82owniki$', to: '/slowniki' }
- { from: '^/słownik$', to: '/s%C5%82owniki' }
- { from: '^/literatura$', to: '/korpus' }
- { from: '^/cenzus', to: '/spis' }
- { from: '^/blog/rada-j%C4%99zyka-neutralnego$', to: '/kolektyw-rjn' }
- { from: '^/blog/rada-języka-neutralnego$', to: '/kolektyw-rjn' }
- { from: '^/manifest$', to: '/blog/manifest' }
api:
examples:
pronouns_all: ['/api/pronouns']
pronouns_one:
- '/api/pronouns/ono/jej'
- '/api/pronouns/ono/jej?examples[]=Czy%20chcia%C5%82%7Bverb_end_inter%7Dby%C5%9B%20skorzysta%C4%87%20z%20naszej%20oferty%3F%7CCzy%20chci%7Bverb_middle_inter%7Dby%C5%9Bcie%20skorzysta%C4%87%20z%20naszej%20oferty%3F%7C0'
pronouns_banner: ['/api/banner/onu.png']
sources_all: ['/api/sources']
sources_one: ['/api/sources/01F1JDD446TNY56PQG7E6MFRRH']
nouns_all: ['/api/nouns']
nouns_search: ['/api/nouns/search/ateis']
inclusive_all: ['/api/inclusive']
inclusive_search: ['/api/inclusive/search/cygan']
terms_all: ['/api/terms']
terms_search: ['/api/terms/search/apłciow']
profile_get: ['/api/profile/get/andrea']